Bisschoppen volgen Poels
UTRECHT, 26 september - De roomskatholieke bisschoppen van Nederland hebben opnieuw ingegrepen in de ontwikkeling van de vakbeweging. Vier jaar geleden verboden ze de arbeiders zich te organiseren in interconfessionele bonden. Nu dwarsbomen ze de tendens tot nationale concentratie van de katholieke vakbeweging.
Begin deze eeuw gingen de plaatselijke vakbonden zich bundelen, eerst in overkoepelende organisaties per bisdom, daarna ook op landelijk niveau. In 1909 was met door de bisschoppen goedgekeurde reglementen het Bureau voor de Roomsch-Katholieke Vakorganisatie gaan functioneren als landelijke overkoepeling voor de vakbonden. Het houdt zich bezig met economische kwesties zoals arbeidsvoorwaarden. De daarnaast bestaande 5 diocesane (bisdom-)bonden die de godsdienstige, zedelijke en culturele vorming van de arbeiders tot taak hebben en ook al een landelijke federatie hadden gevormd, zijn in een vandaag verschenen ‘bisschoppelijk communiqué’ teruggefloten. Deze ‘standorganisaties’ moeten per bisdom georganiseerd blijven en krijgen behalve vorming van de arbeiders ook als taak de zorg voor hun niet-vakgebonden behoeften zoals ziekenfondsen, spaarfondsen, behuizing en onderwijs.
Veelal zijn de arbeiders daardoor verplicht tot een dubbel lidmaatschap. Deze beslissing van de bisschoppen betekent dat zij ten koste van de ‘Leidse School’, die de diocesane bonden als overbodige doublures ziet, en van opvattingen als die van Ariëns (Unitas), stelling nemen ten gunste van de ‘Limburgse School’, die een sterk gecentraliseerde organisatie voor het ‘geestelijk welzijn’ als te onpersoonlijk ziet. Van deze school is de grootste voorvechter de priester Henricus Poels (48). Hij is een bijbelgeleerde van formaat die van 1904-1910 aan de universiteit van Washington doceerde en daar als gevolg van de anti-modernistencampagne is ontslagen. In 1910 werd hij door de bisschop benoemd tot ‘aalmoezenier van de arbeid’ in Limburg, maar zijn invloed als pionier van de katholieke sociale beweging is nationaal, onder andere als initiatiefnemer van de jaarlijkse Sociale Studieweek voor katholieke sociologen en sociale leiders uit het hele land. Aan Poels wordt toegeschreven dat Limburg katholiek is gebleven.
Auteursrechtelijk beschermd