Schrijvers en dichters (dbnl biografieënproject I)

Min, Neeltje Maria

Nederlands dichteres (Bergen N.H. 21.7.1944). Neeltje Maria Min schreef al vroeg gedichten en op negentienjarige leeftijd stuurde ze onder het pseudoniem Sophie Perk gedichten in voor de rubriek Dichtershoek van het Algemeen Handelsblad. Van 1963 tot 1965 verschenen zesenveertig gedichten van haar in dat blad. Ze kreeg vrijwel onmiddellijk bekendheid met deze poëzie en Ed Hoornik vroeg enkele gedichten voor De Gids en in Maatstaf verschenen enkele gedichten en een interview in 1966. In datzelfde jaar verscheen haar debuutbundel Voor wie ik liefheb wil ik heten onder haar eigen naam.

Min werd sterk gestimuleerd door twee dorpsgenoten uit Bergen: Chris J. van Geel en A. Roland Holst. De gedichten van Neeltje Maria Min gaan vooral over gezinsverhoudingen en vaak specifiek over de moeder-kind relatie. Die relaties zijn in haar poëzie allerminst idyllisch. Een tweede thema is de dood, vaak verbonden met die relaties. Zo is de levenschenkende moeder tevens de zekerheid van de toekomstige dood. In de liefde is taal slechts een ontoereikend middel tot echt contact.

Met Land en lucht. Almanak voor de r.k. landman (1972), verschenen onder het pseudoniem Eva Eederschmid, Brunette Seranini en August Rondborstich, publiceerde ze een bundel mengelwerk. Pas in 1985 verscheen opnieuw een bundel poëzie onder de titel Een vrouw bezoeken, waarin opnieuw de taal ontoereikend blijkt om relaties te bestendigen. Toch is ook een zekere morbide humor in deze bundel aanwezig. Dat geldt zeker voor De ballade van Kastor Elim Wolzak (1985) en de gedichtjes bij tekeningen van Thomas Koolhaas in Losse vracht (1987). In 1989 verzamelde Min haar gedichten in De gedichten. Daarna volgde nog slechts één bundel: Kindsbeen (1995).

De eerste bundel, Voor wie ik liefheb wil ik heten, vormde een ongekend verkoopsucces voor poëzie. Tot ongeveer 2000 werden er meer dan 75.000 exemplaren van verkocht.

Literatuur:

BNTL; Kritisch lexicon; Oosthoek; WP-lexicon; B. Bakker en W. Gijsen, ‘’ Ik ben er niet. Ik ben er nooit geweest’. Praten met Neeltje Maria Min’, in: Maatstaf 14 (1966) 3, p. 195-207; F.C. Maatje en J. Roukema, ‘Voor wie ik liefheb, wil ik heten. Van structuuranalyse naar interpretatie, of andersom?’, in: Spiegel der Letteren 18 (1977) 3-4, p. 228-252; F.C. Maatje, J. Roukema en A. Geurts, ‘Voor wie ik liefheb, wil ik heten. Een receptieverslag’, in: Spiegel der Letteren 21 (1979) 2, p. 114-124; J. Delsing, ‘Tekstlinguïstiek en literatuurwetenschap. Over topic-commentrelaties in Neeltje Maria Mins ‘Voor wie ik liefheb, wil ik heten’’, in: Spiegel der Letteren 23 (1981) 3, p. 168-194; M. Meijer. De lust tot lezen. Nederlandse dichteressen en het literaire systeem (1988), p. 107-172; A. Reitsma, ‘Een droom van glas. Over de poëzie van Neeltje Maria Min’, in: Ons Erfdeel 34 (1991) 5, p. 653-662; A. van Dis, ‘Bergen is begeren. Adriaan van Dis over Neeltje Maria Min’, in: N.M. Min en A. van Dis. Hier scheen geluk bereikbaar. Schrijvers over Bergen (2001), p. 163-177.

H. Bekkering en G.J. van Bork
[Ingrijpend gewijzigd, maart 2009]