Lekenspiegel

42 Het ontstaan van Rome en hoe Aeneas daar arriveerde

Oude geschiedenissen delen ons mee dat waar nu ongeveer de stad Rome ligt, vele vorsten regeerden voordat men er Rome stichtte. De eerste die daar de scepter zwaaide, was Saturnus, die uit angst voor zijn zoon Jupiter uit het verre Kreta was gevlucht. Saturnus vertrouwde zijn zoon niet meer nadat deze hem van zijn ballen had beroofd. Saturnus vreesde dat Jupiter nog meer schade zou aanrichten. Met schepen vluchtte Saturnus naar Italië, waar hij zich lange tijd schuilhield in bossen en struikgewas. Saturnus trof er een geheel onbeschaafd volk aan. Hij leerde het huizen bouwen en graan en wijn verbouwen. Kortom, hij leerde hun als mensen te leven. Daarom beweerden ze onomwonden dat Saturnus hun heer en god was. Onmiddel-

[p. 77]

lijk daarop bouwde Saturnus uit angst voor zijn zoon een stad waar nu Rome ligt. Naar ik begrijp, noemde hij die naar zichzelf Saturnia. Na Saturnus' dood regeerde zijn zoon Picus, die de vader van Latinus was. Deze Latinus vervolmaakte de Latijnse taal en daarom worden alle Latijnen naar hem vernoemd. Deze drie regeerden honderd vijftig jaar, vóórdat Aeneas uit Troje in dit land arriveerde. Aeneas' nakomelingen stichtten de stad Rome.

Nadat de Grieken met veel geweld en strijd en met zware verliezen de stad Troje verwoest hadden, die ze tien jaar belegerden, ontvluchtte Aeneas de stad, samen met zijn vader Anchises en zijn zoon Ascanius, met twaalf prachtige schepen. Ze bereikten Sicilië, waar Aeneas' vader stierf. Vervolgens richtte Aeneas de steven naar Italië, maar een stormwind dreef hem op de kust van Afrika waar Dido koningin was. Ze werd zó verliefd op Aeneas dat men er met verbazing over sprak. Men beweert dat deze Dido Carthago stichtte.

Aeneas liet Dido echter in de steek en trok met zijn zoon over zee naar Italië. Daar ging hij voor anker, ongeveer in de monding van de Tiber. In zijn slaap kreeg Aeneas een visioen:

- ‘Sta direct op en ga naar koning Euander. Hij regeert in een gebied met zeven bergen (het Latijn deelt mee dat daar tegenwoordig Rome ligt). Hij leeft in oorlog met koning Latinus. Jij moet Euander met je mannen bijstaan: later zal het land van Italië aan jou toebehoren. Opdat je me gelooft, voorspel ik je het volgende: zodra je aan land bent, zul je onder een eik een zeug aantreffen met dertig spierwitte biggetjes. Dan weet je dat dit waar is.’

Toen Aeneas deze beesten inderdaad aantrof, hechtte hij nog meer geloof aan de droom. Zodra Euander hoorde dat Aeneas was geland, meende hij dat hij een vijand was. Daarom trok hij met een leger op om te strijden. Maar Aeneas gedroeg zich als een wijs man. Hij trad Euander met een olijftak tegemoet, ten teken dat hij een vriend was, zoals men toentertijd gewoon was

[p. 78]

als twee mensen elkaar tegenkwamen. Aeneas sloot zich aan bij Euander en samen zwoeren ze te strijden tegen de Latijnen, die ze uiteindelijk overwonnen.

Turnus, koning van Toscane, sneuvelde in deze oorlog. Hij was getrouwd met Lavinia, de dochter van koning Latinus. Hij schoot zijn schoonvader te hulp. Deze Lavinia huwde vervolgens met Aeneas. Omdat zij erfgename van het land was, werd Aeneas koning van Italië na de dood van haar vader. Hij woonde in het paleis van zijn schoonvader en regeerde drie jaar. Na zijn dood werd hij als koning van Italië opgevolgd door zijn zoon Ascanius, die hij had meegenomen uit Troje. Ascanius was 28 jaar koning en na hem werd zijn halfbroer Postumus koning, van wie Lavinia zwanger was toen Aeneas overleed.

Het zou veel te lang duren als ik de geschiedenis van het hele nageslacht van Aeneas zou behandelen. Alles bij elkaar waren er veertien afstammelingen van Aeneas die, de een na de ander, de kroon droegen. Alvorens Romulus aan de macht kwam, duurde dat ongeveer driehonderd jaar.

De veertiende koning over wie we nu vertellen, heette Amulius. Hij was ten onrechte koning, want hij had zijn oudere broer Numitor op schandalige wijze van de troon gestoten en zich meester gemaakt van de macht. Numitor moest de wijk nemen. Hij had een dochter, Rea geheten, die men in een tempel opsloot, opdat ze haar zuiverheid zou behouden en de goden zou dienen. Mars verwekte twee kinderen bij haar. Dat waren Remus en Romulus. Rea werd vanwege deze kwestie levend begraven; de kinderen wierp men in een struikgewas op een woeste vlakte vlak bij de Tiber. Een wolvin kwam naar hen toe, zoogde hen en hield hen in leven. Het is verbazingwekkend wat ik hier neerschrijf. Faustulus, een herder, zag de kinderen, die prachtig van lichaam waren, en droeg hen naar zijn echtgenote om hen op te voeden en te beschermen. Deze kinderen werden dus ook herders en gedroegen zich net als Faustulus. Naderhand hoorden ze hoe de vork in de steel zat. Daarop riepen ze een groep

[p. 79]

herders bijeen en sloegen Amulius dood, hun moeders oom die zich koning noemde. In zijn plaats werd Numitor aangesteld, hun grootvader, die daarvóór verdreven was.