Joris, Lieve
Godelieve Elisabeth Achiel Micheline Joris, Vlaams essayiste en journaliste (Neerpelt 14.6.1953). Joris
studeerde enige tijd psychologie in Leuven, maar vertrok al spoedig naar de Verenigde Staten, waar ze geruime
tijd een zwervend bestaan leidde. Van 1975 tot 1978 studeerde ze vervolgens aan de School voor Journalistiek in
Utrecht. Daarna werkte ze voor de Haagse Post en droeg ze journalistiek werk en essays bij aan
NRC/Handelsblad, Avenue, Maatstaf en het Nieuw Wereldtijdschrift. Haar persoonlijk en literair journalistiek
werk toont een grote belangstelling voor de sociale en politieke problematiek van het Midden-Oosten en Afrika.
In 1986 debuteerde Joris met het journalistieke reisverslag De Golf over de olierijkdom en de daarbij
achterblijvende veranderingen in de sociale situatie in het Midden-Oosten. In het daaropvolgende Terug naar
Kongo (1987) krijgt haar journalistieke terugblik op Belgisch Kongo ook een autobiografische dimensie. In De
melancholieke revolutie (1990) beschrijft Joris de dilemma's waarvoor Hongaarse intellectuelen zich geplaatst
zien in de alledaagse werkelijkheid van het postcommunisme in hun land.
In de verhalen die zijn opgenomen in de bundels Zangeres op Zanzibar en andere reisverhalen (1992) en Mali
Blues en andere verhalen (1996) gaat ze telkens uit van één personage en de bijzondere verhouding tot de sociale
werkelijkheid waarin dat personage leeft. In 2006 verscheen Het uur van de rebellen, reisbeschrijvingen met
verhalen over de burgeroorlog in Kongo (Kinshasa). Het werk van Joris past in de traditie van het reisverhaal,
maar dan wel met het doel de ervaringswereld van de door haar beschreven personages in beeld te brengen
waarbij ze zichzelf steeds als buitenstaander blijft zien.
In opdracht van de stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek schreef Lieve Joris het
boekenweek essay Een kamer in Cairo (1991). Voor De melancholieke revolutie kreeg ze in 1993 de Henriëtte
Roland Holstprijs.
Literatuur: BNTL; Kritisch lexicon; Lexicon lit. werken; Oosthoek; K. Osstyn, 'Literatuur of journalistiek', in:
Ons Erfdeel 34 (1991) 2, p. 213-219; S. Bousset, 'Blikwisselingen. Lieve Joris, reizigster op weg naar Neerpelt',
in: L. Keustermans en B. Raskin (red.). Als een wilde tuin (1996), p. 205-222; L. Devoldere, '"Les belges sont
nos oncles". Kongo in het werk van Lieve Joris', in: Ons Erfdeel 45 (2002) 2, p. 164-175.
G.J. van Bork
[nieuw, oktober 2006]