|
| |
| |
| |
Voor-Reden, Aen de VVel-be-ooghde Lesers, ende iverige Leserinnekens van Brabant, ende deser onse konst-beminnende Neder-landen.
LAet eens u edel breyn (ghy minnaers van de konsten)
Een wat vernederen, tot proef van uwe jonsten,
Ontlost van 't langh ghenijp des swaerder studi'-pack,
Komt in de open locht, en laet het studi'-dack,
Ey ! laet het vies benouw van rondt-om boecke-mueren,
En wilt uyt 't doffe goedt uw' herssenen vervueren
In 't op-ghedane Hof, dat Cupido vetheert,
En hier een keurigh' oogh door sijne blommen keert.
En ghy-li'en, soet gheslacht, ghy vader-landtsche vieren,
Die met uw' gheestigheydt en lockende manieren,
(Ick laet uw' schoonte daer, die noyt ghelijck en vondt)
Oock d' ys-bevrosen en soo dickmaels hebt ghewondt,
| |
| |
En quetst noch daghelijcks: ghy aerdighe Jongh-vrouwen,
Die 't vreughdigh-pijnen hoopt met aenghenaem berouwen,
Die niet het vier alleen, maer oock de studi' mindt,
De and're acht ick niet, en laet hun soo verblindt,
Als 't studi'-haterken ('k meyn Cupido) hun maeckte,
Die in sijn onder-volck altijdt de wijsheydt staeckte.
V meyn ick, wijs ghediert', die my (hoe seer verbleeckt
Van daghelijcksche moeyt, hoe diep mijn hooft oock steeckt
Verrimpelt in een' boeck, waer ick om 't wijsheydt-trecken
Met duysend' froncen laet mijn voor-hooft over-decken,
Dat alleen 't uwen dienst) soo schielijck steeckt in brandt,
Meer door den rijcken gheest en treffelijck verstandt
Dat 't uwent is behuyst, als door het vleyigh spreecken,
Door laffe-koosery, en 't mal-soet-tuytigh teecken
Van 't peyligh Liefden-kindt, dat door de tonghen spreeckt,
Daer meer sijn vuyl venijn, als rijpe wijsheydt steeckt:
Meer door uw's wijsheydts kracht, als gheestighe ciraden.
Wat is een sotte schoont'? een'-bessem-stock beladen
Met alle ciercel-tuygh van eenighe Vorstin:
De schoont' hanght van den gheest, meer voor den wijsen sin,
| |
| |
Als voor het dwaes vermaeck van vleeschelijcke ooghen,
Die hier in alder-meest ter wereldt zijn bedroghen.
Komt ghy dan (wijs gheslacht') daelt eens den Blom-hof in,
En pluckt de schoonste blom, de vruchten van de min,
Voor u-li'en zijnse doch, die ghy-li'en hebt doen groeyen,
Mijn Mulae, die my doet, met reden, gansch verfoeyen
Het dwaselijck versier van 't nietigh' henghsten-nat,
Vermidts ick studi'-stof uyt u-li'en hebb' ghevat.
Ghy-lieden hebt in my de rijmers-konst' ghegheven,
Die tot haer' oorsprongh feyght, die weder is ghedreven
Tot u-li'en, soet beghin, van al het ghen' ick dicht:
Want sonder u-li'en waer mijn schrijven sonder licht.
Dan eer ick voorder gaen, ghy deftighe verstanden,
Ghy bakens van ons' eeuw', en eer' van dese landen,
(Jongh-vrouwen hebt ghedult dat ick mijn penn' we'er-keer'
Tot 't swaerder mannen-volck, en hun naer eysch vereer')
Die ick mis-trouw' soo licht die Hofken in te leyden,
Om mis'lijck gheen mis-noegh' in u-li'en te bereyden:
V dient wat anders doch te beven voor het oogh,
Te gers'len voor 't vernuft; dan midts een blommen-toogh
| |
| |
Een ieder-een behaeght, soo derr' ick u-li'en wenschen
Eer-roemen van ons' tijdt, en puycken van de menschen
Te dalen in 't begrijp van desen Blommen-hof,
Want al waer schoon 't gheblomt' een wat te slecht van stof,
Komt, siet noch, tot vermaeck, den heerscher, en de spronghen
Van Cypersch' Ionghelingh, en hoe den loosen jonghen
Door sijne Rancken selv' som-wijl' een' grijsen baert,
Een hooft vol studi' sorgh niet stadigh heeft ghespaert.
Komt dan in mijnen Hof, komt mannen, komt jongh-vrouwen,
Men sal aen u 't gheheym van mijnen Hof ontvouwen,
En wat dat alles duyt kont ghy-li'en open sien,
Wilt hier uw' oor', en voor uw' ooghen open bi'en.
Daer siet ghy dan den Hof, die met verscheyden stucken
Ghesne'en is en ghedeelt, waer uyt elck-een magh plucken
Verscheyden blom-ghewas, daer hem het Schutter-kindt
Als Heerscher van de plaets' ghestadigh besigh vindt,
Gansch teghen sijnen aerdt (hy haet doch 't ernstigh wesen)
Siet hoe hy vroet in 't sant, hoe hy daer af-gheresen
Dan sijne blommen rieckt, dan sijne pijlen plant,
Waer med' hy aen 't gheblomt doet wijs'lijck onder-standt,
| |
| |
Nu graeft hy d'aerde om, daer siet-men hem we'erspoeyen,
Om met een louwe vocht sijn blommen te besproeyen.
Seght ernstigh' Liefden-godt, waer toe dees besigheydt,
Waer toe u blommekens soo sorghelijck bereydt ?
My dunckt hy antwoordt dit, just, naer dat elck sou vraghen,
Die eens mijn meyningh soeckt ten vollen naer te jaghen:
Ick die niet anders tracht dan 's wereldts rondt met brandt
(Ghelijck een' Atlas) heel te gheven onder-standt,
Bedenckend' hoe ick moght de herten best bekommen,
Sagh meest het volck besint op schoon-ghevlamde blommen,
Op blommen, die den dien met groote schatten kocht,
Hy, met een groot verlangh',elf maenden sat en wrocht,
Om in de twelfste maendt het aen-sien te be-erven
Van korten blommen-standt, die op een' nacht versterven.
Dies riep ick: 't Is ghemaeckt, 'k sal bouwen oock een' Hof,
En planten blommen in van alle minnen-stof,
Hier is het nu beplant, ghedeelt en onder-sneden
In alles naer mijn' wensch, dan 't dunckt my wesen reden
Dat ghy li'et-faem door-kijckt, en open zijt bericht
Waer toe ick in mijn' Hof verscheyden deelen sticht.
| |
| |
Het pijn'lijck Eerste Deel gheleghen aen 't in-kommen
Van 't Hofken, vreughden-loos, vol sure kancker-blommen,
Vol distels, die nochtans al roosen zijn in schijn
Den onervarenen, daer ick een vremdt venijn
Ded' in de klester; dat s' een' bitt'ren naer-smaeck erven:
Is mijne aen-komst' in den ghenen die het derven
Van liefde hadd' ghewaent, waer door sijn vryigheydt
Met smertelijck gheklagh in d'eerste schip-breuck leydt.
Het Tweede, daer 't gheblomt van vreughdelijcker verven,
En soeter smake is, hoe wel het pijn-be-erven
Daer noch ten vollen niet ontlost is uyt-gheroeyt,
Vermidts daer onder-een dan smert', dan vreughde groeyt,
Bediedt mijn eerste kracht, wanneer ick door het kermen
In 't swacke maeghden-hert' den minnaer doen ontfermen,
Waer de gheveynsde Maeght met een bevrosen licht
Vermasschert noch de kracht van mijnen heeten schicht.
Het Derde (daer 't gheblomt' in vreughden op-gheresen,
Trots allen kommeren, uyt-steeckt een blak'righ wesen,
Daer mijne sorghe paelt, daer 't wintjen altijdt lacht,
Daer noyt een onwe'er komt, by daghen oft by nacht,
| |
| |
Daer 't altijdt somer is, en altijdt tijdt van vreughden)
Is de bekomen gunst, die aen de groene jeughden
(Ghedurende mijn yver) het soetste leven schenckt,
Dat van gheen ongheval oft onheyl wordt ghekrenckt.
Dat 's wel, maer 'k moet u noch tot onderrichtingh' vraghen,
Waer-om ghy boven dien met rancken ende laghen
Den menschen staegh betrapt, daer ghy met uwen schicht
Ghenoech voor desen hebt verduystert ons ghesicht ?
Denckt (seyd' 't Vyer-godtjen) dat ick, die staegh in 't verander',
Die in 't verwisselen, die altijdt op een ander
Mijn volle vreughden vindt, die nimmer stil en blijf,
Oock even in mijn' Hof het selve ampt bedrijf;
Want als ick ben vermoeyt van spitten, spaden, graven,
Van wercken, wieden, en van delven, meynen, slaven,
Van schieten, als ick meest mijn blommen hebb' gheplant,
Dan gheeft veranderingh' nieuw voedtsel aen den brandt,
Dan kruyp' ick in een roos, dan word' ick flux er-schepen
Ghelijck een gladde Slangh, soo dat ick word' gheslepen
Op alle listigheydt: want waer blom, schicht, noch klaght
En moghen, gheeft den list een overwachte kracht.
| |
| |
Daer mede swijght hy, en met kleyne vloghel-slaghen
Soo vlieght hy nu in 't rond' om iemandt gaen te plaghen.
Dus wijckt, en leert voor 't eynd' uyt 't eynde van mijn' Boeck
Het tijd'lijck sterven, eer 't ontijdelijck versoeck
Van 't seker noot-lot ons komt onvoorsiens aen-grijpen,
Verheert u-selven daer, en wilt uw' domheydt slijpen,
Want die wilt op sijn-selv' victori' winnen, leert
Het tijd'lijck sterven, dat elcks tochtens-borcht verheert.
Den uwen onderdanen ende seer toe-gheneghen dienaer,
G. VAN-DER BORCHT
Castra, qui se vincit.
|
|
Auteursrechtvrij