Graaf, Hermine de
Hermine de Graaf-Jonkers, Nederlands prozaschrijfster (Winschoten 13.3.1951). Ze
studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en gaf les
aan een school in Venray. Vanaf 1985 wijdde ze zich nog uitsluitend aan haar
schrijverscarrière.
In 1984 debuteerde De Graaf met Een kaart, niet het gebied dat haar meteen de Geertjan
Lubberhuizenprijs opleverde. In deze verhalenbundel proberen lastige pubermeisjes zich te
ontworstelen aan het moederlijk gezag. Het gaat daarbij niet om een uiterlijk, volgens
bepaalde lijnen weergegeven psychologisch portret, maar vooral om de verwarde kluwen
van innerlijke gesteldheden. Dat heeft tot gevolg dat haar verhalen net zo verbrokkeld en
soms chaotisch lijken als het innerlijk van haar personages.
In De zeevlam (1985) hebben De Graafs personages zich al meer verzoend met de
maatschappelijke structuren, maar is de band met de oorspronkelijk als natuurlijk ervaren
wereld verloren gegaan. Daarmee hebben ze zich geconformeerd en is de trouw aan eigen
spontaneïteit naar de achtergrond verdrongen. In veel van De Graafs verhalen treedt de
schrijfster zelf op of maakt ze gebruik van stof of formuleringen die ze in eerdere verhalen
heeft gebruikt. Ook bewerkt ze eerder gepubliceerde verhalen zorgvuldig en ontdoet ze van
overtolligheden, waardoor de uiteindelijke vorm strakker en effectiever wordt.
In 1990 verscheen met Stella Klein haar eerste roman, waarin de thematiek van haar
verhalen in een breder verband wordt uitgewerkt. In 1995 verzamelde ze een aantal eerder
verschenen verhalen in Onhandige gebaren, waarin de gekozen verhalen chronologisch
gerangschikt zijn naar verschijningsdatum zodat haar schrijversontwikkeling tot op zekere
hoogte te volgen is.
De verhalenbundel Aanklacht tegen onbekend (1987) werd in 1988 bekroond met de F.
Bordewijkprijs.
Literatuur: Kritisch lexicon; Oosthoek; Aleid Truijens, ‘De aanklager
gewroken. Hermine de Graaf en de macht van het slachtoffer’, in: Jan Campertprijzen
1988 (1988), p. 63-77; Daan Cartens, ‘Een menukaart is de maaltijd niet’, in: Ons
Erfdeel 33 (1990) 5, p. 672-679; J.G.M. Weck. Hermine de Graaf (1991); Johan
Diepstraten, ‘[Over Hermine de Graaf]’, in: De kunst van het schrijven (2000), p. 213-216.
G.J. van Bork
[nieuw, februari 2005]
Auteursrechtelijk beschermd