Groot gebedenboek ten gebruike van katholieke christenen voor alle dagen en tijden van het jaar en alle omstandigheden des levens

Getijden op het feest van de vinding van het heilig Kruis
(3 Mei)

Op 2 Mei bidt men de Eerste Vespers, welke gelijk zijn aan de Vespers op bladz. 896, behalve de veranderingen die daar voor de Eerste Vespers zijn aangegeven.

De lauden

Onze Vader. Wees gegroet.	Pater. Ave.
God, kom mij te hulp.	Deus, in adjutorium.
1 Ant.	1 Ant.
O GROOT werk van liefde: * de dood is gestorven, toen het Leven stierf aan het hout. (Alleluja.)	O MAGNUM pietatis opus: * mors mortua tunc est, in ligno quando mortua Vita fuit. (Alleluja.)

De psalmen zoals op Zondag, bladz. 106.

2 Ant. Red ons, * Christus, Redder, door de kracht van uw Kruis; Gij die Petrus gered hebt op de zee, ontferm U onzer. (Alleluja.)	2 Ant. Salva nos, * Christe Salvator, per virtutem Crucis; qui salvasti Petrum in mari, miserere nobis. (Alleluja.)
3 Ant. Zie het Kruis des Heren, * vlucht, vijandige machten; want overwonnen heeft de leeuw uit de stam Juda, de wortel van David, alleluja.	3 Ant. Ecce Crucem Domini, * fugite, partes adversae, vicit leo de tribu Juda, radix David, alleluja.
4 Ant. Wij nu moeten roemen * op het Kruis van onzen Heer Jesus Christus. (Alleluja.)	4 Ant. Nos autem gloriari * oportet in Cruce Domini nostri Jesu Christi. (Alleluja.)
5 Ant. Door het teken van het Kruis * verlos ons van onze vijanden, onze God. (Alleluja.)	5 Ant. Per signum Crucis * de inimicis nostris libera nos, Deus noster. (Alleluja.)

Kapittel Phil. 2, 5-7

Broeders: laat in u dezelfde gezindheid zijn, die er was in Christus Jesus. Daar Hij god-

Fratres: Hoc enim sentite in vobis, quod et in Christo Jesu: qui, cum in forma

[p. 895]

Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se aequalem Deo: sed semetipsum exinanivit, formam servi accipiens, in similitudinem hominum factus, et habitu inventus ut homo. ℟. Deo gratias.

delijk was van wezen, heeft Hij het geen roof geacht aan God gelijk te willen zijn; maar toch heeft Hij Zichzelf vernietigd, door het wezen aan te nemen van een slaaf, door gelijk te worden aan de mensen, en uiterlijk te zijn als een mens. ℟. Gode zij dank.

Lofzang van Venantius Fortunatus

Lustris sex qui jam peractis, tempus implens corporis, se volente, natus ad hoc, passioni deditus, Agnus in Crucis levatur immolandus stipite.	Zesmaal vijf jaren voleindend als zijns lichaams levenstijd, geeft Hij vrij, daartoe geboren, aan de passie Zich ten prijs, wordt het Lam ter offerande aan de kruisstam opgetild.
Hic acetum, fel, arundo, sputa, clavi, lancea: mite corpus perforatur, sanguis, unda profluit: terra, pontus, astra, mundus, quo lavantur flumine!	Zie azijn en gal en rietstok, speeksel, nagelen en lans; teder lichaam wordt doorstoken, bloed en water vloeit er uit; aarde, zee, sterren en wereld, welk een stortvloed wast hen rein!
Crux fidelis inter omnes arbor una nobilis: nulla silva talem profert fronde, flore, germine: dulce lignum, dulces clavos, dulce pondus sustinet.	Kruis van het geloof, van alle bomen edelste alleen; nimmer bracht een woud gelijke voort in bloesem, loof of vrucht; lieflijk hout met nagels lieflijk, beurend liefelijk gewicht.
Flecte ramos, arbor alta, tensa laxa viscera, et rigor lentescat ille, quem dedit nativitas; ut superni membra Regis miti tendas stipite.	Neig uw takken, hoge boomstam, maak uw vezels minder hard, en maak minder straf die stugheid welke u de afkomst gaf; en de leên van 's hemels Koning span ze uit op zachte stam.
Sola digna tu fuisti ferre saecli pretium, atque portum praeparare nauta mundo naufrago: quem sacer cruor perunxit, fusus Agni corpore.	Gij alleen zijt waard bevonden om te dragen 's werelds prijs, en een haven te bereiden, loods, der wereld in gevaar; gij, die 't heilig bloed gezalfd heeft, 't lichaam van het Lam ontvloeid.
Gloria et honor Deo usquequaque altissimo, una Patri, Filioque,	Heerlijkheid en ere beide zij den allerhoogsten God; éne lofzang zij den Vader,

[p. 896]

Zoon en heil'gen Paracleet, wien de lof zij en de sterkte door der eeuwen eeuwigheid.	inclyto Paraclito: cui laus est et potestas per aeterna saecula.
Amen.	Amen.
℣. Wij aanbidden U, Christus, en loven U. (Alleluja.) ℟. Omdat Gij door uw Kruis de wereld verlost hebt. (Alleluja.)	℣. Adoramus te, Christe, et benedicimus tibi. (Alleluja.) ℟. Quia per Crucem tuam redemisti mundum. (Alleluja.)
Ant. Boven alle cederhout * zijt gij alleen verheven; aan u heeft het Leven der wereld gehangen, heeft Christus gezegepraald, en heeft de dood de dood verwonnen in eeuwigheid. (Alleluja.)	Ant. Super omnia * ligna cedrorum tu sola excelsior, in qua Vita mundi pependit, in qua Christus triumphavit, et mors mortem superavit in aeternum. (Alleluja.)

Lofzang Benedictus, bladz. 115.

Heer, verhoor.	Domine, exaudi.
Laat ons bidden. - God, die bij de glorierijke Vinding van het zaligmakend Kruis de wonderen van uw lijden hebt vernieuwd; geef dat wij door de prijs van deze boom des levens de genade van het eeuwige leven verwerven. Gij die leeft en heerst.	Oremus. - Deus, qui in praeclara salutiferae Crucis Inventione passionis tuae miracula suscitasti: concede; ut, vitalis ligni pretio, aeternae vitae suffragia consequamur: Qui vivis et regnas.
Heer, verhoor.	Domine, exaudi.
Zegenen wij.	Benedicamus.
Dat de zielen.	Fidelium animae.

De vespers

Onze Vader. Wees gegroet.	Pater. Ave.
God, kom mij te hulp.	Deus, in adjutorium.
1 Ant.	1 Ant.
O GROOT werk van liefde: * de dood is gestorven, toen het Leven stierf aan het hout. (Alleluja.)	O MAGNUM pietatis opus: * mors mortua tunc est, in ligno quando mortua Vita fuit. (Alleluja.)

De eerste vier psalmen zoals op Zondag, bladz. 189.

2 Ant. Red ons, * Christus, Redder, door de kracht van uw Kruis; Gij die Petrus gered hebt op de zee, ontferm U onzer. (Alleluja.)

2 Ant. Salva nos, * Christe Salvator, per virtutem Crucis; qui salvasti Petrum in mari, miserere nobis. (Alleluja.)

[p. 897]

3 Ant. Ecce Crucem Domini, * fugite, partes adversae, vicit leo de tribu Juda, radix David, alleluja.	3 Ant. Zie het Kruis des Heren, * vlucht, vijandige machten; want overwonnen heeft de leeuw uit de stam Juda, de wortel van David, alleluja.
4 Ant. Nos autem gloriari * oportet in Cruce Domini nostri Jesu Christi. (Alleluja.)	4 Ant. Wij nu moeten roemen * op het Kruis van onzen Heer Jesus Christus. (Alleluja.)
5 Ant. Per signum Crucis * de inimicis nostris libera nos, Deus noster. (Alleluja.)	5 Ant. Door het teken van het Kruis * verlos ons van onze vijanden, onze God. (Alleluja).

Psalm 116

Laudate Dominum, omnes gentes: * laudate eum, omnes populi:	Looft den Heer, alle gij natiën; * looft Hem, alle gij volken;
Quoniam confirmata est super nos misericordia ejus: * et veritas Domini manet in aeternum.	Want bevestigd is over ons zijn ontferming; * en de trouw des Heren blijft in eeuwigheid.
Gloria Patri.	Eer aan den Vader.
Ant. Per signum Crucis de inimicis nostris libera nos, Deus noster. (Alleluja.)	Ant. Door het teken van het Kruis verlos ons van onze vijanden, onze God. (Alleluja.)

Kapittel Phil. 2, 5-7

Fratres: Hoc enim sentite in vobis, quod et in Christo Jesu: qui, cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se aequalem Deo; sed semetipsum exinanivit, formam servi accipiens, in similitudinem hominum factus, et habitu inventus ut homo. ℟. Deo gratias.

Broeders: laat in u dezelfde gezindheid zijn, die er was in Christus Jesus. Daar Hij goddelijk was van wezen, heeft Hij het geen roof geacht aan God gelijk te willen zijn; maar toch heeft Hij Zichzelf vernietigd, door het wezen aan te nemen van een slaaf, door gelijk te worden aan de mensen, en uiterlijk te zijn als een mens. ℟. Gode zij dank.

Lofzang van Venantius Fortunatus

¶ Van deze lofzang vindt men de gewijzigde tekst met melodie op bladz. 1526.

Vexilla Regis prodeunt: fulget Crucis mysterium, quo carne carnis Conditor suspensus est patibulo.

De vaan des Konings treedt vooruit, daar glanst het Kruisgeheimenis, waarin de Schepper van het vlees zelf in het vlees aan 't dwarshout hing.

[p. 898]

Vanhier ook wondgestoken door de gruwelijke punt der lans om ons te wassen van de schuld, ontstroomde water Hem en bloed.	Quo vulneratus insuper mucrone diro lanceae, ut nos lavaret crimine, manavit unda et sanguine.
Vervuld zijn nu de dingen die David zong in gelovig lied, zeggend: Onder de volkeren: vanaf het hout regeert nu God.	Impleta sunt, quae concinit David fideli carmine, dicens: In nationibus regnavit a ligno Deus.
Boom, edel schoon en luisterrijk, met purper koninklijk gesierd, verkoren met uw waarde stam te raken aan zo heil'ge leên.	Arbor decora et fulgida, ornata Regis purpura, electa digno stipite tam sancta membra tangere.
Welzalig, aan welks armen eens de losprijs van de wereld hing: weegschaal van 't lichaam werd hij dus, de prooi ontnam hij aan de hel.	Beata cujus brachiis saecli pependit pretium, statera facta corporis, praedamque tulit tartari.
Gegroet, o Kruis, gij, een'ge hoop, vermeerder in uw Paschavreugd^1) van goeden de rechtvaardigheid, vergeef den zondaars hunne schuld.	O Crux, ave, spes unica, paschale quae fers gaudium,^1) auge piis justitiam, reisque dona veniam.
U God, hoogste Drievuldigheid, verheffe prijzend alle geest; en over wie door 't Kruisgeheim Gij heiligt, heers in eeuwigheid.	Te, summa, Deus, Trinitas, collaudet omnis spiritus: quos per Crucis mysterium salvas, rege per saecula.
Amen.	Amen.
℣. Dit teken van het Kruis zal aan de hemel zijn. (Alleluja.) ℟. Wanneer de Heer ten oordeel komt. (Alleluja.)	℣. Hoc signum Crucis erit in caelo. (Alleluja.) ℟. Cum Dominus ad judicandum venerit. (Alleluja.)
Ant. Het heilig Kruis heeft ondergaan * Hij die de hel heeft gebroken; Hij heeft Zich omgord met kracht, en is verrezen op de derde dag, alleluja.	Ant. Crucem sanctam subiit, * qui infernum confregit: accinctus est potentia, surrexit die tertia, alleluja.

1) Buiten de Paastijd luidt deze regel:

vermeerder op dit zegefeest

in hac triumphi gloria,

1) Buiten de Paastijd luidt deze regel:

vermeerder op dit zegefeest

in hac triumphi gloria,

[p. 899]

In de EERSTE VESPERS:

Ant. O Crux, * splendidior cunctis astris, mundo celebris, hominibus multum amabilis, sanctior universis: quae sola fuisti digna portare talentum mundi: dulce lignum, dulces clavos, dulcia ferens pondera: salva praesentem catervam, in tuis hodie laudibus congregatam. (Alleluja.)

Ant. O Kruis, * schitterend boven alle sterren, alom geroemd in de wereld, den mensen beminnenswaardig ten zeerste, en heilig boven al; dat alleen waardig is geweest de losprijs der wereld te dragen; liefelijk hout, liefelijke nagels, beurend liefelijke last; wees tot heil aan deze schare, die heden tot uw lofprijzing is vergaderd. (Alleluja.)

Lofzang Magnificat, bladz. 198.

Domine, exaudi.	Heer, verhoor.
Oremus. - Deus, qui in praeclara salutiferae Crucis Inventione passionis tuae miracula suscitasti: concede; ut, vitalis ligni pretio, aeternae vitae suffragia consequamur: Qui vivis et regnas.	Laat ons bidden. - God, die bij de glorierijke Vinding van het zaligmakend Kruis de wonderen van uw lijden hebt vernieuwd; geef dat wij door de prijs van deze boom des levens de genade van het eeuwige leven verwerven. Gij die leeft en heerst.
Domine, exaudi.	Heer, verhoor.
Benedicamus.	Zegenen wij.
Fidelium animae.	Dat de zielen.
Pater noster.	Onze Vader.
Dominus det nobis.	De Heer geve ons.

En tot slot een van de antifonen ter ere van de heilige Moeder van God volgens de tijd van het jaar, bladz. 200 vlg.