Depauw, Valère
Vlaams romanschrijver (Ronse 7.4.1912 - Brasschaat 2.8.1994).
Was textielfabrikant, daarna journalist, boekhandelaar en uitgever. Hij was hoofdredacteur
van het weekblad Panorama. Begon zijn literaire loopbaan met anekdotische
ontspanningslectuur, zoals in de verhalenbundel Tavi (1937). Drie afzonderlijk
verschenen novellen, later samengebundeld in Triptiek van heimwee en berusting
(1948), beschouwt hij zelf als zijn debuut. Wij artisten (1944) is een zoektocht
naar de drijfveren in het menselijk bestaan.
Na WO II kwam als een verrassing zijn trilogie over de weefnijverheid: Het lied van de
oude getrouwen (1946), Niet versagen, Mathias (1948) en De zege
van het verzaken (1949; romanprijs van de provincie Antwerpen). Aan de na-oorlogse
actualiteit gebonden zijn ontroerende verhalen als De dood met de kogel (1952;
bewerkt herdrukt in 1979) over zijn ten onrechte gefusilleerde vriend Leo Vindevogel, en
Een handvol aarde (1959). Autobiografisch zijn Hebben alle vogels hun
nest... (1950) en veel later Uit alle dalen der herinnering (1974). Intussen
schreef hij verschillende streekromans: Alleen moeder (1951), Gisteren is
het mei geweest (1956), evenals historische werken zoals Het brandoffer dat wij
dragen (1959).
Als Vlaams-nationalist getuigde hij voor de vrijheidsstrijd van de Bretons in Breis
atao (1964) en van de Basken in Opdracht in Guernica (1965). Met
De zevende bron van de zeven (1971) komt hij in het magisch-realisme terecht.
Dit boek betekent een opmerkelijke vernieuwing, die zich doorzet in Op weg naar
Montségur (1976), dat een magische brug slaat naar de schandelijke kruistocht tegen de
Albigenzen in Zuid-Frankrijk, en daarbij aansluitend Troubadour tussen kruis en
vuur (1978). En toen begon een vreemde droom (1979) is een roman met
een parapsychologische inslag, die terugvoert naar de voorpelagiaanse tijd.
Daarna schreef hij de historische romantrilogie over het leven van de heilige Lutgardis:
Bijwijlen lief, bijwijlen leed (1981), Ik ben zo wijd (1983) en
Bevrijd van alle nood (1984). Op weg naar Montségur werd bekroond met de
Vierjaarlijkse Romanprijs van de Vlaamse Provinciën 1978.
Literatuur: Lexicon lit. werken; Oosthoek; WP-lexicon; J. de Ceulaer, ‘Valère
Depauw. Van nature romantisch’, in: Te gast bij Vlaamse auteurs (dl 3, 1963), p. 32-38;
A. Demedts. Valère Depauw (1981); M. Joris, ‘Interview met Valère Depauw’, in:
Dietsland-Europa 29 (1984) 2, p.4-13; ‘Een kwartet van prozaschrijvers’, spec. nr. van
Vlaanderen 33 (1984) 2, p. 340-350; W. Copmans, ‘Minderheden en de onderdrukte mens
in het werk van Valère Depauw’, in: Creare 14 (1985) 1, p. 27-31; L. Daems, ‘In
memoriam Valère Depauw’, in: Vlaanderen 44 (1995) 257, p. 311-312; M. Janssens,
‘Valère Depauw’, in: Verslagen en meded. Kon. Acad. voor Ned. Taal- en Letterkunde
111 (2001) 2, p. 219-231.
J. Vercammen en G.J. van Bork
[ingrijpend gewijzigd, februari 2003]
Auteursrechtelijk beschermd