Brassinga, Anneke
Nederlands dichteres en vertaalster (Schaarsbergen 20.8.1948). Volgde de opleiding
tot literair vertaler van het Instituut Vertaalkunde van de Universiteit van Amsterdam.
Vanaf 1974 verscheen een reeks vertalingen van werk van Vladimir Nabokov, Oscar Wilde, Jules
Verne, Jean Jacques Rousseau, Sylvia Plath, Patricia Highsmith, W.H. Auden en vele anderen. Debuteerde
met proza in het tijdschrift De Revisor onder pseudoniem A. Tuinman. Haar
vertaalwerk, met name van poëzie, bracht haar tot het inzicht dat de taal en de vele mogelijkheden
om zo fijnzinnig mogelijk de oorspronkelijke tekst te benaderen, een grote verantwoordelijkheid
voor de omgang met taal met zich meebrengt. Dat is dan ook af te lezen aan haar poëzie, waarin de
taal zelf een van de thema's is. Haar gerichtheid op het taalmateriaal zelf brengt haar ertoe veelvuldig
te citeren uit allerlei taalbronnen, vooral uit werk van andere dichters, maar ook uit kinderliedjes en dergelijke.
Deze intertekstualiteit is aanwijsbaar in Brassinga's debuut (1985), waarin ze verwijst
naar het werk van Gorter, Slauerhoff, Lodeizen
en anderen. Betekenisnuances worden uitgebuit, evenals associatieve verbanden. Daarbij gaat ze humor en
pastiche niet uit de weg. In de bundels Aurora (1987) en Landgoed
(1989) worden allerlei poëtische vormen gebruikt. Het gedicht wordt op die manier een proeftuin,
waarin allerlei mogelijkheden worden afgetast en uitgeprobeerd in een woordspel dat nu eens
associatief, dan weer bespiegelend en soms zelfs melancholiek of kolderiek is. Ook in haar proza
speelt Brassinga met allerlei stijlfenomenen, bijvoorbeeld in Hartsvanger, zeer verspreide
geschriften (1993). In de bundel Thule (1991) lijkt ze experimenterend wat
gas terug te nemen omdat ze hier wat minder met vormen speelt. Behalve door de taal en de
intertekstualiteit wordt het werk van Brassinga gekenmerkt door haar belangstelling voor de natuur.
In 1977 werd haar vertaling van Nabokovs De gave bekroond met de Martinus Nijhoffprijs, die zij
overigens weigerde in ontvangst te nemen. In 1988 trouwde Brassinga met de grafisch kunstenaar
Peter Yvon de Vries, die tevens bibliofiel drukker is. Veel van haar eigen werk wordt dan ook
uitgegeven in prachtige bibliofiele uitgaven. In 1990 ontving Anneke Brassinga de Herman
Gorterprijs van de stad Amsterdam voor haar bundel Landgoed. Enkele van haar gedichten werden
in het Duits vertaald.
Literatuur: Kritisch lexicon; Oosthoek; G. Middag, ‘Het vele overvolle
onverklaarde’, in: Alles valt in stukken uiteen: beschouwingen over poëzie (1993), p. 35-40;
J. Vervoort, ‘Ik wil al dichtend het geloof in de taal hoog houden’, interview in: Poëziekrant
18 (1994) 5, p. 2-7.
G.J. van Bork
[nieuw, februari 2002]