Conflict bij oprichting Ierse Vrijstaat
DUBLIN, 9 januari - Het Ierse parlement heeft gisteravond met 64 stemmen voor en 57 tegen het verdrag tussen Ierland en Groot-Brittannië goedgekeurd, dat de oprichting mogelijk maakt van de Ierse Vrijstaat als een Brits dominion.
Na de stemming bood Eamon de Valera zijn ontslag aan als ‘president van de voorlopige Ierse republiek’.
‘Het Ierse volk’, zei hij, ‘heeft de Ierse republiek uitgeroepen. Deze stemming keurt slechts een zekere resolutie goed. De republiek kan alleen worden opgeheven door het Ierse volk.’
Hij riep de tegenstemmers en aanhangers van de republiek op vandaag bij hem te komen voor een vergadering.
De Valera werd in 1917 uitgeroepen tot ‘president van de Ierse republiek’, die tot dusver niet door de Britse regering wordt erkend.
De Valera (37), eigenlijk leraar wiskunde, werd geboren in New York. Zijn vader was een Spanjaard, zijn moeder een Ierse. Sinds de algemene verkiezingen in 1918 is De Valera de officiële leider van Sinn Fein.
DUBLIN, 10 januari - Arthur Griffith werd vandaag gekozen tot president door het Ierse parlement (Dáil Éireann).
Leden van de Dáil Éireann aan het werk.
Hij benoemde de volgende ministers, gekozen uit voorstanders van het verdrag met Groot-Brittannië: M. Collins (Financiën), Gavan Duffy (Buitenlandse Zaken), Duggan (Binnenlandse Zaken), Cosgrave (Lokaal Bestuur), K.O'Higgins (Economische Zaken) en R. Mulcahy (Defensie).
Zowel tijdens de ochtendzitting als in het begin van de middagzitting raakten de gemoederen verhit. De Valera kreeg ruzie met Griffith over de vraag of de laatste bij benoeming tot president bereid was te handelen als ‘leider van de republiek’.
Griffith antwoordde dat hij zich alleen zou houden aan het verdrag met Groot-Brittannië tot algemene verkiezingen zouden beslissen over aanvaarding van de Vrijstaat.
Dat zinde De Valera niet. Hij verliet de Kamer vóór de stemming over Griffiths benoeming, onder kreten als ‘verrader’ en ‘lafaard’.
Auteursrechtelijk beschermd