De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Cremer, Jan

Nederlands romanschrijver, schilder en graficus (Enschede 20.4.1940). Kreeg op slag nationale en internationale bekendheid met de als `onverbiddelijke bestseller' gepresenteerde autobiografie Ik Jan Cremer, waarmee hij in 1964 debuteerde. Het boek, dat moeilijk los te zien is van de mentaliteitsverandering die in het midden van de jaren zestig in de Nederlandse samenle-

[p. 155]

ving plaatsvond, werd vooral bij de opgroeiende generatie erg populair, maar stuitte bij ouderen op veel verzet vanwege de voor die tijd ongekende vrijmoedigheid op seksueel gebied, waarvoor Henry Miller onmiskenbaar als voorbeeld had gediend.

Ik Jan Cremer is te beschouwen als een moderne schelmenroman. Het relaas van authentieke ervaringen die de auteur-hoofdpersoon tijdens zijn vele beroepen en omzwervingen heeft opgedaan, wordt afgewisseld met de meest fantastische en avontuurlijke verhalen, zonder dat daartussen een scheiding wordt aangebracht. In de belevenissen van de hoofdpersoon nemen seksualiteit en geweld een belangrijke plaats in, maar tevens wordt hij gekenmerkt door een wat naïeve dierenliefde en een sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel. De onopgesmuktheid, vaart en spanning van zijn verteltrant heeft Cremer in zijn latere werk niet meer geëvenaard.

Werken:

Ik Jan Cremer II (1966), r.; Made in U.$.A. (1969), r.; The Late Late Show (1969); Oklahoma Motel (1969), t.; Logboek (1978), art.; De Hunnen, 3 dln. (1984).

Literatuur:

Bibeb, in Bibeb en Vip's (1965); D. Arnolds, Hij, Jan Cremer (1965); H.U. Jessurun d'Oliveira, in Literair Lustrum, 2 (1974); Jan Cremerkrant (1977); J. Brouwers, in Kladboek (1979).

[J. Goedegebuure]