Nieuw kabinet geformeerd
DEN HAAG, 29 augustus - Mr. P.W.A. Cort van der Linden is erin geslaagd een nieuw kabinet te formeren. Hoewel hij zijn kabinet ‘extra-parlementair’ noemt, omdat de leden ervan geen nauwe binding hebben met kamerfracties, vertoont het een duidelijk vrijzinnig karakter.
Na de verkiezingen in juni vroeg de koningin de vrijzinnig-democratische leider dr. D. Bos een kabinet samen te stellen ‘uit de gehele linkerzijde’. Bos voelde niets voor een kabinet van uitsluitend liberalen (een minderheid in de Kamer), dat voor zijn voortbestaan geheel afhankelijk zou zijn van de SDAP-fractie. Daarom stelde Bos SDAP-leider Troelstra voor drie sociaal-democratische ministers in het kabinet op te nemen. De taak van het kabinet zou zich beperken tot die hervormingen, waarover tussen de vrijzinnige concentratie en de SDAP eenstemmigheid bestaat: invoering van algemeen kiesrecht voor mannen en van evenredige vertegenwoordiging, wegnemen van de grondwettelijke beletselen tegen vrouwenkiesrecht, invoering van een staatspensioen en van een inkomstenbelasting.
Troelstra verklaarde zich ingenomen met dit program, maar vroeg zich af waarom daarvoor SDAP-ers in het kabinet moesten worden opgenomen. In de SDAP wordt zeer verschillend gedacht over deelneming aan burgerlijke kabinetten. Een partijconferentie van vooraanstaande SDAP-leden verklaarde zich met 13 tegen 8 stemmen tegen deelneming aan een vrijzinnig kabinet.
Een buitengewoon partijcongres bevestigde deze opstelling; in de politieke situatie en de machtsverhoudingen van het ogenblik zou het deelnemen van de socialisten aan een burgerlijk kabinet niet in het belang van het proletariaat zijn.
Na de weigering van Troelstra gaf Bos zijn formatieopdracht terug, waarop Cort van der Linden (minister van Justitie in het kabinet-Pierson, 1897-1901) werd verzocht een extra-parlementair kabinet samen te stellen.
Cort van der Linden heeft het program dat Bos aan Troelstra voorstelde, vrijwel geheel overgenomen. Daaraan is nog toegevoegd: regeling van de subsidiëring van het bijzonder onderwijs, afronding van de legerreorganisatie en afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee.
Auteursrechtelijk beschermd
