Frans-Duitse overeenkomst
BERLIJN, 4 november - Frankrijk en Duitsland hebben een akkoord gesloten over Marokko. Frankrijk krijgt hierbij de vrije hand in Marokko in ruil voor een smalle strook Frans Kongo. Deze strook verbindt Duits Kameroen met de Kongo-rivier.
Dit akkoord maakt een einde aan het conflict tussen de twee landen over de positie van Marokko - een conflict dat op 1 juli van dit jaar acuut werd doordat Duitsland de kanonneerboot Panther naar de Marokkaanse havenstad Agadir stuurde.
Ter compensatie van de Franse overheersing in Marokko eiste Duitsland heel Frans Kongo op. Tegelijkertijd stak er een storm van verontwaardiging op in de Westeuropese publieke opinie over het Duitse optreden.
In een officiële redevoering verklaarde de Britse minister van Financiën zich op 21 juli solidair met Frankrijk. ‘Engeland waarschuwt Duitsland, nationale eer op het spel’, schreeuwden de Britse krantekoppen van eind juli eensluidend. Ook in Duitsland zelf hadden de sociaal-democraten ‘elke poging om een moorddadige oorlog tussen beschaafde volkeren te provoceren’ gekritiseerd.
Gesteund door de publieke opinie en door de hechter gesmede Frans-Britse band begon vervolgens de Franse gezant Cambon onderhandelingen met Duitsland en gaf vanaf het begin vrijwel geen duimbreed toe. Het resultaat voor Duitsland is nu internationaal diplomatiek isolement. Het akkoord van vandaag wordt algemeen als een fiasco voor de Duitse politiek beschouwd. Nationalistische verenigingen en groeperingen in Duitsland hebben in bittere bewoordingen hun afkeer van het Frans-Duitse akkoord kenbaar gemaakt.
Het akkoord heeft in Frankrijk tot grote spanningen geleid. Minister-president Caillaux was voorstander van onderhandelingen met Berlijn, zijn minister van Buitenlandse Zaken, De Selves, stond een harde houding tegenover de Duitsers voor. Caillaux zag zich derhalve genoodzaakt het ministerie van Buitenlandse Zaken te omzeilen: hij onderhandelde via de Franse ambassadeur in Berlijn rechtstreeks met de Duitse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, Kiderlen-Wätcher. De rechtse pers in Frankrijk en een deel an de Franse publieke opinie beschouwen het verdrag als een knieval voor de Duitsers, vooral omdat het tot stand kwam onder de dreiging van Duits militair optreden in Marokko. Maar in kringen van het Franse militaire opperbevel schijnt met opgelucht dat een rechtstreekse confrontatie met de Duitsers is vermeden. Volgens hoge Franse militaien is Frankrijk nog niet gereed om een militair conflict in Europa te riskeren.