Baelen, Kamiel van
Kamiel Frans Jan Albert van Baelen, Vlaams prozaschrijver
(Turnhout 15.8.1915 - Dachau 11.4.1945).
Volgde aanvankelijk een priesteropleiding aan het Klein Seminarie in Mechelen, maar
na een ernstige psychische inzinking gaf hij die studie op. Hij werd privé-docent en vervolgens leraar
aan het Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwcollege. In 1939 vertrok hij weer als privaatdocent naar
Lausanne, maar na het uitbreken van WO II keerde hij terug naar België, waar hij betrokken raakte
bij de Turnhoutse verzetsgroep BNB. In 1944 werd hij door de Duitsers gearresteerd en naar
Dachau gedeporteerd waar hij op 11 april 1944 overleed.
Van Baelen debuteerde met het jeugdverhaal Brammetje knapt het op (1937) dat
verscheen onder het pseudoniem Pro Pius. In 1939 voltooide hij de roman Een mensch op
den weg in Zwitserland. Van Baelens romans hebben een sterk symbolische of allegorische
inslag. Zijn personages zijn zwervers, op zoek naar geluk en worstelend met de conflicten tussen
materie en geest. Zijn romans zijn opgebouwd uit korte, filmische fragmenten, waarbij allerlei
vertelvormen gebruikt worden. Daardoor krijgt zijn werk sterk modernistische trekken. Om die
reden werd hij in de Vlaamse kritiek wel een voorloper genoemd van de experimentelen van na WO
II.
De roman Gebroken melodie (1946) werd nooit voltooid. Het eerste deel ervan
werd door E. Janssen uitgegeven en door hem voorzien van een uitvoerig ‘In memoriam’.
Literatuur: Kritisch lexicon; NBW; Oosthoek; WP-lexicon; Kamiel van Baelen-herdenking, 13 juni 1981 - Turnhout, spec. nr. van Campiniana (1981) 19; A. Demedts,
‘Nabloei van het expressionisme. Kamiel van Baele’, in: Ons Erfdeel 26 (1983) 3, p. 426-428; P. Schampaert, ‘De romans van Kamiel van Baelen, literair-muzikale variaties op het
zwerversthema’, in: Dietsche Warande & Belfort 129 (1984) 8, p. 586-604; P. Schampaert,
‘Kamiel van Baelens Oude symfonie, een science fictionroman’, in: Restant 12 (1984-1985)
4, p. 165-177.
G.J. van Bork
[ingrijpend gewijzigd, februari 2002]
Auteursrechtelijk beschermd