Rijkskanselier von Bülow treedt af
BERLIJN, 14 juli - Rijkskanselier Bernhard von Bülow is afgetreden. Hij heeft zijn ontslag bij de Duitse keizer ingediend en dit is vandaag formeel aanvaard.
Opvolger wordt de huidige minister van Binnenlandse Zaken, Theobald von Bethmann Hollweg.
Het vertrek van von Bülow komt in de Duitse hoofdstad niet als een verrassing. Von Bülow had de afgelopen maanden nagenoeg alle steun in de Rijksdag verloren. Daar komt bij dat zijn verhouding met de keizer al sinds de Daily Telegraph-affaire van vorig najaar verstoord was.
Struikelblok vormden voor von Bülow ten slotte de belastingmaatregelen, die hij tevergeefs door het parlement probeerde te loodsen. Onder druk van een groeiend overheidstekort had hij begin dit jaar voorgesteld om de successieheffingen te verhogen. Dit leidde tot een storm van verontwaardiging in de partij die hem tot dan toe het krachtigst steunde, de Conservatieven. Op een congres van de partij sprak een vooraanstaand bestuurslid onder luid applaus van de aanwezigen: ‘Als von Bülow een landgoed in Tilsit zou bezitten in plaats van zijn villa in Rome dan zou hij beter geïnformeerd zijn geweest over de gevoelens bij dat deel van de bevolking waarvan de kracht van de monarchie afhankelijk is’.
In een poging de Conservatieven gunstiger te stemmen stelde von Bülow vervolgens voor om de heffingen te verminderen en ter compensatie winsten uit onroerend goed en aandelen te belasten. Dit provoceerde echter de liberalen in het regeringsblok, dat te midden van het touwtrekken uiteenviel. Ten slotte leed von Bülow in de Rijksdag met zijn belastingvoorstellen een nederlaag.
Met het vertrek van de 60-jarige Bernhard von Bülow verdwijnt een man van het toneel die negen jaar lang als rijkskanselier zijn stempel op de Duitse politiek heeft gedrukt.
In de buitenlandse politiek - zijn oorspronkelijke métier - had hij weinig succes. Als binnenlands-politiek strateeg speelde hij evenwel jaren een overheersende rol in het parlement. Hij was een vaardig spreker en charmant bestuurder. Toch lukte het hem niet om een betrouwbare fractie op te bouwen rondom zijn persoon en ten slotte werd hij door zijn eigen achterban ten val gebracht.
De nieuwe rijkskanselier, de 52-jarige, von Bethmann Hollweg - naar verluidt een keuze van von Bülow - geldt als een doorgewinterde Pruisische bestuurder, nauwgezet en plichtsgetrouw. Hij mist evenwel de flair van zijn voorganger en heeft bovendien geen ervaring op het terrein van de buitenlandse politiek.