Kruithof, Jacques
Nederlands essayist, dichter en prozaschrijver (Rotterdam 29.8.1947). Kruithof studeerde Nederlands en werd
docent aan de lerarenopleiding D'Witte Lely in Amsterdam. Als neerlandicus schreef Kruithof studies over
poëzie-analyse in De bewoonde wereld (1972) en over de verteltechniek bij Anton Koolhaas in Vertellen is
menselijk (1976).
Kruithof heeft zich steeds fel verzet tegen didactici die het literatuuronderwijs als elitair beschouwen en pleiten
voor een meer op de belangstelling van de leerling gerichte vorm van onderwijs. Kruithof stelt daar tegenover dat
de leraar jonge mensen in aanraking moet brengen met de geschiedenis van onze cultuur en daarbij geen te laag
standpunt in moet nemen. Dat blijkt uit zijn vele essays en kritieken in Vingeroefeningen (1981). Daarin kiest hij
voor auteurs die balanceren op de grenslijn van traditie en revolte. Hij verwierf er de Jan Greshoffprijs 1982 mee.
In het essay Tussenspraak (1982) kiest Kruithof voor een vermenging van wetenschap en journalistiek in de
benadering van zijn onderwerp: literatuurwetenschap en onderwijs.
In 1984 debuteerde Kruithof met poëzie in Slaapvertrek en in 1989 met een roman, Het lied van de houtduif, een
historisch liefdesverhaal, spelend in Brugge aan het begin van de vijftiende eeuw. Ook Schildersverdriet (2005)
is een roman waarin Brugge het decor vormt. Deze roman is gesitueerd tijdens de Tachtigjarige Oorlog en laat de
pijnlijke gevolgen zien van de godsdiensttwisten voor een Brugse schilder en diens echtgenote.
In 2006 verscheen Kruithofs pamflet Je moet niet doen of alles hetzelfde is over de verloedering van het
onderwijs in kunst en cultuur, waarin hij zijn collega's verwijt met hun rug naar de grote kunst te zijn gaan staan
en het egaliteitsbeginsel als uitgangspunt voor hun onderwijs te hebben aanvaard. Veel van wat in dit pamflet aan
de orde wordt gesteld, was eerder onderwerp in de sterk autobiografische roman Slotfeest (2004).
Literatuur: BNTL; Oosthoek; WP-lexicon; R.A.J. Kraaijeveld, 'Schrijven zonder bewijs', in: De Gids 139
(1976) 7, p. 499-502; W.J.M. Bronzwaer, 'De humanisering van de vertelinstantie. Over Anton Koolhaas en
Jacques Kruithof', in: Forum der Letteren 19 (1978) 4, p. 261-274; M. Barend, [Over Jacques Kruithof, Het oog
van de meester, 1979], in: Spektator (1980-1981) 2, p. 184-187; R.Th. van der Paardt, 'Een tegendraads docent',
in: Jan Campertprijzen 1982 (1982), p. 81-92; S. Evenepoel, [Over Slaapvertrek], in: Ons Erfdeel 29 (1986) 2, p.
279-282; K. Wasch en G. Zuurbier, 'Interview met Jacques Kruithof', in: Ruim 7 (2000) 14, p. 8-16.
G.J. van Bork
[Nieuw, februari 2007]
Auteursrechtelijk beschermd