De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Rodenbach, Albrecht

Eig. Albertus Petrus Josephus Mansuetus Ferdinandus, Vlaams dichter en dramaturg (Roeselare 27.10.1856-ald. 23.6.1880). Studeerde aan het kleinseminarie te Roeselare waar hij leerling was van Hugo Verriest, die een diepe invloed op zijn artistieke en ethische vorming heeft uitgeoefend. Zijn jeugdwerk getuigt van een geweldig temperament en een grootse visie op de wereld en de cultuur. Na zijn humaniora, verstoord door uitbarstingen van opstandigheid vanwege de Vlaamsgezinde leerlingen tegen hun overheid die alle uitingen van Vlaams leven wilde smoren (`de grote storinge'), studeerde hij rechten te Leuven. Hij sloot er vriendschap met De Mont en stichtte met hem Het Pennoen (1877). Ondertussen speelde hij in de Vlaamse studentenbeweging (de Blauwvoeterie) een belangrijke rol als organisator, spreker en dichter.

Terzelfder tijd bleef hij werkzaam als dichter en dramaturg. Van zijn gedichten verscheen tijdens zijn leven slechts Eerste gedichten (1878). Zijn eerste toneelspelen schreef hij voor de spelersgilden van de studentenbeweging, daarna vatte hij het plan op de Vlaamse geschiedenis in een reeks drama's uit te beelden. Het eerste ervan, Gudrun (uitg. 1882), werd in 1879 te Antwerpen bekroond. Na onenigheid met De Mont gaf Rodenbach in 1880 Het Nieuw Pennoen uit.

Zijn werk verraadt een geniale begaafdheid; het geeft uiting aan de idealen van de katholieke Vlaamse studentenbeweging en is tegelijk uitdrukking van een hartstochtelijke persoonlijkheid. Zijn taal is Westvlaams gekleurd, zijn stijl gevormd onder invloed van de klassieke schrijvers.

Uitgaven:

L. van Puyvelde (ed.), Gedichten (1909); F. Rodenbach (ed.), Idem, 2 dln. (1930), met inl. van C. Verschaeve; R.F. Lissens (ed.), Brieven (1942); Idem, Nieuwe R.-briefwisseling in Feestbundel H.J. van de Wijer, dl. ii (1944); F. Bauer (ed.), Verzamelde werken, 3 dln. (1957-1960), met inl.; Bloemlezing uit de gedichten (1980), met een inl. door H. Verriest en een naw. door L. Simons; Eerste gedichten (1980), met een naw. door M. de Bruyne.

Literatuur:

H. Verriest, in Twintig Vlaamsche koppen (1901, 1983²); L. van Puyvelde, A.R. Zijn leven en zijn werk (1908); F. Rodenbach, A.R. en de Blauwvoeterij (1909); J. Vermeulen, A.R. (1930); C. Verschaeve, A.R. de dichter (1937); A. Westerlinck, A.R. (1958); De groote stooringe 1875 (1975); J. Huyghebaert, `De Zwane' van A.R. (1978); M. de Bruyne en L. Gevers, Kroniek van A.R. (1856-1880) (1980); D. Snijders en S. Vermeire, A.R. en Limburg (1980); Gezelle-Rodenbach en de Westvlaamse school. Vlaanderen, 29 (1980), speciaal nummer; Hand. Kon. Mij voor Taal en Letterk. en gesch. 1980, 4 (1981); M. de Bruyne, `De Gudrun van A.R.', in Rollariensia 1981, 13 (1982); K.M. de Lille, De familie Rodenbach en Ieper en de `vaarnissen' van de meisjes Ferryn, speelvriendinnetjes van A.R. (1982); R.F. Lissens, in Letter en geest (1982); J. Huyghebaert, `A.R. en de uitgave van zijn eerste gedichten', in Wetenschappelijke tijdingen, 42 (1983).

[A. Demedts]