Oorspronck en opkomst der stede Alckmaar, beginnende anno DL uyt een seer oud manuscript berustende ter Liberije deser Stadt gecopieert ende vervolgt tot MDCCLX

Kroniek van Alkmaar, tot 1760

[6 / 82]

	handt op een onbekende plaats begraeven sijn. P. Opmeer, Holl. Cathol. Mart., b. 2^de d., 2^de hooftdeel, pag. 20 tot 28. Den 28 juny heeft sig de stadt Alckmaer voor de prince van Oranje verklaert, afsweerende den hertoge van Alva. P. Bor, 6 boeck.
1573	Den 24 augustus is binnen Alckmaer (als de stadt van don Frederick belegert was) gestorven Jan Arendtsz., mandenmaecker, die seer ieverig, heymelijck en openbaer, de hervormde godtsdienst op verscheyden plaetsen gepredickt hadt. Ontstelde Leeuw, pag. 450.
	^* Geduurende de belegering van Alckmaer onderkroopen de burgers den 15 september een loopschans van den vijandt, aen de zuydtzijde van de stadt, vanwaer sij met goede buyt wederkeerden ende met eenen gevangen Spanjaerdt met naeme Hieronimo de Arbieu, deesen op beloften en vasten toesegginge van 't leven, melden en openbaerden verscheyden saecken tot sonderlingen dienst van 't landt, gelijck het oock naemaels bleecke. Egter wierdt hem geen woordt gehouden, maer de galg tot loon gegeeven, agtende dat het houden der beloften van hunnen lust en pleysier hing. Opkomste der Nederlandtsche Beroerten, folio 106.
	Den 3 december 's morgens omtrent 6 uuren is ^* Eijlardus Waterlandt Willemsz. van Haerlem (langen jaeren de kerck tot Velsen hebbende, maer nu de kerckelijcken dienst hier tot Alckmaer waerneemende) beneevens David Leonardtszoon, neeff van Conraad Olenius, eertijdts een vermaerdt landtmeeter in 's Graevenhaegen, medenwercker in den wijngaerd des Heeren, eerst Eijlardus, nog niet ten vollen het 44^ste jaar sijns ouderdoms bereyckt hebbende, en daernae David, op de steenen brug, vanwaer langs de Langenstraet men de Grooten Kerck beschouwdt, aen een galg (daertoe expres opgerigt) door order van Cabeljauw (anders genaemt Jacob Mullem), een Vlaming van geboorten, en 't bevel voerende over de stadt en 't guarnizoen, een man van een wreeden aert en bitter van gemoedt tegen de regtsinnigen, en Willem Sonnenberg, desselfs luytenandt, op de klagten der predikanten opgehangen. Tegens den avondt (de lijcken deezer heyligen martelaeren van de galg gelaeten sijnde) werden langs de Breestraet nae het kerckhof op een wagen gevoerdt en daer door de stadtslijckbesorger eerst van haer klederen beroofdt en daer bloot gelaeten totdat sij eyndelijck in een cuyl werden gesmeeten nae het oosten in een graesige weyde, de jongens haer naecktheydt staande uyt te jouwen en haer half begraeven lichaemen met dreck en vuyligheydt ophoopende. Maer de naacktheydt haarer leden, of de geringheydt van het graf heeft deesen martelaeren geenig leedt toegebragt, dewijl haeren zielen omhangen met de mantel der geregtigheydt, gelooff en waerheydt, onder het grootaltaer roepen, seggende: ‘Hoe lange o Heere! en wreeckt gij ons bloedt niet van de inwoonderen der aerden. P. Opmeer, Nederl. Cathol. Mart., b. 2^de deel, 13 hooftd., pag. 207.
1575	Den 22 january was het een stercken windt en uytermaaten geweldigen storm, soodat er veel dijcken in de Nederlanden doorbraecken, onder and'ren in Noordt-Hollandt brack den Huijgendijck in en de Galgdijck, soodat Geestmeerambagt van 't binnenwater onderliep en allen die molens (op één nae) waeyden om en daer geschieden groote schaeden aen huysen. De zeedijcken

* siet de historie hiervan omstandiger in 't 1^ste deel, pagina 17

* siet folio 4