Hartog, Henri
Henri Benjamin Hartog, Nederlands prozaschrijver (Schiedam 1.8.1869 - Rotterdam
25.2.1904). Henri Hartog was onderwijzer op een volksschool. Hij schreef een aantal
naturalistische verhalen over de onderkant van de samenleving, een milieu dat hij goed kende.
Na zijn vroege dood verzorgde Lodewijk van Deyssel een uitgave van zes van deze verhalen
onder de titel Sjofelen (1904), waarbij hij een inleiding schreef.
Hartog schreef ook een verdediging van het impressionisme, een brochure onder de titel Een
eigenwijs schrijfster (1903). Om kunst voor de lagere klassen toegankelijk te maken stichtte
hij de vereniging ‘Voor de Kunst’.
Hartogs brieven aan Lodewijk van Deyssel werden door J. Noordegraaf en A. IJzerman in
1978 uitgegeven. Een bloemlezing uit zijn kritieken verscheen in 1983 onder de titel ‘Eene
vereerende taak’.
Literatuur: BNTL; Oosthoek; WP-lexicon; J. Noordegraaf. De onbekende meester uit
Schiedam (1974); J. Noordegraaf, ‘Bibliografie over Henri Hartog. Bibliografie van Henri
Hartog’, in: Henri Hartog. Opstellen, polemiek, kritiek, brieven (19782), p. 104-109; J.
Noordegraaf en A. IJzerman. Henri Hartog. Schrijver van zwart Schiedam, speciaal nummer
van Engelbewaarder 5 (1980) 17; J. en H. Noordegraaf (red.). Herleefd verleden. Uit het
Schiedamse leven rond 1900 (1988).
W. Blok
[Aangevuld, december 2005]