's-Gravesande, Goverdus Henricus
Oorspronkelijk Goverdus Henricus Pannekoek, dichter en letterkundige (Buitenzorg,
Nederlands Indië 18.1.1882 - Bilthoven 2.7.1965). 's-Gravesande was aanvankelijk
journalist en vanaf 1904 werkzaam bij Het Vaderland, waar hij deel uitmaakte van de
kunstredactie en samenwerkte met Menno ter Braak.
In 1911 verscheen zijn eerste bundel poëzie, Uit mijn leven, die net als de volgende zes
bundels vrij traditionele poëzie bevat, grotendeels geïnspireerd door Gorter en Leopold.
Deze gedichten hebben hem geen opvallende plaats in de literatuurgeschiedenis opgeleverd.
's-Gravesande onderscheidde zich veeleer door zijn grote belangstelling voor de herleving
van de boekdrukkunst en zijn geschriften over de pioniers daarvan, zoals die over de
graficus M.C. Escher, de typograaf J.F. van Royen en de illustrator W.J. Rozendaal.
De interviews die hij voor Den Gulden Winckel afnam aan bekende schrijvers uit de jaren
twintig en dertig verzamelde hij in Sprekende schrijvers (1935). Voorts schreef hij
monografieën over auteurs die hij persoonlijk kende: Du Perron. Journalistieke
herinneringen (1942, 19472), Menno ter Braak als journalist (1949), Martinus Nijhoff. Leven
en werk (1953) en vele anderen.
In Jonge most (1936) bracht hij een bloemlezing bijeen van medewerkers aan de
tijdschriften Het Getij, De Vrije Bladen en Forum. Van blijvend belang voor de
Neerlandistiek is ook zijn verzameling van brieven en documenten rond De Nieuwe Gids,
gepubliceerd onder de titel De geschiedenis van De Nieuwe Gids (1955, 19562), waarop in
1961 een supplement verscheen. In 1962 publiceerde 's-Gravesande een soortgelijke
tijdschriftstudie met De geschiedenis van het tijdschrift Vlaanderen. Brieven en documenten.
Literatuur: BWN; Oosthoek; WP-lexicon; F.E.A. Batten, ‘Goverdus Henricus
's-Gravesande Pannekoek’, in: Jaarboek Mij Ned. letterkunde te Leiden 1968-1969
(1971), p. 126-136; Fred Batten, ‘G.H. 's-Gravesande herdacht’, in: G.H. 's-Gravesande. Vergeten en gebleven. Literaire beschouwingen (1982), p. 7-14.
G.W. Huygens en G.J. van Bork
[ingrijpend gewijzigd, februari 2005]
Auteursrechtelijk beschermd