Vrouw Jacob

(1935)–Ina Boudier-Bakker– rechtenstatus


X Op het slot Teylingen is de herfst gekomen. Roode wingerd, die verbloedend uiteenvalt aan het venster na koude nachtvorst. In de voorvertrekken komen en wachten de velen, die eenmaal in Vrouw Jacob's gevolg meetrokken ten strijde - of medeleefden de laatste worsteling in Gouda. En in het groote statiebed staart uit, weggeslonken, oud kindergezicht; dat met holle oogen nog lang iederen vriend verwachtend tegemoet zag. Nu heft een zeer bleek geworden flonkerend bejuweelde bleeke hand zich enkel langzaam ten afscheid. In een hoek tegen den muur hurkt de dwerg bewegenloos, de oogen gesloten. Marie van Nagel's blik dwaalt soms naar hem af - dan beeft haar beheerschte mond. De graaf van Oostervant blijft er onafgebroken. Smartelijk verslagen. Het geluk om zijn vorstelijke geliefde, het heeft niet lang mogen duren. En hij moet denken, hoe dikwijls hij zacht
[pagina 618]
bezwerend heeft neergebogen de hand, die telkens den beker weer vullen deed - en hoe na de vooze opwinding van den wijn àl dieper neerslachtigheid volgde... De zeer verouderde hertogin-moeder is daar - duister starende in een toekomst zonder hoop. Winchester's vredespolitiek zegevierde. Humphrey is teruggeroepen. En door de gangen dwaalt Grenier. Hij, die de brieven naat Londen schreef, de bittere - hij heeft thans dagen lang om der hertogin zóó zwakke krachten, geschreven het uitvoerig testament. Geen is vergeten. Mensch noch dier. Heer Frank met uitzonderlijke zorg en liefde genoemd en bedacht. En.... ook werd daar beschreven, hoe de boeken van den hertog van Glocester, op Quesnoy gebleven, wachtende op zijn terugkomst, naar Londen zullen teruggezonden worden.... Grenier loopt heen en weer. Hij is zeer rood - zelfs zijn oogleden zijn rood en gezwollen. Door de geopende deur ziet hij hen wachten; ridders - de heeren van hooge geboorte.... Geen was haar na als hij.... Maar voor hen, laatsten van een voorbije glansperiode - van een macht, stervende met haar, wier jong leven uitvocht den hardnekkigen, vruchteloozen kamp met den komenden tijd, en tusschen die beide verpletterd werd - voor hen staan op, ontelbare bewegelijke, van strijd en glorie doorvlamde beelden met de vervoerende vrouwenfiguur in hun midden. En zij gaan - om beurten - waar zij hen wacht, voor het laatst. Haar scherp oor vangt onderscheidend nog alle komen en gaan. Paardengetrappel - hondengeblaf. Iedere stem. Haar oogen, de groote donkere, dankend groeten.... Mannen, die weenen, neergeknield. Met elken vriend gaat heen voorgoed een moment uit het voorbije leven. Maar er is geen pijn, geen smart meer bij dit afscheid in haar. Het leven, het eens heet begeerde en geminde - zij geeft het over. Alle schuld daarin is gebiecht en gezoend, al is geen enkele vergeten. IJsselstein. Gorcum. Everhard's zoengeld om den moord op Van den Berghe. Gillis de kok. Van Vliet. De jonge Cruijff. En nog véél wat gedàcht is. Met fellen wil.... Het is voorbij.
[pagina 619]
De oogen, die immer zoo hunkerend zochten te vangen liefde, genegenheid, trouw en hulde - sluiten dit alles af. Want daar is het woord van den abt Amadeüs, waarheen thans alle kracht van het vurige hart zich keert: ‘Reinigt u, doet de boosheid uwer handelingen van voor Mijn oogen weg - laat af van het kwade - ‘Al waren uw zonden als scharlaken, zij zullen wit worden als sneeuw. Al waren zij rood als karmozijn, zij zullen worden als witte wol.’ Als.... Er is toch voor het laatst waarlijk nog een ‘als’. De mogelijkheden, de eindeloos vele, die gejaagd en gezweept hebben het gansche korte, en toch zoo lange leven door.... Nu eindelijk is er nog slechts deze: De ééne mogelijkheid, waarvoor een arme bange ziel zal kloppen gaan aan de deur des hemels.... In het voorvertrek dringt door het gemurmel der biddende nonnen - de gebeden der stervenden.... Maar voor allen daar leeft zij, zal zij blijven leven: rijdend langs versierde straten, over bloemen, gestrooid voor de hoeven van haar paard - uitziend met stralend gelukkigen lach over juichend volk.... Legertroepen, optrekkend met klaroengeschal. - Kind van Holland, Zeeland en Henegouwen. Vrouw Jacob.

Vorige Volgende

X