De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Brouwer, Jelle Hendriks

Fries dichter, taal- en literatuurkundige (Beetsterzwaag 23.8.1900-Leeuwarden 22.1.1981). Aanvankelijk bibliotheekambtenaar te Leeuwarden, 1941-1956 hoogleraar Friese taal- en letterkunde en Gotisch te Groningen, 1956-1964 wetenschappelijk directeur van de Fryske Akademy te Leeuwarden, 1957-1963 tevens buitengewoon hoogleraar Fries aan de Universiteit van Amsterdam, in 1961 gasthoogleraar aan de universiteit te Uppsala.

Debuteerde als dichter van romantisch-impressionistische verzen met De gouden ûre (1930), gevolgd door In string fersen (1933). Een keuze uit beide bundels, aangevuld met later werk, verscheen in 1963 onder de titel Dúnsân. Redigeerde van 1926-1929 samen met R.P. Sybesma het literaire maandblad De Holder, van 1946-1949 het algemeen-culturele maandblad It Heitelân, was oprichter en redacteur van Us Wurk, het orgaan van het Fries Instituut van de Rijksuniversiteit te Groningen (1952-1956) en hoofdredacteur van de in 1958 verschenen Encyclopedie van Friesland. Schreef voorts novellistisch en kritisch proza, vertaalde toneelstukken en bellettrie uit Scandinavische talen (dikwijls in samenwerking met zijn vrouw A.I. Brouwer-Prakke).

Verzorgde belangrijke tekstuitgaven, o.a. uit de Middelfriese letterkunde, zoals (samen met J. Haantjes en P. Sipma) Gysbert Japicx wirken (1936), waarop hij bij herdruk in 1966 een tweede deel met annotaties liet volgen. In 1979 werd hem de Ossian-Preis van de Stiftung fvs te Hamburg verleend, welke prijs in 1973 werd ingesteld voor personen of instellingen die

[p. 112]

zich verdienstelijk hebben gemaakt voor het behoud en de bevordering van kleine, zelfstandige talen en culturen in Europa.

Werken:

The Early Studies of Jan van Vliet (samen met A. Campbell, 1939); Jan Jansz. Starter (1940); Thet authentica riocht (1941), diss.; Joost Hiddes Halbertsma, Fries taalkundige (1941); Fryske styl (1952); De Fryske fjouwerrigel (1952); Hedendaagse aspecten van de Friese literatuur (1954); De Friese brief (1957); Dag Hammerskjöld (1975).

Literatuur:

Fryske stúdzjes, oanbean oan prof.dr. J.H.B. op syn sechstichste jierdei [...] (1960); D.A. Tamminga, in De Tsjerne (1963); De Strikel (1971), B.-nummer; H.T.J. Miedema, `J.H.B.', in Jaarb. Mij der Nederl. Letterk. (1980-1981); F. Dam en S. Sybesma, J.H.B. in memoriam (1981).

[F. Dam]