Balthazar Gerards. Moordenaar en martelaar

Bijlage III
Rombout Uylenborgh aan de regering van Leeuwarden

Alsoo ick onderschreven bij den Magistraet der steede Leeuwarden, van wegen deselve Stadt ende mede als last en procuratie hebbende van de andere Steeden van Vrieslandt, ben gecommitteert geweest, omme mij te transporteeren volgens mijne Brieven van credentie; alsoo belangende 't getal der drie Reeckenmeesteren, op den Landtsdach, binnen Franeker geholden, bij den voorsz. Steeden genomineert, controversie gemaect worde, ende die van de platte Landen weygerden met meer dan twee der Steede Reeckenmeesteren te besoigneren, - ick den 30 Junij^43. 's morgens omtrent ellif uren, naer overleveringe van mijne Brieven van credentie voorsz., sijne Excellentie eerbiedelijcken hebbe gegroetet van weegen de voorsz. Steeden, ende nae behoorlijcke recommandatie van deselve Steeden, - sijne Exc. aengaende de voersz. saecke getoucheert, continueerende de geheele gelegentheyt van deselve questie; waerop sijne Exc. verscheyden redenen heeft gebruyckt; ende gevraeght hebbende of dese Reekening generael ofte speciael van seeckere ontfanck waere, ende voerts meer circumstantien, ende mede van de tegenwoordige gelegentheyt ende stadt der steeden, heeft mij nae dat het Trompet langt hadde geblasen om 't eeten, driemael verscheydelijck belastet, ende insonderheyt den leste male, vermits ick sijne Excellentie daeraff bedanckt, ende verclaerde uit mijn herberge, daer in ick eerst gecomen was, ende t' eeten verwacht werde, niet geerne te blijven, seer hart gebeden, dat ick doch daer solde blijven t' eeten, sulcx dat ick niet heb derven wech gaen, ende alleen an de Tafel, vermits daer geene andere gasten en waren, tegens sijne Exc. over heb moeten sitten, hebbende sijne F. Excell. verscheydene propoosten onder het eeten tegens mij gebruyckt, soo van de Politique Staet in Vrieslandt in 't generael ende mede van eenige plaetsen specia-

43. In 1582 voerde men in Holland de tijdrekening 'nieuwe stijl' in - de Gregoriaanse Kalender -. Friesland volgde hierin pas later. Daardoor geeft Uylenborgh hier 30 juni, waar elders 10 juli staat.

[p. 112]

lijcken, soo oock van de Ecclesiastique stand, op alle en welcken, soo veel ick daeraf kennisse hadde, hebbe geantwoort. Ende ten lesten siende de maeltijt opgenomen te sullen worden, opgestaen, ende mij gevoecht aen de eene sijde, waer naer sijne Exc. aen de tafel met de Princesse, sijne suster, de Gravinne van Schwartzenburgh, sijne twee eldste Dochteren ende het alder jonghste, de handen gewasschen hebbende, oock is opgestaen. Ende siende de Corenel Morgen sampt eenige andere nae 't eeten in 't sael om hem aen te spreecken getreeden te sijn, mij weder heeft geroepen, ende tegens mij alleen verclaerdt, dat soo veel de voersz. saecke van de Reeckenmr. concerneerde, hij deselve gedachte datelijcken met den geassocieerden Rechtsgeleerde te verhandelen. Ende nadat hij noch van seeckere andere saecken met mij gesproeken hadde, beloofde sijne Exc. mij metten eersten soo geringe doenlijck te expedieeren. Waermede ick oorloff voor die tijt hebbe genomen, ende mij weder voechde aan de eene sijde, om sijne Exc. ende den Jonckeren beter pas te gunnen. Ende is sijne Exc. van mij kerende terstont begroetet van wegen die voorn. Coronel. Waeraf scheydende sijne Exc. voortgaende uyt het portael van 't voorsz. sael, alsoo d'Engelse Capitein ofte Ritmr. Willems hem wilde aenspreeken, deur eenen Bourgoingnon moorddadelijcken met eene Buxe, geladen met drie looden, geschooten, ende terstondt daernae deser werelt standtvastelijck overleden. - Waerdeur ick siende, dat geen gelegentheyt was, om meer in de voors. saecke te mogen doen, ofte oock om de voorsz stucken te recouvreren, van daer ben vertrocken.

Overgenomen uit 'De moord van 1584' door J.G. Frederiks, Den Haag 1884. De brief komt uit het archief van S.A. Gabbema en is ook afgedrukt in Nijhoff's Bijdragen II, 1840, biz 120, 121