Elburg, Jan
Eig. Joannes Gommert, Nederlands dichter (Wemeldinge
30.11.1919). Debuteerde voor wo ii in het tijdschrift Criterium;
publiceerde tijdens de oorlog een aantal vrij traditionele dichtbundels en werd
daarna een van de belangrijkste dichters in het naar vernieuwing zoekende
tijdschrift Het Woord. Zijn opstandige natuur en sociaal gevoel bracht
hem in conflict met mederedacteur Gerard Diels, voorstander van hermetische
symboliek, en bracht hem in contact met de schildersgroep Cobra. Hierdoor kwam
Elburg in aanraking met o.a. Lucebert en Kouwenaar en kan met hen, als
experimenteel, gerekend worden tot de vijftigers.
Meer dan de andere vijftigers is hij trouw gebleven aan
zijn uitgangspunt: het op losse schroeven zetten van de taal om op deze manier
in te kunnen spelen op zich steeds weer voordoende clichés en
bedreigende normen. Hierdoor kenmerkt zijn taalgebruik zich o.a. door
woordenspel. Zijn Klein t(er)reurspel (1947) werd in 1948 bekroond met
de eerste Jan Campertprijs en in 1976 ontving hij voor zijn hele werk de
Constantijn Huygensprijs.
Zijn groot verbaal talent, gevoed door dagelijkse
omgangstaal, komt zeer goed tot zijn recht in Praatjeskijken (1960), een
verzameling aforismen, kanttekeningen en verhalen bij visuele gegevens.
Aan het slot van zijn Gedichten 1950-1975 (1975),
een verzamelbundel, treedt in een paar nieuwe reeksen een versobering van taal
op, die zich ook in latere, ongebundelde poëzie (Huiselijk leven)
manifesteert. Die grotere beheersing (typerend is de titel Kaalslag)
komt zijn werk zeer ten goede.
Auteursrechtelijk beschermd