Den oorspronck, begin ende aenvanck der Nederlandtscher oorlogen
(1617)–Pieter Christiaenszoon Bor–
AuteursrechtvrijGeduyrende de regeringe vande Hertoginne van Parma, de Hertoge van Alba ende eensdeels vanden groot Commandeur
II. Liedt.Inhoudende int corte tgene int tweede boeck is verhaelt: Op de voys vanden tweeden Psalm: VVaerom raest dat volck met sulcken Hoochmoet &c.
ALs het Neerlandt in onrust was gestelt,Ga naar margenoot+
Datter gheen hoop van betring scheen voorhanden;
Zijn d'Adel veel met honderden geteltGa naar margenoot+
By een vergaert wt veel hoecken en landen,
Maecten verbont, 'taenstaend' quaet te beletten;
Die voornaemst' waren oock daer toe bedacht,
Hen tegen d'Inquisitie te setten,
Biddender wijs, maer nochtans niet met macht.
Sy droegen om haer halsen teeckens schoon,Ga naar margenoot+
Die aen d'een zijd' des Conincx beelt verthoonen,
Aen d'ander zijd' een bedelaers tas ten thoon,
Met handen trou, wtnemende persoonen
Maecten kleeren van asgrau beed'laers laken:
Barlaymont had hen eerst geusen genoemt,Ga naar margenoot+
Daerom sy dees naem niet wilden versaken;
Maer hebbent al op het beste verbloemt.
| |
[pagina 6]
| |
Ga naar margenoot+ Henrick van Brederode wel vermaert,
Quam als het hooft, den vijfden April binnen
Bruyssel, de Hertoginne hy verclaert
De swaricheyt diemen haest sou bevinnen,
Ga naar margenoot+ Badt met ootmoet datmen hen wilde hooren,
'Twas om den Coninc te doen trouwen dienst,
En niet om Haer off Coninck te verstooren,
Men condt bet'ren al scheent opt ongesienst.
Hy ende d'Edelen die daer waren al,
Ga naar margenoot+ Met meer andren, die sich hadden verbonden,
Om te beletten Neerlantds onderval,
Baden datmen de clachten wou doorgronden,
Ende by tijts daerin remedieren
Eer't te laet viel, en datmen 'tstraff placcaet
VVat sachtlijck soude willen modereren,
VVant het is goet datmen in als houdt maet.
Alsmen 'tvertooch nu wel hadde verstaen
| |
[pagina 7]
| |
Soo geeftmen hoop dat het ten best sal comen:Ga naar margenoot+
Maer men was hier mede wel seer belaen
Hoemen dees Adel wel soude betoomen:
Men belooft vast aen den Coninck te senden,
Daertoe men kiest twee heeren wel geacht,
Diet den Coninc ten best souden voorwenden,
Op dat 'trigeur wat sou werden versacht.
De Marquijs van Bergen was d'eene Heer,Ga naar margenoot+
Die naer Spaengien hieromme wert gesonden:
D'ander Montigny die noyt keerde weer,
Maer wert daer ter doot gebracht en verslonden.
Middeler tijt so werdemen gewaere,
Datter veel volcx heymlick ter preecken ging,Ga naar margenoot+
Quamen so lancx so meer int openbare,
Hoe wel men veel doode en daechlicx ving.
Mer dit vangen, hangen, branden met vierGa naar margenoot+
En holp niet, noch de straffe placcaten:
Brandemen een, daer quamer hondert schier
In die plaetse, dies mocht dit al niet baten,
VVant het gestorte bloet der martelaren
Is 'tsaet der kercken (so Ciprianus seyt)
Dus condemense daermet niet vervaren,
VVant de religy wert te meer verbreyt.
Daer naer quamense sterck gestockt, gestaeft,Ga naar margenoot+
En wilden niet meer int verborgen blijven:
Sochten geestlijck te zijn gevoet, gelaeft,
Sterckten haer, offmense wilde verdrijven:
Versochten vry te mogen leven, leeren,
Hielden groote bycomsten over al:
Diemen nu alle dage sach vermeeren,
Eerst buyten den steden met groot getal.
| |
[pagina 8]
| |
Ga naar margenoot+ Binnen Antwerpen die vermaerde Stadt
VVas men in vrees voor oproer, muterije:
Elck een verborch sijn gelt, goet ende schat,
Sorchden voor moort, dootslach en roverije:
De Magistraet was hier met seer beladen,
VVisten geen raet 'tperijckel wederstaen,
Daerom sy die Regente naerstich baden,
Om van haer goeden raede te ontfaen.
Ga naar margenoot+ Die Coopluyden waren in grooten ancxt,
D'een socht blijven, d'ander wilde vertrecken,
VVisten niet wie de stercxte was off krancxt,
VVant veele en wilden hen niet ontdecken:
Dus bleven sy noch vast in groot beswaren,
Op hoop datter in sou werden voorsien,
Met eenich hooft die de rust sou bewaren,
En alle moetwil en oproer verbien.
Dese vrese was vast in al het landt,
Mer wantmen daerin niet remedieerde:
Ga naar margenoot+ Der Staten vergad'ring sloechmen van handt,
So dattet haest in onrust heel verkeerde:
Ga naar margenoot+ Die beelden werden aen stucken geslagen,
Veel moetwils wert over al gepleecht,
De Magistraten mostent al verdragen,
Hoe wel sy hier me waren seer beweecht.
Ga naar margenoot+ Hier na wert accoort met d'Edlen gemaeckt,
Dat d'Inquisitie soude cesseren,
Daer naer men seer lange hadde gehaeckt,
Men sou mogen vry predicken en leren:
De wapenen by 'tvolck aengenomen,
Soumen aff-leggen en hen dragen stil,
| |
[pagina 9]
| |
Op dattet al in rust sou weder comen,
Naer elcx wensch begeerte hoop en wil.
Maer inden Steden soumen preecken niet,
Dan daerment int openbaer had gedane,
Maer daert te vooren niet en was geschiet,
Mocht sulcx niet zijn, wel tegens veeler wane:
Doe begonst hem elck weer tot rust te stellen,
Oock werden veel accoorden gemaeckt schier,Ga naar margenoot+
Op dat d'een d'ander niet en souden quellen,
Maer leven t'saem, in vrede goedertier.
Dan dese rust en duyrde niet seer lang,Ga naar margenoot+
Deur listich beleyt en vals practiseren,
'Twelck men gewaer wert wt twee brieven strang,
Geschreven ten nadeel van vroome Heeren,
Als Egmont, Hoorn en Prince van Oraengien,
Diemen sou thonen valsch, maer schoon gelaet,
Om hen te straffen naer den raedt wt Spaengien,
Als 'tsou zijn tijt, het ware vroech off spaet.
Iaer-dicht op't overgeven vande Requeste der Edelen.
heer heInrIC Van brederode de CLoeCke heLt,
heeft heM tegen de spaensChe InqVIsItle gesteLt.
Iaer-dicht opte Beelt storminge.
In brabant, VLaenderen, hoLLant en VrIesLant onbedaCht,
zIIn aL oM dIe aLtaren en beeLden te nIet gebraCht.
Iaer-dicht op't overlijden vande Heer van Brederode.
henrIC Van brederode Van hoLLantsChen adeL VerMaert,
VrII-heere Van VIIanen Van stoVter aert,
heeft (VVt zIIn Vader Lant geIaeCht) de doot aenVaert.
|
|