Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt
(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier–
Auteursrechtvrij
[pagina 115]
| |
Waerheydt.
| |
[pagina 116]
| |
VVaerheydt.
Meester Kock waer zijn u sinnen?
Hoordt sy roepen u van binnen,
'T staet op tafel al bereydt,
En den seghen is gheseydt.
Ick gaen eten! arme reden;
Ick ben heel vervult op heden.
Hoe vervult? en uwen mondt
Is noch nuchter nu terstondt;
Oft ghy zijt vervult met dinghen
Die niet in de maegh en bringhen;
'T is den reuck van dit ghebraedt
Die u van de spijse raedt.
Seker ghy raeckt wel de saken
Die mijn lusten gaende maken:
Dese spijse door haer geur
Iaeght gheheel den hongher deur.
VVel! dit's seker om te spotten,
Dit zijn treken van de sotten.
Hoe! sal iemandt zijn versaedt
Van de reucken van't ghebraedt?
Daer hy niet en heeft ghegheten,
Noch ghesopen, noch ghebeten,
Kan hy segghen sonder schuldt;
Mijne maghe is vervuldt?
| |
[pagina 117]
| |
Iae, dit siet-men alle daghe,
Dat-men vult een ydel maghe,
Sonder oock een bete broot,
Oft een teughje voor den noot.
Let eens op de toeback-pijpen,
Die maer smooi en roock begrijpen,
En met smoor en enckel roock
Spijsen rauwe Schippers oock.
Siet, Matroos oock sonder eten,
Achter aen het roer gheseten,
VVordt door enckel roock ghevoet,
En hy dunckt hem suycker soet.
Iae, door roock wordt hy soo droncke,
Oft-men hem met wijn beschoncke:
Reden is, roock ydel spijs
Maeckt de maghe leughens wijs.
Dit is wel een ydel keucken,
Maer veel slimmer zijn de reucken,
En meer ydel is het hert
Dat met reuck ghevoestert wert;
Dat in reucken schept behaghen,
En de reucken naer wilt jaghen;
Iae soo in de reucken blijft,
Dat den reuck hem gantsch verwijst;
Dat met reucken derft gaen proncken,
Oft het waer in reuck verdroncken,
| |
[pagina 118]
| |
En door ydel reuck, en roock,
Brenght tot niet sijn erf-deel oock.
Sa! ghy dwaes ghy wordt ghevreven
Met wat ydel reuck in't leven;
Maer u siel, dat edel stuck,
En rijckt hier af gheen gheluck.
VVant sy is allen gheschapen
Om te rusten, en te slapen
In den Schepper, in den Al,
Die ons al versaden sal.
En ghy sult de selve schenden,
VVilt ghy haer in reucken wenden:
Amber, Muscus, en Civet,
Brenghender al veel in't net.
Roomen voor-maels soo verheven,
Moest haer leelijck over-gheven
Alsoo saen den overdaet
Door den reuck bevocht den staet.
Al haer vrome strijdbaer helden,
Die soo cloeck den vijandt quelden,
VVierden al ghelijck verstompt,
En door desen roock ghedompt.
Hannibal met al sijn scharen
In het vechten soo ervaren,
VVordt ghesalft, en siet hy malt,
En door reuck den legher valt.
| |
[pagina 119]
| |
'T is onnoodigh veel te schrijven
VVat den reuck al kan verdrijven;
Dit is seker en ghewis,
Dat hy vol ghevaeren is.
Veel zijn in het graf ghesoncken,
Door de reuck te seer beschoncken,
Ander door dit soete quaedt
Zijn ghevallen in misdaedt
Maer ghesproken in't ghemeene,
Alle menschen groot en cleene,
Die den reuck oyt heeft verheught,
Zijn ghevallen van de deught.
Fy moet eenen Ionghman wesen,
Die om reuck wilt zijn ghepresen,
Oft wilt dat-men hem hier viert,
Om den roock die hem verciert.
Seker 't zijn maer vuyle swijnen,
Die met reuck ghestaegh verschijnen:
'T cleedt dat soete rieckt, en blinckt,
Leert ons dat den meester stinckt.
VVant de spreuck en kan niet lieghen,
Dat-se stincken, en bedrieghen,
Die met hun beroockte vel
Altijdt riecken even-wel.
Magdalena wordt ghepresen,
Niet om salven uyt-ghelesen,
| |
[pagina 120]
| |
Oft om reucken die-se ghiet,
Daer't den Schrift-gheleerden siet;
Maer om dat haer soete wanghen
VVaren met veel nat bevanghen,
En met tranen in oodtmoedt
VViesch den Heere sijnen voet.
Offert ghy den Heer' oock cruyden,
Die ons gheest het heete Zuyden,
En de wel-ghetonghde faem
Sal oock prijsen uwen naem.
Gheeft goe reucken door u leven,
Als die dochter heeft ghegheven,
En houdt seker, Godt den Heer
Sal u gheven lof en eer.
Sulcke reucken konnen voeden
Oock inwendigh ons ghemoeden;
Sulcke reucken zijn bequaem,
En aen Godt seer aenghenaem.
Laet dan alle specerijen
Die de soete Sotte vrijen,
VVant den reuck door schijn verheught,
maer en doet den mensch gheen deughdt.
|
|
