De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Focquenbroch, Willem Godschalck van

Noordnederlands dichter (Amsterdam 26.4.1640-St. George da Mina, Guinee, juni 1670). Ondanks de stijgende aandacht voor Focquenbrochs leven en werk na wo ii is er over zijn leven nog niet veel bekend. In 1662 promoveerde hij tot doctor in de geneeskunde aan de Universiteit van Utrecht zonder er gestudeerd te hebben. Waarschijnlijk is het dat hij zijn vooropleiding aan de Amsterdamse Hogeschool heeft gekregen. Hij was als arts werkzaam in Amsterdam, maar in 1668 vertrok hij plotseling als fiscaal van de wic naar St. George da Mina in Guinee, het huidige Ghana, waar hij waarschijnlijk aan de gele koorts is overleden.

Vanaf 1663 verschijnen zijn werken in een zekere regelmaat, voornamelijk bij Johannes van den Berg. Zijn poëzie doet zeer realistisch aan en staat ver van de `verheven' poëzie van de 17de eeuw. Als een van de eersten volgde hij Scarron en Lucianus na in het burleske genre o.a. in zijn De Aeneas in syn sondaeghs-pack en Typhon of de reuzenstrijd. Zijn werk heeft ook nu nog

[p. 207]

een grote aantrekkingskracht op de lezer door zijn menging van kriticisme en cynisme, maar ook door zijn pessimistisch besef van de ijdelheid aller dingen en zijn uitingen van radeloosheid tegenover het noodlot. Zijn blijspel De min in 't Lazarushuis (1674), een bewerking naar Lope de Vega's Los Locos de Valencia, behoorde de gehele 17de en 18de eeuw tot het vaste toneelrepertoire en is ook in de 20ste eeuw nog met veel succes opgevoerd.

Zijn verzamelde werken zijn meermalen uitgegeven, maar de meeste ervan zijn overcompleet, dat wil zeggen dat er meer aan Focquenbroch is toegeschreven dan hij geschreven kan hebben. Door de onduidelijkheid omtrent de overlijdensdatum - tot voor kort werd 1675 nog aangenomen - konden de uitgevers dit ook gemakkelijk doen. De meest betrouwbare editie is Thalia of de geurige zanggodin, dl. 1 (1665) en dl. 2 (1668). De Afrikaense Thalia werd na zijn dood samengesteld (1678).

Uitgave:

C.J. Kuik (ed.), Bloeml. uit de gedichten van V.F. (1977).

Literatuur:

J.A. Worp, in De Gids, iii (1881); L. Baekelmans, Inleiding bij een keuze uit het werk van F. (1911); W.F. Hermans, Inleiding bij een bloeml. uit V.F.'s lyriek (1946); R. Nieuwenhuys, `Uit de brieven van W.G. van F.', in Tirade, 1 (1957); B. de Ligt, `Aantek. bij een uitg. van W.G. van F.'s Afrikaense Thalia', in Spiegel der Letteren, 6 (1962-1963); H. Boontje, `W.G. van F.', in Vandaag, 12 (1966); F. Binder en N. Schneeloch, `D.D. Wilre en W.G. van F. (?) geschilderd door Pieter de Wit te Elmina in 1669', in Bulletin van het Rijksmuseum, 27 (1979); W. Marguc, W.G. van F., ergänzende prolegomena (1981).

[P.M.M. Kroone]