Bruning, Gerard
Gerard Joannes Gerardus Bruning, Nederlands dichter en prozaschrijver
(Amsterdam 18.2.1898 - Nijmegen 8.10.1926). Katholiek dichter van
vooral expressionistische verzen en vooraanstaand essayist. Was redacteur van het Dagblad van
Gelderland. Publiceerde zijn voor rooms-katholieke geloofsgenoten leidinggevende opstellen in de
katholieke tijdschriften Roeping (1922) en De Gemeenschap (1925-1933), waarvan hij de leider
was, voor Anton van Duinkerken. Daar ontpopte zich deze apologeet-essayist als
een scherpe en strijdvaardige criticus van kunst en maatschappij. Haatte de democratie en kantte
zich tegen het vitalisme en de heidense schoonheidscultus. Nog voor Du Perron
richtte hij zich tegen de toen gezaghebbende ethische estheet Dirk Coster.
Baseerde zich ondubbelzinnig en non-conformistisch op de eis, dat kunst de mensen nader tot God
zou brengen. Deze eenzijdigheid verdedigde hij met een romantisch-strijdbare opvatting van de
kerk, waarvan hij geloofde dat zij, zoals het geloof, eenzijdig was.
Brunings geschriften werden in Nagelaten werk (1927) gebundeld en uitgegeven door
zijn broer Henri, met medewerking van Marsman. In 1961 verscheen
Verontrust geweten, een nieuwe keuze uit zijn werk, met een door Henri
Bruning geschreven verantwoording.
Literatuur: Oosthoek; WP-lexicon; Gerard Bruningnummer van Roeping 10 (1927); M.
ter Braak, ‘Aanklacht en heimwee’, in: Verzameld werk (dl 1, 19802), p. 161-169.
P. Vanderschaeghe
[aangevuld, februari 2002]