Troelstra vergist zich in revolutie
ROTTERDAM, 11 november SDAP-leider mr. P.J. Troelstra heeft de arbeiders opgeroepen de macht over te nemen. Tijdens een vergadering van linkse organisaties in het Verkooplokaal zei hij onder meer: ‘Verzuimt het ogenblik niet, grijpt de macht die U in de schoot wordt geworpen en doet wat gij moet en kunt doen... Wij maken een revolutie, omdat het kan en moet.... De arbeidersklasse in Nederland grijpt thans de politieke macht.’ De redevoering van Troelstra is niet in overeenstemming met de gisteren door de hoofdbesturen van SDAP en NVV gezamenlijk genomen besluiten. Een overgrote meerderheid in de besturen oordeelde dat in Nederland, anders dan in Duitsland, geen revolutionaire situatie bestaat. Besloten werd een aantal radicale eisen op politiek en sociaal gebied (onder andere onmiddellijke demobilisatie, vrouwenkiesrecht, staatspensioen en 8-urendag) te stellen en daarvoor felle propaganda te voeren.
DEN HAAG, 12 november - Troelstra heeft zijn proclamatie in de Tweede Kamer herhaald. Hij betoogde dat de regering niet meer hoefde te rekenen op leger en politie (‘dat steunpunt van geweld’) en daarom geen andere keus had dan aftreden en plaats maken voor een bewind van de arbeidersklasse. Enkele citaten uit zijn redevoering: ‘Gij, regering, mist de zedelijke macht en het politiek staatkundige recht om daar te blijven zitten als de regering van het Nederlandsche volk... Ik geef het toe, wij zijn op dit ogenblik misschien nog een minderheid in dit land; maar wanneer gij de vraag stelt: Wat geeft U het recht desnoods te grijpen naar de macht, dan antwoord ik U: De rechtsgrond is onze noodzakelijkheid en onze onmisbaarheid... Wij willen voldoen aan de grote ingrijpende eisen,
Tekenaar Jordaan laat Troelstra als Cyrano zeggen: ‘Nog iemand een grapje over m'n neus?’
die door de arbeidersklasse te meer worden gesteld nu zij ziet hoe in de ons omringende staten haar eigen klasse de leiding van zaken in handen genomen heeft.’
DEN HAAG, 13 november - De regering heeft zich bereid verklaard mee te werken aan belangrijke sociale hervormingen, doch, aldus minister-president Ruys de Beerenbrouck, ‘als men langs illegale weg verbeteringen wil aanbrengen, dan vindt men de regering op zijn weg en dan wijkt de regering niet’.
De regering streeft, zo bleek uit de woorden van Ruys, naar spoedige invoering van het vrouwenkiesrecht, een van de SDAP-NVV-eisen.
Uit enkele interrupties door Troelstra tijdens het debat werd duidelijk, dat hij is teruggekomen van zijn oproep tot
Grootse huldebetoging aan het Huis van Oranje in 's-Gravenhage.
een maatschappelijke omwenteling.
Zo verklaarde hij verkeerd begrepen te zijn en het woord ‘staatsgreep’ niet te hebben gebruikt.
AMSTERDAM, 13 november - Tijdens een door de communistische SDP georganiseerde demonstratie is het tot een schietpartij gekomen, waarbij drie betogers gedood en zes gewond werden. De demonstranten probeerden bij de cavaleriekazerne de huzaren over te halen zich bij hen aan te sluiten. Toen de ongeveer 3000 betogers het kazerneterrein wilden betreden, loste de wacht een salvo.
ROTTERDAM, 17 november - Troelstra heeft op het buitengewone SDAP-congres toegegeven, dat hij zich heeft vergist in de machtsverhoudingen. En: ‘Gij begrijpt de geweldige indruk van het gebeurde in Duitsland. Ik moet het eerlijk zeggen: Ik heb niet getoond het weerstandsvermogen tegen die indruk, dat gewenst ware voor een koel en bezadigd leider, te bezitten’. Troelstra werd door het congres hartstochtelijk toegejuicht.
DEN HAAG, 18 november-De ‘Bond van Regeringsgetrouwen’ - enkele dagen daarvoor door een aantal officieren opgericht als ‘onderlinge organisatie tegenover het Roode Revolutiegevaar’ - heeft een grootscheepse manifestatie georganiseerd om uiting te geven aan hun aanhankelijkheid jegens Oranje. Vele duizenden juichten de koningin op het Malieveld toe. Groepen militairen spanden de paarden voor het koninklijk rijtuig af en trokken zelf de koets door Den Haag; dit onderdeel van de demonstratie was overigens in de koninklijke stallen uitvoerig gerepeteerd.
De rooms-katholieken worden aangespoord te betogen tegen de revolutie.
Auteursrechtelijk beschermd