| |
| |
| |
Morgengebeden ontleend aan het Griekse Horologion
Het Griekse Horologion, dat de voornaamste gedeelten bevat van de daggetijden, is - al of niet in andere talen overgezet - in gebruik bij alle katholieke en afgescheiden Kerken, welke de Byzantijnse ritus volgen. Alle uren van het officie volgens deze ritus beginnen met de volgende gebeden. Het gebed Hemelse Koning is in het christelijke Oosten het meest bekende gebed ter ere van den Heiligen Geest.
U ZIJ LOF, onze God, U zij lof.
Hemelse Koning, Trooster, Geest der waarheid, die alomtegenwoordig zijt en het al vervult, schat van alle goed en Meester van het leven, kom en neem uw intrek in ons; reinig ons van alle smet en, in uw goedheid, red onze zielen.
En ter ere van de heilige Drievuldigheid de volgende aanroepingen, welke de Romeinse liturgie van Goede Vrijdag heeft overgenomen:
* Heilige God, heilige Sterke, heilige Onsterfelijke, ontferm U onzer. (driemaal)
Eer aan den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest; nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Allerheiligste Drievuldigheid, ontferm U over ons. Heer, vergeef ons onze zonden. Meester, sla geen acht op onze ongerechtigheden. Heilige, kom ons te hulp en genees onze zwakheden om wille van uw Naam.
Heer, ontferm U onzer. (driemaal)
Eer aan den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest; nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Onze Vader...
Want Uwer is het koninkrijk en de macht en de heerlijkheid, van den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
De volgende gebeden worden volgens de aanwijzingen van het Horologion door de monniken gebeden voordat zij zich naar de kerk begeven voor de nachtgetijden.
Ontwaakt uit de slaap werpen wij ons, Algoede, in aanbidding voor U neer, en zingen U, o Machtige, de lofzang der engelen toe: Heilig, heilig, heilig zijt Gij, o God. Door de voorspraak van de Moeder van God, ontferm U onzer.
Gij hebt mij, Heer, doen opstaan van mijn bed en mij uit mijn slaap doen ontwaken; verlicht mijn verstand en mijn hart, en open mijn lippen om U, heilige Drievuldigheid, lof te zingen: Heilig, heilig, heilig zijt Gij, o God. Door de voorspraak van de Moeder van God, ontferm U onzer.
Opgestaan uit de slaap dank ik U, heilige Drievuldigheid, dat Gij in uw grote goedheid en lankmoedigheid niet toornig zijt geworden om mijn traagheid en zondigheid, en mij in mijn overtredingen niet hebt doen ten onder gaan, maar mij ook nu weer uw liefde hebt getoond en mij hebt opgericht, toen ik neer- | |
| |
lag in mijn verworpenheid, zodat ik in de vroegte in uw heiligdom kom waken om uw macht te verheerlijken. Verlicht de ogen van mijn geest, open mijn mond om van uw woorden te gewagen, uw geboden te verstaan, uw wil te volbrengen en uw lof te zingen uit de volheid van mijn hart, en met een jubellied te verheerlijken uw allerheiligste Naam, van den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
U zij lof, Koning, almachtige God, die in uw heilige en liefderijke voorzienigheid mij, onwaardigen zondaar, hebt doen opstaan uit de slaap en mij doet naderen tot de drempel van uw heiligdom. Aanvaard, Heer, de stem van mijn smeken, zoals Gij ook hoort naar de stem van uw heilige en geestelijke machten; en geef, dat ik U met een zuiver en boetvaardig hart de lof brenge van mijn onreine lippen, opdat ook ik mij moge scharen onder de wijze maagden met de heldere lamp van mijn geest, en ik U verheerlijke, God het Woord, dat verheerlijkt wordt in den Vader en den Geest. Amen.
In de volgende gebeden uit het Mesonyktikon, het officie van middernacht, dat beantwoordt aan de Metten van de Westerse liturgie, treft ons de gedachte aan Christus' wederkomst. Evenals de wijze maagden moeten wij steeds bereid zijn Hem tegemoet te gaan.
Zie, de Bruidegom komt in het holst van de nacht; en gelukkig de dienaar dien Hij wakend vindt, maar wee hem dien Hij aantreft in luiheid. Zie dus toe, mijn ziel, dat de slaap u niet overmant, opdat gij niet aan de dood zult worden overgeleverd en buiten het koninkrijk gesloten. Blijf waakzaam en roep luide: Heilig, heilig, heilig zijt Gij, o God. Door de voorspraak van de Moeder van God, ontferm U onzer.
Eer aan den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest.
Waak, mijn ziel, in afwachting van die schrikwekkende dag; ontsteek uw lamp en voorzie haar van olie. Want gij weet niet wanneer de stem zal weerklinken en u zal zeggen: De Bruidegom komt! Zie dus toe, mijn ziel, dat gij niet inslaapt en buiten moet blijven, zoals de vijf dwaze maagden; maar blijf waken, opdat gij Christus met een brandende lamp tegemoet moogt gaan, en Hij u binnenleide in de goddelijke bruidskamer van zijn heerlijkheid.
Nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
| |
Gebeden van den heiligen Basilius
Almachtige Heer, God der machten en van alle vlees, die woont in den hoge en uw oog laat gaan over al wat beneden is; Gij, die de harten en nieren doorgrondt en de diepst verborgen geheimen der mensen kent; eeuwig en onvergankelijk Licht, bij wien geen verandering is of schaduw van wisselvalligheid; onsterfelijke Koning, ontvang de smeekbeden die wij, vertrouwend
| |
| |
op uw overvloedige barmhartigheid, van onze bezoedelde lippen tot U richten. Vergeef ons de misstappen die wij, bewust of onbewust, in gedachten, woorden of werken hebben bedreven; reinig ons van alle smet naar lichaam en geest en maak ons tot tempels van den Heiligen Geest. Geef, dat wij geheel de nacht van ons aardse leven mogen doorbrengen in waakzaamheid en omzichtigheid, in afwachting van de luisterrijke en glorievolle dag van uw eniggeboren Zoon, onzen Heer, God en Zaligmaker Jesus Christus, wanneer Hij in alle heerlijkheid als rechter van het heelal op aarde zal komen om een ieder naar zijn werken te vergelden. Help ons, opdat wij dan niet in luiheid en slapend worden aangetroffen, maar wakend en werkend, en gereed om mede binnen te gaan in de vreugde en in de goddelijke bruidskamer van zijn heerlijkheid, waar de eindeloze jubel heerst der feestgenoten en de onuitsprekelijke vreugde van hen die de onzegbare schoonheid van uw aangezicht aanschouwen. Want Gij zijt het ware licht, dat alles verlicht en heiligt, en U zingt geheel de schepping lof door de eeuwen der eeuwen. Amen.
Wij loven U, allerhoogste en barmhartige God en Heer, die steeds grote en onnaspeurbare dingen aan ons voltrekt en verheven heerlijkheden zonder tal. Gij hebt ons de slaap geschonken tot herstel van onze zwakheid en tot verkwikking voor de vermoeienis van ons lichaam, dat aan zoveel beproevingen is onderworpen. Wij danken U, dat Gij ons niet om onze ongerechtigheden hebt verworpen, maar U ook nu weer een vriend der mensen hebt betoond; dat Gij ons aan de wanhoop, waaraan wij ten prooi waren, hebt ontrukt om uw macht te prijzen. Daarom bidden wij uw onvergelijkelijke goedheid: verlicht de ogen van onze geest en richt ons verstand op uit de zware slaap der traagheid; open onze mond en vervul hem van uw lof, opdat wij U aandachtig mogen verheerlijken en lofzingen en U belijden, God, die in alles en door alles wordt verheerlijkt; U, Vader, tezamen met uw eniggeboren Zoon en uw allerheiligsten, goeden en levenwekkenden Geest, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
| |
Tot de Moeder Gods
Maagd en Moeder van God, onoverwinnelijke veste en burcht van ons heil, tot u nemen wij onze toevlucht. Verijdel de plannen der vijanden, doe de smart van uw volk in vreugde verkeren en breng allen die u toebehoren weer bijeen; geef sterkte aan onze vorsten en wees onze voorspraak voor de vrede der wereld; want gij, Moeder van God, zijt onze hoop.
Alle geslachten prijzen u zalig, Maagd en Moeder Gods, want de oneindige Christus, onze God, heeft Zich ge- | |
| |
waardigd bij u zijn intrek te nemen. Wij prijzen ons gelukkig, dat wij u tot voorspreekster mogen hebben, want dag en nacht spreekt gij voor ons ten beste. Daarom bezingen wij u: Wees gegroet, gij vol van genade, de Heer is met u.
Roemrijke en gezegende Moeder van God, altijd maagd, beveel ons gebed aan bij uw Zoon, onzen God, en vraag Hem om uwentwil onze zielen te redden.
| |
Voor de overledenen
Heer, gedenk in uwe goedheid uw dienaren, en vergeef hun de vele zonden, welke zij in hun leven hebben bedreven; want niemand toch is zonder zonde behalve Gij, die zelfs aan hen, die gestorven zijn, rust kunt schenken.
Gij, die alleen de Schepper zijt, die in uw ondoorgrondelijke wijsheid alles liefdevol hebt beschikt en aan een ieder geeft wat voor hem het beste is; geef, Heer, de rust aan de zielen van uw dienaren, want op U hebben zij hun hoop gesteld; op U, die ons hebt geschapen en gevormd, onze God.
Schenk, Christus, aan de zielen van uw dienaren de rust in het gezelschap van uw heiligen, waar geen pijn, geen droefheid en geen smart meer is, maar eeuwig leven.
In de morgengebeden van de Orthros (de Lauden van de Westerse liturgie) en van de Prime vinden wij de gedachte, dat Christus is het waarachtige licht, de Zon der gerechtigheid.
Heer God, heilig en ondoorgrondelijk, die hebt gezegd dat in de duisternissen het licht zou schijnen, die ons in de nacht door de slaap hebt verkwikt en ons, in de overmaat van uw ontferming, hebt doen opstaan om uwe goedheid te verheerlijken en te smeken; aanvaard ons als de uwen, nu wij U aanbidden en naar best vermogen dank zeggen, en geef ons al wat ons strekt tot ons heil. Maak ons tot kinderen van het licht en van de dag, en tot erfgenamen van uw eeuwige goederen. Gedenk, Heer, in uw grote goedheid, geheel uw volk dat hier aanwezig is en tezamen met ons bidt, en al onze broeders die, hetzij op het land of op de zee of waar ook in uw rechtsgebied, uw goedheid en bijstand inroepen. Verleen aan allen uw grote ontferming, opdat wij, bewaard naar ziel en lichaam, met vertrouwen uw heerlijke en lofwaardige Naam mogen prijzen, van den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Wij prijzen, loven, zegenen en danken U, God onzer vaderen, dat Gij de schaduw van de nacht hebt verdreven en ons weer het licht van de dag hebt getoond. En wij bidden uwe goedheid: vergeef ons onze zonden en aanvaard onze smeking in uw grote ontferming; want wij nemen onze toevlucht tot U, den barmhartigen en almachtigen God. Doe lichten in onze harten de
| |
| |
waarachtige Zon van uw gerechtigheid; overstraal onze geest en bewaar onze zintuigen, opdat wij, als bij lichte dag, eerbaar wandelen op de weg van uw geboden, en tot het eeuwig leven komen, want bij U is de bron des levens; en maak ons waardig te geraken tot de genieting van het ondoorgrondelijkelicht. Want Gij zijt onze God, en U brengen wij lof, den Vader en den Zoon en den Heiligen Geest, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Christus, waarachtig Licht dat iederen mens die op de wereld komt, verlicht en heiligt, hef als een legervaan boven ons het licht van uw aanschijn, opdat wij daarin het ondoorgrondelijke licht aanschouwen. En richt onze schreden tot het vervullen van uw geboden; op de voorspraak van uw zuivere Moeder en van al uw heiligen. Amen.
Mijn hoop is de Vader, mijn toevlucht is de Zoon, mijn bescherming is de Heilige Geest. Heilige Drievuldigheid, U zij lof.
Laat ons bidden voor de vrede der wereld. Heer, heb ontferming. (Zo antwoordt men op alle volgende beden.)
Voor de vrome en rechtgelovige christenen.
Voor onzen heiligen Vader N., paus van Rome, voor onzen bisschop N., en voor geheel onze broederschap in Christus.
Voor onze regeerders.
Voor hen die ons dienen en ons hebben gediend.
Voor hen die ons haten en die ons liefhebben.
Voor hen, die ons, ondanks onze onwaardigheid, gevraagd hebben voor hen te bidden.
Voor de bevrijding der gevangenen.
Voor de veiligheid van hen die op zee varen.
Voor de zieken.
Laat ons ook bidden voor de overvloed van de vruchten der aarde.
En voor al onze ouders en broeders die ons zijn voorgegaan, en alle rechtgelovigen die hier of waar ook in vrede rusten.
Bidden wij ook voor onszelf. en driemaal zeggen wij: Heer, heb ontferming.
Om wille van de gebeden van onze heilige vaderen, Heer Jesus Christus, onze God, ontferm U onzer. Amen.
|
|