Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt
(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier– Auteursrechtvrij
[pagina 40]
| |
Waerheydt.
| |
[pagina 41]
| |
VVaerheydt.Schoone Maeght, ick moet u vraghen,
VVaerom dat ghy alle daghen
VVwen kostenlijcken tijdt
In paleeren soo verslijt?
VVaerom dat ghy d'hayre-stringhen
Pooght soo gheestigh te bedwinghen
Ende dees soo sinnigh ploeyt
En met poeyers soo bestroeyt?
'tIs om dat wy souden wesen
Door de gantsche stadt ghepresen,
En dat ons schoon aenghesicht
Schijnen soud' een Sonne-licht;
Op dat alle jonghe dieren
Onse schoonheydt souden vieren,
En den adel van het hof
Gheven onse reden lof.
Acht ghy schoonheydt dan verheven
Als een wonder van dit leven,
Als een soete liefde-londt?
Stopt om Godts-wil uwen mondt.
Ghy spreeckt oft ghy waert ghetoghen
Buyten reden en vermoghen;
Schoonheydt schijnt van buyten iet,
Maer van binne is't al niet.
| |
[pagina 42]
| |
Iouffer wilt ghy my ghelooven,
Ick en sal u niet verdooven,
Maer met ongheveynsden mondt
Spreken mijnen rechten grondt.
Schoonhyedt deckt veel snoo ghebreken
Die het graf sal open-breken:
Schoonheydt in des wereldts hof,
Schoonen Appel vol van stof.
Eertijdts heb ick eens ghelesen
Van den Appel schoon van wesen,
Die-men pluckt ontrent het landt
Door het hemels vyer verbrandt.
Desen schijnt van groot ghewichte,
Schoon van buyten in 't ghesichte;
Maer die hem van binnen raeckt,
Vindt hem vuyl en seer mismaeckt.
Desen magh ick verghelijcken
By die haer soo sinnigh strijcken,
En gaen met een hoofs-ghelaet
Ghepolijstert achter straet.
Die soo moedigh omme-draeyen,
En uyt d'ooghen schieten raeyen,
Als die schoone sterre plagh
Die ons 'smorghens brenght den dagh.
Oft wel komen aenghetreden
Met haer opghepronckte leden
| |
[pagina 43]
| |
Als de Moeder van de Min,
Oft de schoone Iaght-goddin.
En de menschen soo versetten
Met vervalschen, en blancketten,
Dat oock wel een handigh man
Dit bedrogh niet sien en kan.
Dese zijn die vuyle vaten,
Die Gomorra heeft ghelaten,
Schoon van buyten om aensien,
Maer van binen rotte pri'en.
VVilt ghy reden hier af erven,
Comt en siet me-vrouwe sterven;
Als den Appel open-breeckt
Siet men watter binnen steeckt.
Dan vertoonen haer de baken
Als-men weirt het opper-laken;
Als het vel wordt opghelicht,
Dat soos schoon was in't ghesicht.
Niemandt van de naeste maghen
Kan den vuylen stanck verdraghen;
Ieder loopt en scheyter af
Als van een gheschildert graf.
Die daer was van een groote weerde,
VVerdt verkeert in stof en eerde;
En het alderschoonste vel
VVordt het vuylste worme-spel.
| |
[pagina 44]
| |
Maer ick wil noch hoogher rijsen,
En wat anders u bewijsen,
Dat veel openbaerder noch
Sal vertoonen dit bedrogh.
Paris was soo schoon van wesen,
Dat hem al de dochters presen;
Dat sijn alderschoonste mondt
Oock Goddinnen heeft ghewondt.
Helena was oock soo schoone,
Dat sy van de schoonste croone
Over al met groot ghemack,
Daer-men van de schoonheydt sprack.
Om haer schoon en deftigh wesen
Isser grooten twist gheresen;
Om haer schoonheydt in het velt
Is verslaghen menigh heldt.
Om haer schoonheydt heeft gheleden
Een van d'alderschoonste steden;
Om haer schoonheydt wierdt verbrandt
Troyen, croone van het landt.
VVel wat is hen wedervaren,
Die soo schoon als Sonnen waren?
Heeft de schoonheydt hen bewaert,
Oft van sterven hier ghespaert?
Neen, sy zijn als stof vervolghen,
En in't vuyle grafgheboghen;
| |
[pagina 45]
| |
Hoort eens wat hen is gheschiedt,
Soo de schoonheydt quam tot niet:
Hare roos-ghelijcke wanghen,
Schenen vellen van de slanghen,
En den alderschoonsten modnt
Als een oven open stondt.
Die ghekrolde schoone stringhen,
Die de jonghe herten vinghen,
Vuylder als een kalver-steert,
VVaren niet een stuyver weert.
Dat bevalligh aerdigh wesen
VVierdt daer van de doodt verwesen,
En op eenen ooghenblick
VVierdt de schoonheydt enckel schrick.
Sy verkeerden stracks in asschen
Daer sy waren uyt ghewassen,
En dan sagh-men voor den dagh,
VVatter onder schoonheydt lagh,
Laet dit in u herte vallen,
Lieve Maghet, laet het mallen;
Laet de schoonheydt, laet-se daer
End' en acht-se niet een hayr.
VVacht u van den tijdt te spillen
Met de Schoonheydt en haer grillen,
Maer besteedt hem even seer
In den dienst van onsen Heer.
| |
[pagina 46]
| |
VVilt verachten alle dinghen
Die ons niet als stof en bringhen,
En bemerckt dit Sinne-beelt,
Dat hier in de printe speelt.
VVel te recht dan magh ick segghen,
Dat de schoonheydt is te legghen
By den Appel van het rijck,
Dat ront-omme light in't slijck.
Buyten schijnt sy wat te sijne,
Maer is binnen stof en brijne
Schoonheydt met haer hooghen lof,
Schoonen Appel vol van stof.
|
|