Reve, Karel van het
Nederlands letterkundige en slavist (Amsterdam
19.5.1921). Broer van Gerard (Kornelis van het) Reve. Karel van het Reve
studeerde slavistiek te Amsterdam, gaf enige tijd les aan de Kon. Militaire
Academie, promoveerde op Goed en schoon in de Sovjet critiek (1954) en
werd in 1957 hoogleraar te Leiden. Als oprichter van de Alexander
Herzenstichting beijverde hij zich voor de bevordering van uitgaven en
vertalingen van in de Sovjetunie verboden literatuur.
Als correspondent van Het Parool verbleef hij in
Moskou (1967-1968), maar ook voor- en nadien bezocht hij de Sovjetunie versch.
keren, waardoor hij in contact kwam met tal van dissidenten.
Van het Reve groeide op in een dogmatisch-communistisch
gezin, maar ontwikkelde zich evenals zijn broer tot een fel anti-communist.
Zijn afkeer van het marxisme en Russisch communisme vond uiting in de met humor
en sarcasme geschreven bundels Het geloof der kameraden (1969),
Marius wil niet in Joegoslavië wonen (1970) en Met twee potten
pindakaas naar Moskou (1970). Zijn reizen naar Rusland vonden hun neerslag
in het Siberisch dagboek (1965). Van het Reve ontleent zijn bekendheid
vooral aan zijn tegendraadse, nuchtere maar scherpe polemieken. Dat daarbij het
marxisme zijn belangrijkste mikpunt is, zal uit het voorgaande duidelijk zijn,
maar ook andere controversiële onderwerpen is hij niet uit de weg gegaan.
In zijn Huizinga-lezing van 1978 te Leiden, later opgenomen in Een dag uit
het leven van de reuzenkoeskoes (1979) samen met de reacties erop,
polemiseert hij over de `literatuurwetenschap en het raadsel der
onleesbaarheid'. Op deze lezing volgde een vloed van publikaties waarin Van het
Reve o.m. onwetenschappelijkheid verweten werd. In Hollands Maandblad,
waaraan hij regelmatig bijdraagt, neemt hij o.m. de evolutietheorie van Darwin
op de korrel, reden waarom hij met o.m. Maarten 't Hart in discussie raakt. Ook
in Tirade en NRC/Handelsblad zijn stukken van hem opgenomen; in
dat laatste blad onder het pseudoniem Henk Broekhuis (Uren met Henk
Broekhuis, 1978). In 1982 werd hem voor zijn essays de P.C. Hooftprijs 1981
toegekend. Behalve essays en polemieken schreef Van het Reve ook scheppend
werk: een roman Nacht op de kale berg (1961) en een detectiveverhaal
Twee minuten stilte (1959). Als slavist publiceerde hij Rusland voor
beginners (1962), een bundel opstellen over Russische literatuur onder de
titel De literator en de holbewoner (1964) en de correspondentie tussen
Toergenjev en Tolstoj. Voorts verzorgde hij een groot aantal verta-
Auteursrechtelijk beschermd