Duitse predikant Niemöller keert zich tegen nazi's
BERLIJN, 21 september - De Lutherse predikant uit Berlijn-Dahlem, Martin Niemöller, heeft vandaag in de kerk de tegenstanders van het nationaal-socialisme opgeroepen zich te bundelen in een nieuw op te richten ‘Noodbond voor Predikanten’. Ook heeft Niemöller geprotesteerd tegen de toepassing in de Lutherse Kerk van de ‘Ariër-paragraaf’. Deze paragraaf wordt intussen in vrijwel alle Duitse organisaties toegepast en luidt dat geen personen mogen worden benoemd die een verwantschap hebben met joden of zelf jood zijn. Bovendien moeten kerkelijke functionarissen sympathiseren met het NSDAP-gedachtengoed.
De Ariër-paragraaf druist, aldus Niemöller, in tegen de vrije geloofsbelijdenis. Deze paragraaf is onlangs door een tweederde meerderheid van de Algemene Synode van de Pruisische Kerk aanvaard. Tegen dit besluit had een minderheid toen al geprotesteerd. Haar representanten, georganiseerd in de groep ‘Evangelium und Kirche’ hadden demonstratief de synode verlaten. Dezelfde minderheid lijkt nu in predikant Niemöller een woordvoerder van betekenis te hebben gekregen en lijkt zich daarmee te gaan vestigen als een kleine verzetshaard in de overwegend gelijkgeschakelde Lutherse Kerk, die zich naar nazi-wens aanduidt met ‘Deutsche Christen’.
Martin Niemöller - 41 jaar - is sinds twee jaar predikant in de Berlijnse wijk Dahlem. In de Grote Oorlog was hij commandant van een onderzeeër; na de oorlog ging hij theologie studeren.
De Rijksbisschop Müller probeert op het ogenblik een dreigende scheuring in de Kerk te verhinderen, maar zowel de aanvaarding van de Ariër-paragraaf als het naar buiten treden van Niemöller wijzen erop dat zo'n scheuring wellicht niet te vermijden is.