Ook Jodocus van Lodenstein, Noordnederlands theoloog en
dichter (Delft 6.2.1620-Utrecht 6.8.1677). Studeerde theologie in Utrecht
(1636-1642) bij Voetius en in Franeker (1642-1644) bij Voetius' latere
tegenstander Coccejus. Daarna was hij predikant in Zoetermeer, Sluis en vanaf
1653 in Utrecht. Door zijn afkeer van het wereldse en zijn voorkeur voor
kerkelijke autonomie kwam hij vaak in conflict met de overheid. Lodenstein is
een van de zuiverste vertegenwoordigers geweest van het calvinistische
piëtisme en een aanhanger van de `nadere reformatie', de beweging die vond
dat de reformatie niet in de theorie van Calvijn of de synode van Dordrecht
mocht blijven steken, maar heel praktisch moest doorgaan. Hij was echter tegen
elk separatisme
[pagina 358]
[p. 358]
binnen de kerk, reden ook waarom hij in 1668 alle
banden met De Labadie verbrak. Lodensteins dichtwerk is bijeengebracht in
Uyt-spanningen (1676), een bundel die ook als liedboek meer dan een eeuw
in piëtistische kring dienst heeft gedaan. Tot 1780 verschenen er 16
drukken van.
Uitgaven:
M. Beversluis (ed.), J.v.L., een bloemlezing (1938); M.J.A.
de Vrijer (ed.), Uren met L. (1943); P.J. Buijnsters (ed.),
Bloemlezing uit de bundel Uyt-spanningen (1971); C.P. van Andel (ed.),
Ontmoeting met L. (1979).
Literatuur:
P.Jzn. Proost, J.v.L. (1880); J.C. Trimp, J.v.L. als
piëtistisch dichter (1952); A.J. Onstenk, `Leven, lieven, loven...',
in Wegen en gestalten in het gereformeerd protestantisme. Hulde-album S. van
der Linde (1976); J.C. Trimp, `Het loven en de blijdschap bij L.', in
Nieuwe Taalg., 72 (1979); C. Jongeneel, in Vierstromenland
(1980).
Auteursrechtelijk beschermd