Rapaille

[p. 5]

I

Over tallooze dingen werd en wordt in deze wereld geschreven. Gedurende een dag, een week, een seizoen, in enkele gevallen misschien gedurende een jaar, staat een van deze dingen in het brandpunt der belangstelling. Daarna begint het te vervelen. Het wordt vergeten en maakt plaats voor iets nieuws.

De gebeurtenissen volgen elkaar in een razend tempo op en slechts zelden zijn er uitzonderingsgevallen, die den stroom van nieuwe actualiteiten kunnen weerstaan.

Millioenen van deze dingen leven slechts enkele uren, honderdduizenden een paar dagen en ten hoogste een paar dozijn houden het een jaar vol.

Geen half dozijn blijft er echter over, wanneer van die merkwaardige gevallen sprake is, die er kans toe hebben gezien, de publieke belangstelling gedurende tientallen van jaren gaande te houden.

Verbleekt is de herinnering aan de sensationeele vondst van de graven der Pharao's. Het handigste krantenartikel is niet in staat, opnieuw de belangstelling der lezers voor het Lindbergh-drama wakker te schudden. Zelfs de ontzettende tragedie van den wereldoorlog is in het vergeetboek geraakt. Men wil er niets meer van hooren of lezen.

Wie interesseert zich tegenwoordig nog voor den roof der Mona Lisa, het wereldwonder van den Eiffeltoren of het Suezkanaal? En tòch waren dit eens sensaties, die de geheele wereld in ademlooze spanning hielden! Met uitzondering van een paar deskundigen denkt geen sterveling er meer aan.

Maar zooals gezegd: er zijn uitzonderingen.

In een van deze uitzonderingen slaat op het oogen-

[p. 6]

blik de klok gemoedelijk en duidelijk hoorbaar elf uur in den avond.

Het is een gebouw.

Een gebouw zooals vele andere.

Niet mooi, niet opvallend. En tòch een gebouw, dat van zijn ontstaan af in het brandpunt der belangstelling stond en deze belangstelling om onverklaarbare redenen geregeld op wist te voeren, om ten slotte een begrip te worden.

Een begrip, dat slechts even genoemd behoeft te worden, om de levendigste interesse in alle landen der aarde en bij alle klassen der bevolking op te wekken.

Het is in het hartje van Londen, het hoofdbureau der crimineele recherche.

Het is Scotland Yard.

Geen gebouw, geen wereldberoemd politiebureau, maar een ‘begrip’.

Geheimzinnig, raadselachtig, verontrustend. Zoo is het echter in werkelijkheid niet.

Het gebouw en zijn bewoners zijn verre van geheimzinnig en raadselachtig.

De voorzijde is nòch somber zooals de ‘Sûreté’ in Parijs nòch dreigend zooals de ‘Geheimdienst’ in Berlijn. De voorzijde van Scotland Yard is geheel anders dan men zou denken.

Betrekkelijk klein, een paar knusse hoekjes en in plaats van reusachtige deuren een paar ouderwetsche aardige getraliede deuren met vriendelijke bloemen. Een eenvoudig, nietszeggend, alledaagsch huis, zooals er in Londen tallooze zijn: dat is de zetel der Engelsche politie.

Haar beambten zijn niet de legendarische bloedhonden of de alwetende super-detectives.

Het zijn integendeel eenvoudige, voorkomende zonen van een bedachtzaam, beheerscht volk, die hun vak geleerd hebben en er voor betaald worden, een bepaald soort van hun medeburgers op te speuren, dat eveneens

[p. 7]

zijn vak verstaat.

Een taak, waarbij vanzelfsprekend punten van wrijving niet uit kunnen blijven. Maar dat is ten slotte bij een Hongaarschen gendarm of een sheriff in Texas ook het geval.

Een reden voor deze wereldreputatie van Scotland Yard is er oogenschijnlijk niet.

Op z'n hoogst een aanzienlijke reeks opmerkelijke successen en mislukkingen, maar hierop kan de politie van alle groote steden ter wereld eveneens bogen.

En tòch.

Werkelijk wereldberoemd is alleen maar Scotland Yard, de kalmste, zakelijkste en keurigste opsporingsdienst, die er bestaat.

Kalm, zakelijk en keurig.

Dat is ook de indruk, dien een late bezoeker krijgt, nu hij bij den dienstdoenden inspecteur wordt binnengelaten.

‘Baxter,’ stelt de beambte zich voor en komt dan onmiddellijk ter zake:

‘Wat is er aan de hand?’

‘Nog niets,’ antwoordt de bezoeker en vertelt verder, dat hij eigenaar van een bekende juwelierszaak is en vanavond dezen brief heeft gekregen.

Tegelijkertijd reikt hij den inspecteur een enveloppe over de tafel. De beambte neemt het epistel met matige belangstelling in ontvangst, trekt onder het lezen even de wenkbrauwen op, daarna de schouders en bromt:

‘Kwajongenswerk natuurlijk!’

‘Nou, Goddank, dat dacht ik ook al, maar ik wilde het toch liever van u hooren... Neemt u mij niet kwalijk dat ik u lastig gevallen ben... Ik kan dus gerust gaan slapen. Goeden avond...’

De inspecteur valt hem echter in de rede:

‘Nou niet zoo haastig! Hoe hoog schat u de waarde van de kostbaarheden, die u op het oogenblik in den winkel en in uw safe heeft?’

[p. 8]

De juwelier noemt een enorme som en de beambte krabt peinzend en langdurig aan zijn kin.

‘En de veiligheidsmaatregelen?’

‘Stalen tralies voor de etalagevensters, electrische alarmtoestellen door het geheele huis...’

‘Wacht u eens even,’ zegt Baxter. ‘Zitten er ook stalen tralies voor de deur van uw winkel?’

‘Neen, natuurlijk alleen maar voor de vensters, waarachter de juweelen liggen, maar de deur heeft acht dubbele scharnieren en is twaalf centimeter dik.’

Baxter glimlacht vluchtig en moet even aan de zware, gepantserde deur van de onderaardsche safe in Barclay's Bank denken, waaruit inbrekers tijdens een nachtelijk bezoek keurig netjes een vierkant stuk hadden gesneden.

‘Nu, laat u in elk geval voorzichtigheidshalve alle lichten in den winkel branden, controleert u bovendien de alarmtoestellen nog eens grondig en gaat u dan maar rustig slapen... ik zal een paar mannetjes in de buurt laten surveilleeren... waarschijnlijk zullen zij zich daar vervelen... maar ja, men kan nooit weten... Wat zegt u? ... U woont in hetzelfde huis? Dat is prachtig... niet te danken. Goeden avond.’

De juwelier vertrekt. Inspecteur Baxter laat een paar betrouwbare beambten komen, geeft eenige korte bevelen, geeuwt met overtuiging en neemt nog eens den brief op, dien de juwelier heeft achtergelaten:

‘Mijnheer,
Voor de goede orde deelen wij u mede dat wij van plan zijn, ons uw voorraden aan goud en juweelen toe te eigenen. En wel in dezen nacht. Wij geven u in overweging, zich met de politie in verbinding te stellen, kunnen u echter reeds nu verklappen, dat wij daarvan bij ons werkje geen last zullen ondervinden.’

[p. 9]

De inspecteur volgt peinzend den zigzagweg van een vlieg op zijn bureau, legt het schrijven neer, steekt omslachtig zijn pijp op en verdiept zich in het avondblad.

Den volgenden morgen, even voordat de inspecteur wordt afgelost, verschijnen de beambten, die bij den juwelierswinkel een oogje in 't zeil moesten houden en rapporteeren:

‘Wij hebben den winkel geen moment uit het oog verloren, maar niets verdachts gezien.’

‘Gelukkig maar,’ bromt Baxter. Hij hoort de klok acht uur slaan en nadat zijn collega is gearriveerd, om hem af te lossen, begeeft hij zich op weg naar huis.

Bij de halte van de bus koopt hij een ochtendblad van de ‘Daily News’, klimt hijgend op het dak van het oude vehikel, dat er met een bedenkelijke vaart vandoor gaat, wordt in een bocht tusschen twee andere passagiers op een harde bank gesmakt, wurmt de deuken uit zijn hoed en wil ouder gewoonte de uitslagen van de laatste cricketmatch gaan bestudeeren. Plotseling puilen zijn oogen uit zijn hoofd.

Star blijft zijn blik op de voorpagina gericht.

Vol verbazing wrijft hij zijn oogen uit, kijkt nog eens naar de dikke letters boven het hoofdartikel en begint dan te lezen.

Langzamerhand wordt zijn dikke, vleezige nek donkerrood, zijn vierkante gezicht krijgt dezelfde kleur en zijn stevige kaken zijn vast op elkaar geklemd.

Wantrouwend slaan zijn medepassagiers deze verandering gade. Niet zonder bezorgdheid bekijken zij den reusachtigen man, wiens opwinding met de seconde toeneemt.

Dan gebeurt iets, dat voor een Engelschman absoluut onbegrijpelijk is. De inspecteur springt in volle vaart van zijn plaats op, vloekt met een zware basstem, werkt zich hardhandig en zonder iemand te ontzien door de opeengepakte menschenmenigte, wringt zich

[p. 10]

tusschen de andere passagiers door de stijle wenteltrap af, stoot zijn hoofd met een harden klap tegen een dwarsbalk, waarbij hij zijn hoed verliest en springt zonder ergens notitie van te nemen, van de rijdende bus.

Zonder zich een oogenblik te bedenken, rukt hij het portier van een limousine open, die net voor een verkeerssignaal moet stoppen, springt er in en brult tegen den verbaasden chauffeur: ‘Crimineele recherche! Als de bl.... naar Scotland Yard!’ De elegante oude heer, die achterin zit, wil eerst verontwaardigd protesteeren, maar nu hij het vastberaden gezicht van zijn onverwachten medepassagier ziet, laat hij deze gedachte varen. Voorzichtigheidshalve schuift hij echter nog iets meer achteruit.

Inspecteur Baxter let nergens op, drijft den uitstekend rijdenden chauffeur tot steeds grooteren spoed aan en springt zonder een woord van dank en zonder te groeten uit den rijdenden wagen, als deze bij Scotland Yard is aangeland.

Met twee treden tegelijk stormt hij de trap op naar de eerste verdieping en rukt de deur van zijn kamer open.

Leeg!

Hij draait zich om en rent de lange gang door, tot hij bij de laatste deur komt. Een visitekaartje vermeldt: Colonel Rex Allan.

Hier is het bureau van den chef van Scotland Yard.

De inspecteur klopt aan en wil onmiddellijk naar binnen stappen.

Maar de deur is gesloten.

‘Waar is de colonel?’ vraagt Baxter met schorre stem, als hij een brigadier ziet verschijnen.

De man springt in de houding en zegt met van opwinding stralende oogen:

‘De colonel is er met de “Vliegende Brigade” op uit

[p. 11]

getrokken. Ik geloof, dat er iets heel belangrijks gebeurd is.’

‘Loop naar de hel!’ zegt Baxter woedend tegen den verbaasden brigadier en laat zich op een bank vallen.

‘Te laat,’ mompelt hij voor zich uit en staart weer naar de voorpagina van de ‘Daily News’. Dit zal hem zijn baantje kosten, ondanks zijn vijftien dienstjaren.

Onder het opschrift ‘Millioenendiefstal in juwelierszaak. Ondanks tijdige waarschuwing onderneemt de politie niets!’ staat een uitvoerig bericht over de inbraak bij den juwelier, die gisteravond den dienstdoenden inspecteur van Scotland Yard heeft bezocht.

Dikwijls heeft de inspecteur in stilte zijn collega's benijd, die keurig met hun foto er bij in de groote dagbladen hadden geschitterd.

Nu, zijn wensch is in vervulling gegaan.

Grooter en duidelijker dan van een zijner collega's staat nu zijn portret in de krant, met naam en toenaam, en er onder staat met vetgedrukte letters:

‘De beschermer van ons vermogen!’

Afgrijselijk.

Eindelijk staat hij op en begeeft zich op weg.

Hij heeft nu niet zooveel haast meer. Hij laat een dienstauto voorkomen en rijdt met een angstig voorgevoel naar de plaats van de misdaad, waar zijn superieuren reeds aan het werk zullen zijn om te redden, wat nog te redden is.

Pas wanneer hij zich te midden van de verkeersdrukte op Trafalgar Square bevindt schiet hem te binnen, dat hij om ruim acht uur een krant heeft gekocht, die kant en klaar gedrukt het uitvoerige bericht van een misdaad bevatte, die op dat oogenblik nog niet eens bij de politie was aangegeven.