Cottenjé, Mireille
Vlaamse romanschrijfster (Moeskroen 18.11.1933). Volgt een opleiding tot
psychiatrisch verpleegkundige, is enige tijd actrice bij de Vlaamse Komedie, verpleegster te
Brussel, vertaalster en reisgids. Werkt tot 1960 vier jaar als verpleegster in Zaïre en
beschrijft haar ervaringen uit die periode in Dagboek van Carla (1968). Ook in haar eerste roman
put ze uit haar privéleven: in Eeuwige zomer (1969) beleeft ze het schrijven als
een vorm van therapie. Daarin schrijft ze de frustraties, opgelopen tijdens een tocht met Jef
Geeraerts door Lapland, van zich af. Haar derde roman, Lava (1973), sluit
aan bij haar dagboek. Tegen dezelfde achtergrond (Zaïre) wordt een terugkerende problematiek behandeld,
met name die van de zich uit de verslavende huwelijksbanden bevrijdende jonge vrouw. Op die wijze
komt Cottenjé terecht in het vaarwater van de vrouwenemancipatie. Haar
volgende twee boeken zijn dossiers, bundels getuigenissen van in het huwelijk ontgoochelde vrouwen (Met 13 van tafel, 1977) en mannen
(Dertien mannen van tafel, 1978).
De evolutie van Cottenjé van een op het eigen ego betrokken romancière naar een maatschappelijk
geëngageerde schrijfster is goed merkbaar in de verhalenbundel Mist (1979), die
twaalf teksten bevat over een periode van 1967 tot 1978. Ten slotte drijft haar engagement haar in
de armen van een gevangene, die ze uit een onmenselijk gevangenissysteem wil bevrijden. Dat
proces wordt beschreven in de roman Muren doorbreken (1980), dat een vervolg
krijgt in Octopus (1987).
In 1980 krijgt ze de Staatsprijs voor jeugdliteratuur voor
Er zit muziek in de lucht (1977). Haar engagement komt ook tot uiting in de
jeugdroman Het grote onrecht (1973) en het toneelstuk Zeg nu zelf
(1982).
Literatuur: Kritisch lexicon; Oosthoek; WP-lexicon; H. Bousset, ‘Mireille Cottenjé -
Dubbel wilde ik leven’, in: Schreien, schrijven, schreeuwen (1973) , p. 49-54; P. Hardy,
‘Mireille Cottenjé’, in: Bij benadering (1973), p. 116-122; J. Anthierens, ‘Een mooie
avond in Mechelen’, in: De flauwgevallen priester op mijn tong (1976), p. 41-51; J. van
Hulle. Mireille Cottenjé (Monogr. van Westvlaamse schrijvers, 1988); E. Marain, ‘De botsing
tussen liefde en vrijheid’, in: L. Keustermans en B. Raskin (red.). Veel te veel geluk verwacht
(1996), p. 179-195; P. Jacobs, ‘Mireille Cottenjé’, interview in: De beste vrienden:
vertellers uit Vriend & Vijand (1997), p. 19-26.
H. Bousset
[aangevuld en verbeterd, november 2002]