De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Cauwelaert, August van

Vlaams dichter, essayist en romanschrijver (O.L. Vrouw-Lombeek 31.12.1885-Antwerpen 4.7.1945). Broer van de politicus Frans van Cauwelaert. Promoveerde te Leuven in de rechten; keerde zwaar invalide terug uit wo i, die hij als vrijwilliger had meegemaakt. Werd vrederechter te Kontich, daarna politierechter te Antwerpen. Van 1924 tot zijn overlijden redacteur van Dietsche Warande & Belfort; lid van de Koninklijke Vlaamse Academie.

Debuteerde als dichter van overgevoelige lyriek. Zijn poëzie verried achtereenvolgens de invloed van Gezelle en Van de Woestijne, doch werd na de oorlogservaringen dieper en persoonlijker. Kenmerkend zijn de religieuze en meditatieve inhoud en de ongecompliceerde, maar bezielde verwoording. Schreef ook twee psychologische romans over morele crises, die door een inniger geloofsbeleving overwonnen worden, en enige meer realistische verhalen, waarvoor de stof aan zijn jeugdherinneringen en vooral aan zijn ervaringen als rechter ontleend werd.

Stelde een bloemlezing samen uit de Vlaamse dichtkunst van zijn tijd, leverde vertalingen uit het Duits en handelde in rustig gestelde essays over o.a. Karel van de Woestijne (1943), het individualisme van de Van Nu en Straksers, de religieuze poëzie en de invloed van de jeugdjaren op het ontstaan van letterkundig werk.

Werken:

Verzen (1909); Verzen, nieuwe reeks (1913); Liederen van droom en daad (1918); Het licht achter den heuvel (1929); Harry (1934), r.; En de rechter vertelt (= Vertellen in toga i, 1935); Verzen van het leven en de overvaart (1940); En de rechter vertelt opnieuw (= Vertellen in toga ii, 1944).

Uitgaven:

A. Westerlinck (ed.), Gedichten (1955), bloeml.; Vertellingen van den rechter (1959), bloeml.; G.W. Huygens (ed.), De zielen rijpen van verdriet (1967), bloeml. p., met inl.

Literatuur:

Dietsche Warande & Belfort (nov. 1945), A.v.C.-nummer; G. Walschap, A.v.C. (1959); A. Westerlinck, in Wandelen al peinzend (1960); M. Gijsen, in Verzameld werk, dl. 5 en 6 (1977).

[A. Demedts en red.]