Groot gebedenboek ten gebruike van katholieke christenen voor alle dagen en tijden van het jaar en alle omstandigheden des levens

[p. 1411]

Omdat wij in alles de bijstand van Gods goedheid nodig hebben, eindigen al onze gebeden met een vraag dat Hij ons zou helpen. In al onze noden, hetzij van geestelijke, hetzij van tijdelijke aard, wenden wij ons vol vertrouwen tot God, die immers onze bede zal inwilligen als dit tot onze zaligheid strekt. Want al is het waar dat wij, als wij slechts het rijk van God zoeken, al het overige als toegift zullen ontvangen (Mt. 6, 33), evenzeer is het waar dat God beter dan wij de geringheid van ons maaksel kent en als een goede Vader bekommerd is om onze minste behoeften. Dit leerde ons immers Christus, toen Hij zeide: ‘Al wat gij den Vader in mijn Naam zult vragen, Hij zal het u geven’ (Jo. 16, 23). En dat wij met aandrang zouden blijven bidden, leerde Hij ons met deze woorden: ‘Vraagt en gij zult verkrijgen; zoekt en gij zult vinden; klopt en u zal worden opengedaan’ (Mt. 7, 7).

De grote litanie

Sinds de eerste eeuwen der Kerk is de litanie, een wisselgebed tussen clerus en volk, een der meest geliefde gebedsvormen geweest. In het Latijnse Westen is haar naam vooral verbonden met het lange smeekgebed, dat de godsvrucht der gelovigen de naam van ‘Litanie van alle heiligen’ heeft gegeven. In haar langere vorm wordt deze litanie bij voorkeur gezongen of gebeden bij boete- en smeekprocessies, zodat deze processies zelf in de liturgie de naam van ‘litanie’ ontvingen. Voorgeschreven zijn de litanie voor de vruchten der aarde op 25 April en die op de Kruisdagen vóór het feest van 's Heren Hemelvaart.

In deze litanie bidden wij - onder aanroeping van de heiligen en met een beroep op het heilswerk des Heren - voor alle noden van Kerk en wereld.

KYRIE, eleison.	HEER, ontferm U over ons.
Christe, eleison.	Christus, ontferm U over ons.
Kyrie, eleison.	Heer, ontferm U over ons.
Christe, audi nos.	Christus, aanhoor ons.

[p. 1412]

Christus, verhoor ons.	Christe, exaudi nos.
God, hemelse Vader, ontferm U over ons.	Pater de caelis, Deus, miserere nobis.
God, Zoon, Verlosser van de wereld, ontferm U over ons.	Fili Redemptor mundi, Deus, miserere nobis.
God, Heilige Geest, ontferm U over ons.	Spiritus Sancte, Deus, miserere nobis.
Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm U over ons.	Sancta Trinitas, unus Deus, miserere nobis.

Heilige Maria, bid voor ons.	Sancta Maria, ora pro nobis.
H. Moeder van God,^1)	Sancta Dei Genitrix,^1)
H. Maagd der Maagden,	Sancta Virgo Virginum,
H. Michaël,	Sancte Michaël,
H. Gabriël,	Sancte Gabriel,
H. Raphaël,	Sancte Raphaël,

Alle heilige Engelen en Aartsengelen,	Omnes sancti Angeli et Archangeli,
Alle heilige koren van de zalige geesten,	Omnes sancti beatorum Spirituum ordines,
H. Joannes de Doper,	Sancte Joannes Baptista,
H. Joseph,	Sancte Joseph,
Alle heilige Aartsvaders en Profeten,	Omnes sancti Patriarchae et Prophetae,
H. Petrus,	Sancte Petre,
H. Paulus,	Sancte Paule,
H. Andreas,	Sancte Andrea,
H. Jacobus,	Sancte Jacobe,
H. Joannes,	Sancte Joannes,
H. Thomas,	Sancte Thoma,
H. Jacobus,	Sancte Jacobe,
H. Philippus,	Sancte Philippe,
H. Bartholomeus,	Sancte Bartholomaee,
H. Mattheus,	Sancte Matthaee,
H. Simon,	Sancte Simon,

1) bid(t) voor ons.

1) ora(te) pro nobis.

[p. 1413]

Sancte Thaddaee,	H. Thaddeus,
Sancte Matthia,	H. Matthias,
Sancte Barnaba,	H. Barnabas,
Sancte Luca,	H. Lucas,
Sancte Marce,	H. Marcus,
Omnes sancti Apostoli et Evangelistae,	Alle heilige Apostelen en Evangelisten,
Omnes sancti Discipuli Domini,	Alle heilige Leerlingen des Heren,
Omnes sancti Innocentes,	Alle heilige Onnozele Kinderen,
Sancte Stephane,	H. Stephanus,
Sancte Laurenti,	H. Laurentius,
Sancte Vincenti,	H. Vincentius,
Sancti Fabiane et Sebastiane,	HH. Fabianus en Sebastianus,
Sancti Joannes et Paule,	HH. Joannes en Paulus,
Sancti Cosma et Damiane,	HH. Cosmas en Damianus,
Sancti Gervasi et Protasi,	HH. Gervasius en Protasius,
Omnes sancti Martyres,	Alle heilige Martelaren,
Sancte Sylvester,	H. Silvester,
Sancte Gregori,	H. Gregorius,
Sancte Ambrosi,	H. Ambrosius,
Sancte Augustine,	H. Augustinus,
Sancte Hieronyme,	H. Hiëronymus,
Sancte Martine,	H. Martinus,
Sancte Nicolae,	H. Nicolaas,
Omnes sancti Pontifices et Confessores,	Alle heilige Bisschoppen en Belijders,
Omnes sancti Doctores,	Alle heilige Kerkleraren,
Sancte Antoni,	H. Antonius,
Sancte Benedicte,	H. Benedictus,
Sancte Bernarde,	H. Bernardus,
Sancte Dominice,	H. Dominicus,
Sancte Francisce,	H. Franciscus,
Omnes sancti Sacerdotes et Levitae,	Alle heilige Priesters en Levieten,
Omnes sancti Monachi et Eremitae,	Alle heilige Monniken en Kluizenaars,
Sancta Maria Magdalena,	H. Maria Magdalena,
Sancta Agatha,	H. Agatha,
Sancta Lucia,	H. Lucia,
Sancta Agnes,	H. Agnes,
Sancta Caecilia,	H. Cecilia,
Sancta Catharina,	H. Catharina,
Sancta Anastasia,	H. Anastasia,
Omnes sanctae Virgines et Viduae,	Alle heilige Maagden en Weduwen,

[p. 1414]

Alle Heiligen van God, spreekt voor ons ten beste.

Omnes Sancti et Sanctae Dei, intercedite pro nobis.

Wees genadig, spaar ons, Heer.	Propitius esto, parce nobis, Domine.
Wees genadig, verhoor ons, Heer.	Propitius esto, exaudi nos, Domine.
Van alle kwaad, verlos ons, Heer.	Ab omni malo, libera nos, Domine.
Van alle zonde,^1)	Ab omni peccato,^1)
Van uw toorn,	Ab ira tua,
Van een plotselinge en onvoorziene dood,	A subitanea et improvisa morte,
Van de lagen van den duivel,	Ab insidiis diaboli,
Van gramschap, haat, en alle kwade wil,	Ab ira, et odio, et omni mala voluntate,
Van de geest van onkuisheid,	A spiritu fornicationis,
Van bliksem en noodweer,	A fulgure et tempestate,
Van de gesel van aardbeving,	A flagello terraemotus,
Van pest, hongersnood en oorlog,	A peste, fame et bello,
Van de eeuwige dood,	A morte perpetua,
Door het geheim van uw heilige menswording,	Per mysterium sanctae incarnationis tuae,
Door uw komst,	Per adventum tuum,
Door uw geboorte,	Per nativitatem tuam,
Door uw doopsel en uw heilig vasten,	Per baptismum et sanctum jejunium tuum,
Door uw kruis en uw lijden,	Per crucem et passionem tuam,
Door uw dood en uw begrafenis,	Per mortem et sepulturam tuam,
Door uw heilige verrijzenis,	Per sanctam resurrectionem tuam,
Door uw wondervolle hemelvaart,	Per admirabilem ascensionem tuam,
Door de komst van den Heiligen Geest, den Vertrooster,	Per adventum Spiritus Sancti Paracliti,
Op de dag van het oordeel,	In die judicii,

1) verlos ons, Heer.

1) libera nos, Domine.

[p. 1415]

Peccatores, te rogamus, audi nos.	Wij zondaars, wij bidden U, verhoor ons.
Ut nobis parcas,^1)	Dat Gij ons wilt sparen,^1)
Ut nobis indulgeas,	Dat Gij ons wilt vergeven,
Ut ad veram poenitentiam nos perducere digneris,	Dat Gij U gewaardigt ons tot een ware boetvaardigheid te brengen,
Ut Ecclesiam tuam sanctam regere et conservare digneris,	Dat Gij U gewaardigt uw heilige Kerk te besturen en te bewaren,
Ut domnum apostolicum et omnes ecclesiasticos ordines in sancta religione conservare digneris,	Dat Gij U gewaardigt den Paus en de gehele geestelijkheid in de heilige godsdienst te bewaren,
Ut inimicos sanctae Ecclesiae humiliare digneris,	Dat Gij U gewaardigt de vijanden van de heilige Kerk te vernederen,
Ut regibus et principibus Christianis pacem et veram concordiam donare digneris,	Dat gij U gewaardigt aan de christelijke koningen en vorsten vrede en ware eendracht te geven,
Ut cuncto populo christiano pacem et unitatem largiri digneris,	Dat Gij U gewaardigt aan de gehele christenheid vrede en eenheid te schenken,
Ut omnes errantes ad unitatem Ecclesiae revocare, et infideles universos ad Evangelii lumen perducere digneris,	Dat Gij U gewaardigt alle dwalenden tot de eenheid van de Kerk terug te roepen en alle ongelovigen tot het licht van het Evangelie te brengen,
Ut nosmetipsos in tuo sancto servitio confortare et conservare digneris,	Dat Gij U gewaardigt onszelf in uw heilige dienst te versterken en te bewaren.
Ut mentes nostras ad caelestia desideria erigas,	Dat Gij onze harten tot hemelse verlangens wilt opheffen,
Ut omnibus benefactoribus nostris sempiterna bona retribuas,	Dat Gij al onze weldoeners met eeuwige goederen wilt vergelden,
Ut animas nostras, fratrum, propinquorum et	Dat Gij onze zielen en de zielen van onze broeders, verwanten en

1) te rogamus, audi nos.

1) wij bidden U, verhoor ons.

[p. 1416]

weldoeners voor de eeuwige verdoeming wilt behoeden,	benefactorum nostrorum ab aeterna damnatione eripias,
Dat Gij U gewaardigt de vruchten van de aarde te geven en te bewaren,	Ut fructus terrae dare et conservare digneris,
Dat Gij U gewaardigt aan alle overleden gelovigen de eeuwige rust te geven,	Ut omnibus fidelibus defunctis requiem aeternam donare digneris,
Dat Gij U gewaardigt ons gebed te verhoren,	Ut nos exaudire digneris,
Zoon van God,	Fili Dei,

Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, spaar ons, Heer.	Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, parce nobis, Domine.
Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, verhoor ons, Heer.	Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos, Domine.
Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, ontferm U over ons.	Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis.
Christus, aanhoor ons.	Christe, audi nos.
Christus, verhoor ons.	Christe, exaudi nos.
Heer, ontferm U over ons.	Kyrie, eleison.
Christus, ontferm U over ons.	Christe, eleison.
Heer, ontferm U over ons.	Kyrie, eleison.

[p. 1417]

Pater noster... (secreto)	Onze Vader... (in stilte)
℣. Et ne nos inducas in tentationem.	℣. En leid ons niet in bekoring.
℟. Sed libera nos a malo.	℟. Maar verlos ons van het kwade.

Psalm 69

Deus, in adjutorium meum intende; * Domine, ad adjuvandum me festina.	God, kom mij te hulp; * Heer, haast U mij te helpen.
Confundantur et revereantur, * qui quaerunt animam meam;	Dat beschaamd en onteerd worden, * zij die mijn leven belagen;
Avertantur retrorsum et erubescant, * qui volunt mihi mala.	Dat terugdeinzen en zich schamen, * die zich verheugen in mijn onheil.
Avertantur statim erubescentes, * qui dicunt mihi: Euge, euge.	Dat spoedig vol schaamte wijken, * die spotten over mijn ellende.
Exsultent et laetentur in te omnes, qui quaerunt te, * et dicant semper ‘Magnificetur Dominus’ qui diligunt salutare tuum.	Maar dat jubelen en zich in U verheugen allen die U zoeken; * en dat altijd zeggen ‘Groot is de Heer’ zij die uw heil verbeiden.
Ego vero egenus et pauper sum; * Deus, adjuva me.	Ik ben arm en ellendig; * God, kom mij te hulp.
Adjutor meus et liberator meus es tu; * Domine, ne moreris.	Gij toch zijt mijn helper en mijn redder; * Heer, wil niet langer toeven.
Gloria Patri.	Eer aan den Vader.
℣. Salvos fac servos tuos.	℣. Maak uw dienaren zalig.
℟. Deus meus, sperantes in te.	℟. Mijn God, die op U hopen.
℣. Esto nobis, Domine, turris fortitudinis.	℣. Wees ons, Heer, een sterke toren.
℣. Nihil proficiat inimicus in nobis.	℣. Dat de vijand niets tegen ons vermoge.

[p. 1418]

℟. En dat de zoon van de boosheid ons niet langer schade.	℟. Et filius iniquitatis non apponat nocere nobis.
℣. Heer, handel met ons niet naar onze zonden.	℣. Domine, non secundum peccata nostra facias nobis.
℟. En vergeld ons niet naar onze ongerechtigheden.	℟. Neque secundum iniquitates nostras retribuas nobis.
℣. Laat ons bidden voor onzen Paus N.	℣. Oremus pro Pontifice nostro N.
℟. De Heer beware hem, houde hem in leven, make hem gelukkig op aarde, en levere hem niet over aan de wil van zijn vijanden.	℟. Dominus conservet eum, et vivificet eum, et beatum faciat eum in terra, et non tradat eum in animam inimicorum ejus.
℣. Laat ons bidden voor onze weldoeners.	℣. Oremus pro benefactoribus nostris.
℟. Heer, gewaardig U allen die ons weldoen om wille van uw Naam, met het eeuwige leven te vergelden. Amen.	℟. Retribuere dignare, Domine, omnibus nobis bona facientibus propter nomen tuum, vitam aeternam. Amen.
℣. Laat ons bidden voor de overleden gelovigen.	℣. Oremus pro fidelibus defunctis.
℟. Heer, geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.	℟. Requiem aeternam dona eis, Domine, et lux perpetua luceat eis.
℣. Dat zij rusten in vrede.	℣. Requiescant in pace.
℟. Amen.	℟. Amen.
℣. Voor onze afwezige broeders.	℣. Pro fratribus nostris absentibus.
℟. Mijn God, maak zalig de dienaren die op U hopen.	℟. Salvos fac servos tuos, Deus meus, sperantes in te.
℣. Heer, zend hun hulp uit uw heiligdom.	℣. Mitte eis, Domine, auxilium de sancto.
℟. En bescherm hen uit Sion.	℟. Et de Sion tuere eos.
℣. Heer, verhoor mijn gebed.	℣. Domine, exaudi orationem meam.
℟. En mijn geroep kome tot U.	℟. Et clamor meus ad te veniat.
℣. De Heer zij met u.	℣. Dominus vobiscum.
℟. En met uw geest.	℟. Et cum spiritu tuo.
Laat ons bidden. - God, wien het altijd eigen is genadig te zijn en te sparen; aanvaard ons gebed, opdat uw vaderlijke ontferming in haar mildheid ons	Oremus. - Deus, cui proprium est misereri semper et parcere: suscipe deprecationem nostram; ut nos, et omnes famulos

[p. 1419]

tuos, quos delictorum catena constringit, miseratio tuae pietatis clementer absolvat.	en al uw dienaren moge ontslaan van de boeien der zonden, waarmede wij zijn gekluisterd.
Exaudi, quaesumus, Domine, supplicum preces, et confitendum tibi parce peccatis: ut pariter nobis indulgentiam tribuas benignus et pacem.	Verhoor, vragen wij, Heer, de gebeden van hen die U aanroepen, en straf niet de zonden van hen die ze U belijden; opdat Gij ons in uw goedheid zowel vergiffenis als vrede moogt schenken.
Ineffabilem nobis, Domine, misericordiam tuam clementer ostende: ut simul nos et a peccatis omnibus exuas, et a poenis quas pro his meremur, eripias.	Toon ons genadig, Heer, uw onuitsprekelijke ontferming; opdat Gij ons bevrijdt van alle zonden, en tevens ontrukt aan de straffen, die wij daardoor verdienen.
Deus, qui culpa offenderis, poenitentia placaris: preces populi tui supplicantis propitius respice, et flagella tuae iracundiae, quae pro peccatis nostris meremur, averte.	God, die door de zonde wordt beledigd en door de boetvaardigheid verzoend; zie genadig neer op het gebed van uw smekend volk, en weer af de gesel van uw gramschap, welke wij voor onze zonden verdienen.
Omnipotens sempiterne Deus, miserere famulo tuo Pontifice nostro N., et dirige eum secundum tuam clementiam in viam salutis aeternae: ut, te donante, tibi placita cupiat, et tota virtute perficiat.	Almachtige, eeuwige God, ontferm U over uw dienaar onzen Paus N., en geleid hem volgens uw goedheid op de weg van het eeuwig heil; opdat hij, door uw genade, begere wat U behaagt en het met alle kracht volbrenge.
Deus, a quo sancta desideria, recta consilia, et justa sunt opera: da servis tuis illam, quam mundus dare non potest, pacem; ut, et corda nostra mandatis tuis dedita, et hostium sublata formidine, tempora sint tua protectione tranquilla.	God, uit wien de heilige verlangens zijn, de goede voornemens en de rechtvaardige werken, geef aan uw dienaren die vrede, welke de wereld niet geven kan; opdat onze harten gericht zijn op uw geboden, de vrees voor vijanden worde weggenomen, en wij onder uw bescherming rustige tijden beleven.
Ure igne sancti Spiritus renes nostros et cor nostrum Domine: ut tibi casto corpore serviamus, et mundo corde placeamus.	Louter, Heer, onze nieren en ons hart met het vuur van den Heiligen Geest; opdat wij U met een kuis lichaam dienen en met een zuiver hart behagen.
Fidelium, Deus, omnium	God, Schepper en Verlosser van

[p. 1420]

alle gelovigen, geef aan de zielen van uw dienaren en dienaressen vergiffenis van hun zonden; opdat zij de kwijtschelding die zij steeds hebben verlangd, door onze vrome smeekbeden verkrijgen.	Conditor et Redemptor, animabus famulorum famularumque tuarum remissionem tribue peccatorum: ut indulgentiam, quam semper optaverunt, piis supplicationibus consequantur.
Bereid, vragen wij, Heer, onze handelingen voor door uw ingeving, en begeleid ze met uw bijstand; opdat al ons bidden en doen steeds met U beginne en, aldus begonnen, door U worde voltooid.	Actiones nostras, quaesumus, Domine, aspirando praeveni, et adjuvando prosequere: ut cuncta nostra oratio et operatio a te semper incipiat, et per te coepta finiatur.
Almachtige, eeuwige God, die heerst over levenden zowel als doden, en die U ontfermt over allen van wie Gij vooraf weet, dat zij door geloof en werken de uwen zullen zijn; wij smeken U ootmoedig, dat zij voor wie wij ons voorgenomen hebben te bidden - hetzij deze wereld hen nog weerhoudt in het vlees, hetzij de toekomende hen los van het lichaam reeds heeft opgenomen - op voorspraak van al uw heiligen en door uw vaderlijke goedheid, vergeving van al hun zonden verkrijgen. Door onzen Heer.	Omnipotens sempiterne Deus, qui vivorum dominaris simul et mortuorum, omniumque misereris, quos tuos fide et opere futuros esse praenoscis: te supplices exoramus; ut, pro quibus effundere preces decrevimus, quosque vel praesens saeculum adhuc in carne retinet, vel futurum jam exutos corpore suscepit, intercedentibus omnibus Sanctis tuis, pietatis tuae clementia, omnium delictorum suorum veniam consequantur. Per Dominum nostrum.
℣. De Heer zij met u.	℣. Dominus vobiscum.
℟. En met uw geest.	℟. Et cum spiritu tuo.
℣. Verhore ons de almachtige en barmhartige God.	℣. Exaudiat nos omnipotens et misericors Dominus.
℟. Amen.	℟. Amen.
℣. En dat de zielen der gelovigen door de barmhartigheid van God rusten in vrede.	℣. Et fidelium animae per misericordiam Dei requiescant in pace.
℟. Amen.	℟. Amen.