Deel SPD neigt tot vrede
BERLIJN, 21 december - In de Duitse sociaal-democratische SPD neemt het verzet tegen verdere verstrekking van oorlogskredieten toe. Vandaag hebben twintig SPD-ers in de Rijksdag tegen een nieuw oorlogskrediet gestemd.
Aan de stemming in het parlement ging een scherp debat vooraf. Daarin verlangde de fractieleider van de SPD, Philipp Scheidemann, van de rijkskanselier een uitspraak over de kansen op vrede. Von Bethmann-Hollweg moet zeggen, aldus de oppositieleider, ‘onder welke voorwaarden hij bereid is vredesbesprekingen te beginnen’. Duitsland kan, aldus Scheidemann, als sterke economische en politieke machtsfactor, onder de oorlogvoerende landen zelf het initiatief nemen tot vredesoverleg. De oppositieleider bepleitte voorts een vrede zonder annexatie van vreemde gebieden: ‘Annexatie van gebieden waar andere volken wonen druist in tegen het zelfbeschikkingsrecht van volken’.
Rijkskanselier von Bethmann-Hollweg hield zich in zijn antwoord op de vlakte. ‘Noch in het oosten noch in het westen mogen onze vijanden van vandaag beschikken over invalspoorten’. De linkervleugel van de SPD nam met dit antwoord geen genoegen en eiste bij monde van Karl Liebknecht een publikatie van documenten uit de weken van de julicrisis en het uitbreken van de oorlog. Dit verzoek werd geweigerd. Volgens Liebknecht die al eens eerder tegen een oorlogskrediet stemde, hebben de centrale mogendheden schuld aan het uitbreken van de oorlog. ‘De frasen over een verdedigingsoorlog zijn een leugen’, aldus Liebknecht. Ten slotte stemden 19 fractiegenoten met hem tegen de nieuwe oorlogskredieten.
In een interne fractiestemming tevoren hadden zelfs 44 van de 110 SPD-ers tegen het regeringsvoorstel gestemd. Ruim de helft van de tegenstanders hield zich ten slotte in het plenum van de Rijksdag aan de fractiediscipline. Enkele maanden geleden had Liebknecht samen met 600 sociaal-democraten al eens een manifest tegen verdere oorlogvoering opgesteld.
Deze actie en de stemming van vandaag illustreren dat zich allengs een diepergaande confrontatie binnen de partij manifesteert die ernstige gevolgen kan hebben voor de eenheid van de Duitse sociaal-democratie.
Auteursrechtelijk beschermd