De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Beatrijs van Nazareth

Zuidnederlandse prozaschrijfster (1200-Nazareth bij Lier 29.8.1268). Als dochter van de vrome en welgestelde Tiense burger Bartholomeus, kreeg de reeds op jeugdige leeftijd religieus begaafde Beatrijs ruime kansen om haar aanleg te ontplooien. Nam na een voortreffelijke opvoeding (o.m. in het Latijn) in 1215 in het klooster van Bloemendael te Eerken het cisterciënzerkleed aan. Verbleef vanaf 1221 in de abdij Maag-

[p. 62]

dendael te Oplinter, vanaf 1236 in het klooster Nazareth bij Lier, waar zij tot aan haar dood de functie van priores vervulde. Schreef autobiografische en mystieke aantekeningen, die echter in hun oorspronkelijke vorm verloren zijn gegaan; sporen ervan zijn terug te vinden in de Latijnse bewerking van haar autobiografie en in Van seven manieren van heiligher minnen, een traktaat over de mystieke opgang in zeven stadia.

Uitgaven:

L. Reypens en J. van Mierlo (ed.), Seven manieren van minne (1926); L. Reypens (ed.), Vita Beatricis. De autobiografie van de Z. Beatrijs van Tienen O. Cist. 1200-1268 (1964); E. Colledge, Mediaeval Netherlands Religious Literature (1965), Engelse vert.; H.W.J. Vekeman en J.J.Th.M. Tersteeg (ed.), B.v.N., Van seuen manieren van heiliger minnen (1971); A. Helman en J. van der Kun, Idem (z.j.), in modern Nederl.; J.-B.M. Porion, Hadewijch, Lettres spirituelles B.d.N., Sept degrés d'amour (1972), Franse vert.

Literatuur:

S. Axters, in Nationaal biografisch woordenboek, 2 (1966); P.M.S. de Laere, `Over de Vitae van B.v.N.', in Wetenschappelijke Tijdingen, 26 (1967); H. Vekeman, `Minne in "Seven manieren van minne", van B.v.N.', in Citeaux, 19 (1968); F. Ingels, `B.v.N. Zeven manieren van minne', in De Brabantse folklore (1968); P. Wackers, `Het interpretatieprobleem in de "Seuen manieren van minnen" van B.v.N.', in Ons Geestelijk Erf, 45 (1971); H. Vekeman, `Van seuen manieren van heiliger minnen. Extase en traditie in een cultus van de minne', in Tijdschr. v. Nederl. Taal- en Letterk., 88 (1972); L. Moereels, `Mystieke Vlaamse vrouwen uit het verleden: B.v.N.', in Aggiornamento, 7 (1975); A. Hoste, `B.v.N.', in Twintig Eeuwen Vlaanderen, 13 (1976); L. Aarnink, `Vrouwen die trouw bleven aan haar ervaring', in Speling, 33 (1981).

[J.J. Mak en J. Reynaert]