De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Terborgh, F.C.

Ps. van Reijnier Flaes, Nederlands prozaschrijver en dichter (Den Helder 14.1.1902-Linho Sintra, Portugal, 26.2.1981). Doorliep, na rechtenstudie te Utrecht (promotie in 1929 met proefschrift Das Problem der Territorialkonflikte), een diplomatieke carrière, eerst op posten in Bern, Madrid, Lissabon, Peking, Londen, Warschau en Oslo, dan als buitengewoon gezant en gevolmachtigd ambassadeur te Buenos Aires en ten slotte als ambassadeur te Mexico en Lissabon. Sinds zijn pensionering leefde hij teruggetrokken in Portugal. Zijn literair debuut in de jaren dertig, met gedichten en proza in Helikon, Forum en Groot-Nederland, ging nagenoeg onopgemerkt voorbij, maar ook veel later nog bleef Terborgh een vrijwel onbekend auteur in de schaduw; het feit dat zijn vroegste publikaties (De Condottiere, Le petit château), in privé-uitgave en in het buitenland (Peking, 1940) verschenen en dat hij het grootste deel van zijn leven buiten Nederland doorbracht, was daar niet vreemd aan.

In zijn gebalde, sober maar bijzonder suggestief geschreven verhalen - waarvan de exotische decors (vaak Spanje of China) en de fatalistische sfeer sterk aan Slauerhoff herinneren - treden eenzame zwerversfiguren op, wier rusteloos streven om uit een wanhopig, zinloos bestaan te ontsnappen onherroepelijk op ondergang en dood uitloopt. De dialectiek levensdrift-doodsverlangen domineert dan ook dit ongewoon fijnzinnige werk, waarin eenzaamheid, ballingschap en zoektocht de centrale themata vormen: de novelle Het gezicht van Peñafiel (1947) wordt vaak als zijn belangrijkste werk beschouwd. Hij publiceerde ook opmerkelijke herinneringen aan zijn vriend en geestverwant Slauerhoff (Slauerhoff. Herinneringen en brieven, 1949). De late officiële erkenning die hem ten deel viel (Tollensprijs 1969, Constantijn Huygensprijs 1971), luidde een periode van vernieuwde belangstelling in; thans wordt hij algemeen tot de belangrijkste prozaïsten in het Nederlandse taalgebied gerekend. Terborgh maakte ook vertalingen van Saint-John Perse en Borges.

Werken:

De meester van de Laërtes (1954), nov.; Padroëns (1958), p.; Sierra Solana (1962); De Turkenoorlog (1964); Abyla (1969, herz. uitg. van Padroëns); Odysseus' laatste tocht (1970); Verhalen (1971).

Uitgaven:

Verzameld werk, 4 dln. (1975-1977); Slauerhoff. Herinneringen en brieven en Het laatste afscheid (1984).

Literatuur:

J. Greshoff, in Het boek der vriendschap (1950); Vierentwintig biografieën. Singel 262 (1954); P.H. Dubois, in Schrijversdebuten (1960); `Van en over F.C.T.', in Raster, 5, 4 (1971-1972); C.J.E. Dinaux, in Ons Erfdeel, 15 (1972); M. Janssens, in Dietsche Warande & Belfort, 117 (1972); H. Buurman, in Ons Erfdeel, 18 (1975); F.C. de Rover, in Kritisch lexicon van de Nederlandstalige lit. na 1945 (1983).

[W. Gobbers]