De regeeringe van Amsterdam, soo in 't civiel als crimineel en militaire (1653-1672)

4. Stadts finantiën.

(p. 421.) De finantiën van de stadt bestaen uyt resolutiën van den raet, soo over de effecten, incomen, lichten, afleggen, uytgifte, coopen, vercoopen, maeken, breeken, bouwen, graven, dempen en wat verder daervan afhangt, soo het eenichsins van gewicht is; twelck bij de Heeren Tresoriers-ordenares uytgevoert werd, als gesyt, daer hiervooren van dat collegie is gehandelt⁴⁾. Ende alsoo ten tijde van de uytlegginge en sware werken het werck niet wel machtich waeren, soo heeft den raet, op voorstel van de Heeren Maerseveen, Polsbroek, Pol en Spiegel, Bur-

4) Zie: Eerste deel, p. 109-118.

[p. 30]

gemeesteren, den 15^den Januarij 1655 geresolveert, commissaressen te stellen over de fortificatie, zeesaeken en neeringe, om haere speculatie daerover te laeten gaen en, (p. 422.) eenige consideratie hebbende, òf Burgemeesteren òf Tresoriers van haer advys te dienen, nae de nature van de saeken is¹⁾. Den 22^sten Junij 1663 is, naer examinatie en rapport van de Heeren Hooft, Riael, Hasselaer, Geelvinck, Backer en Valckenier, commissaressen, gestelt den 2^den Mey desselven jaers over stadtswerken en meester-baesen²⁾, geresolveert, dat (ontrent) alle noodige werken (wel lettende op de schaershyt der finantiën) alle jaeren nae de verkiesinge der magistraten, Burgemeesteren in den raet sullen voorstellen, 't geen noodich is gedaen ofte gelaeten te werden, om met vruchtbaerhyt de consideratiën daerover te laeten gaen³⁾; dat nimant yts sal toe-

1) ‘Alsoo Burgemeesteren haer ooch, neffens Tresoriers, over alle saecken niet connen laeten gaen, so sijn:

Witsen}
Blauw}	gecommitteert over de forteficatie. (Den 8sten December 1659 sijn oock gestelt over de amunitie.)
Burch}
Backer}
Graef}
Spiegel}	over de neringe.
Tulp}
Pol}
Rynst}	over de zeevaert.
Hasselaer}

Welcke commissaressen haer besoigne sullen maecken, en 't geen dienstich sullen oordeelen aen Burgemeesteren bekent maecken, om met den raet met beeter vrucht op alles te connen resolveeren’. (Civ. en Mil. Reg. I p. 204 - 15 Januari 1655.)

2) Resol. Raad II, 1. p. 614 (2 Mei 1663): ‘Alsoo Burgemeesteren en Tresoriers op alle de saecken voorvallende niet connen passen, ende oversulx de stadtsmeesters wat te veel voochts sijn, soo is geresolveert te stellen ses commissarissen, opdat haer ooch op alles beeter connen laeten gaen, dewelcke besoigneeren sullen moogen met de presenten, en sijn daertoe gecommitteert Hooft, Riael, Hasselaer, Geelvinck, Cornelis Backer ende Valckenier.’

3) Duidelijker en uitvoeriger in Resol. Raad II, 1. p. 617 (22 Juni 1663) waar het besluit, op rapport van de genoemde commissarissen genomen, aldus wordt geformuleerd: ‘dat Burgemeesteren, met communicatie der Heeren Tresoriers, haer getal’ (nl. van de Tresoriers) ‘sooveel sullen vermeerderen als oordeelen sullen tot de groote besoignes noodich te weesen’ (vgl. Eerste deel, p. 109); ‘jaerlijx naer de verkiesinge in den raet te brengen de gestaltenisse der gemaeckte en onvolmaeckte wercken, en een voorslach wat noodich oordeelen om 't aenstaende jaer te maecken, wel lettende op de incomste der stadt, om in ongelden daer reeckeninge van te connen maecken, opdat op alles rijpelijck mach geresolveert warden; de stadtsmaterialen publicq te verkoopen en niet door de meesterhaesen; alsoo de stadt merckelijck is beswaert, als gelt noodich hebben, de vaste goederen te vercoopen en geen penningen te negotieeren, en souden eenige in lijfrenten connen genoomen warden; doch is 't mogelijck, sooveel lasten af te leggen als doenelijck is; alle de tractementen der werckbaesen op te neemen om, in den met gebracht sijnde, te redresseeren’; en dan volgt wat in den tekst staat over persoonlijke toelagen.

[p. 31]

gevoecht werden boven de twee hondert guldens, dan op resolutie van deesen raet, uytgenomen de predicanten, die jaerlijx dry hondert guldens op resolutie van Burgemeesteren en Out-Burgemeesteren werden toegevoecht, als ook aen haer weduwen, gedurende haer leeven of soolang in den stadt blijven woonen.