Sun Zhongshan overleden
Begrafenisplechtigheid voor de overleden Chinese president Sun Zhongshan in Nanking.
PEKING, 12 maart - Sun Zhongshan (Soen Jat-sen), de oprichter van de Guomindang en een van de organisatoren van de Chinese revolutie van 1911, is vandaag in Peking op 59-jarige leeftijd overleden.
De dag voor zijn overlijden heeft Sun de laatste hand gelegd aan zijn persoonlijke en zijn politieke testament. Hij heeft zijn volgelingen opgedragen om ‘de massa's te doen ontwaken en solidariteit te betrachten met alle volkeren die ons op voet van gelijkheid behandelen’. Voorts schreef hij dat spoedig een Chinees parlement bijeen moet worden geroepen die de ‘ongelijke verdragen’ met westerse mogendheden en Japan moet opzeggen.
Sun Zhongshan werd in 1866 in Tsoeiheng geboren als zoon van een koopman uit Kanton. Hij studeerde medicijnen in Hong Kong. Vanaf zijn vroege jeugd koesterde Sun bewondering voor de Taiping, een revolutionaire beweging uit het midden van de 19de eeuw die de strijd aan bond met het verworden keizerlijke regime en naast de omverwerping van de Qing-dynastie ook een sociale omwenteling propageerde.
Aanvankelijk vestigde Sun zich als arts in Macao en Kanton. In 1894 richtte hij het Genootschap tot Herstel van China op. Nadat zijn ondergrondse activiteiten hem in conflict met de Chinese autoriteiten hadden gebracht, werd hij gedwongen in ballingschap te gaan. Hij ging naar Japan en verbleef ook enige tijd in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Tijdens zijn verblijf in Japan werkte hij een politieke filosofie uit, die later bekend is geworden als de ‘Drie Volksbeginselen’: nationalisme, democratie en volkswelvaart. Deze filosofie werd de ideologie van de in 1905 in Japan opgerichte Chinese Verenigde Liga, een van de organisaties die de omverwerping van het keizerrijk hebben voorbereid. In 1912 werd de Liga omgezet in Guomindang.