Geschiedenis des vaderlands. Deel 13 (tweede stuk)

P.

Paalwormen, eerst ontdekt in 1730. XI. 71. - Schrijvers over hen. 230 v.

Paarden. I. 78, 292 v.

Paauw. Z. Pauw.

Pacheco in 1572 (mishandeld). VI. 130, 190.

Pachters en pachterijen hatelijk, en afgeschaft. XI. 124, 128-136, 190. (Z. Belastingen.)

[p. 148]

Pacificatie. Z. Vredehandeling.

Pacificatie van Keulen. Z. op K.

Pacificatie van Gent. VI. 196-198.

Padden. Z. Leliën.

Paddenpoel. Slot van Rhynland, vernield onder Jan van Beieren. IV. 73.

Padilla (J.), Hoofd van den opstand in Spanje tegen Karel V. V. 230.

Pagi (omwalde landstreken). I. 298.

Paiart (te Gent), 1488. IV. 264.

Pain-et-vin, 1672. Over zijne daad en zijne rechtspleging. X. 43, 254-256.

Pairs (Pares). I. 140.

Palei (pijnbank). III. 232.

Paltsgraven. I. 298.

Paluren (wat niet - en wat - zijn?) IV. 152, 357.

Pamflet-oorlogen. IX. 260.

Panne(Pieter). Wil Maurits vermoorden, 1598. VII.192, 274v.

Paparel, Thesaurier van Frankrijk. Deelt in een moordaanslag tegen Willem III. X. 166.

Papenmuts (De), Schans door Maurits gesticht. VIII. 95.

Papieren van Laurens. Z. op L.

Papieren (Geheime) van 't Huis van Oranje. IX. 124. Z. ook IJzeren kist.

Par-dieu (Bigot), Overste. VI. 204. - Sterft, 1595. VII. 185.

Pardon, niet te verleenen dan op confessie van schuld. VIII. 64.

Paris (oordeel van), vertoond voor Karel den Stoute, 1468. IV. 189.

Parker, Engelsch Jacobitisch Kolonel, deelt in den moordaanslag tegen Willem III. X. 166.

Parker, Engelsch Admiraal, (1781). XII. 48 v.

Parlementen. I. 140.

Parlement in Engeland. VIII. 147-150. IX. 49-54. X. 73.

Parma (Hertog van). Komt met Spaansche troepen naar de Nederlanden. VI. 207. - Wordt Landvoogd. 218. -

[p. 149]

Zijne /krijgsbedrijven. VII. 12, 41 v., 49 v., 59 v., 83 v. - (Hij neemt Antwerpen. 91 v.), 144 v., 160 v., 170, 178-180. - Sterft. 183. Z. nog 273.

Parodia Vondeliana. VIII. 290, 291.

Partijschappen. IX. 58. Z. ook factiën en factie-zucht.

Parwys (Hendrik en Diedrik van) te Luik tegen Jan van Beieren. IV. 34 v.

Paschen (W.), valsch beschuldigd door C. van der Aa over 1799. XII. 336.

Passau (Vrede van). V. 165.

Patot. Verraadt Gelder, 1587. VII. 156.

Patricii! IX. 100.

Patriotten. Wanneer onder dien naam ontstaan. IV. 224. VIII. 286. - Kracht van dien naam. XI. 187. - Factienaam. XII. 45. - (Woelingen der zoogenaamde Patriotten binnen 's lands na 1787. XII. 254-262 en 263-269.)

Paulus III, Paus. Beroept het Concilie van Trente. V. 187.

Paulus IV, Paus, 1553. Haat Karel V. V. 176, 201, 214. - Stelt de nieuwe Bisdommen in de Nederlanden in. VI. 8, 221, 225. (Z. ook Pius IV.)

Paulus V, Paus. VIII. 179.

Paulus (P.). Hoofd der Republikeinen in 1795. XII. 101, 144-147, 202 v., 308 v. - Zijne leer over Vrijheid en Evangelie. III. 296 aant. doch zie 312. - Zijne Verklaring der Unie van Utrecht. VII. 224 v. - Zijn Nut der Stadhouderlijke Regeering. XII. 39, 144-146.

Paul, Keizer van Rusland, 1796. XII. 106, 110. - Vermoord 1801. ald.

Paus (Leo). Kroont Karel den Groote tot Roomsch Keizer: quo jure? I. 94-98. - Over de macht der Pausen om Vorsten af te zetten. Z. II. 332-335.

Paus Jut. Z. op J.

Pauw (G.). Zijne Observationes tumultuariae. XII. 177, 186-188.

Pavia (Veldslag van), 1524. V. 40.

Paydroghe(Jan), Fransch Scheepsbevelhebber, 1304. III. 52.

Peckstock (P.), Dichtkundige te Amsterdam. XI. 171, 173.

Peiffers, ijverig Predikant te Amsterdam. XI. 71.

[p. 150]

Pelagius. VIII. 177. - Pelagianismus. VII. 23. VIII. 181, 247.

Pelham, Engelsch Bevelhebber in de Nederlanden. VII. 156.

Pemani. I. 232.

Penn (Willem), Kwaker, door Jacobus II gezonden aan Willem III. X. 127.

Pepyn van Herstal. I. 70 v. - Overlijdt, 714. 73.

Pepyn, zoon van Karel Martel, 741. I. 76 v.

Pepyn van Aquitanië, zoon van Lodewijk den Godvruchtige, Koning van Aquitanië, 818. I. 102. - Sterft, 834. 104.

Perkin of Pierkyn Osbeck (valsche Richard III). IV. 309. - Opgehangen, 1499. 310.

Perponcher (de), Utrechtsch staatsman en geschiedschrijver. XII. 181, 225 v., 269 en 274.

Perre (van de), Zeeuwsch staatsman, gezant naar Engeland. IX. 53. - Wederom. 72 (enz.). - Sterft, 84.

Perrenot (Nicolaas), Staatsdienaar van Karel V. V. 62.

Perrenot (zoon van Nicolaas). Z. Granvelle.

Persyn (Jan van), Hollandsch Edele, 1256. II. 163. - Verslaat de Kennemers, 1268. 170.

Pescara. Z. Piscari.

(Pescarengis) te Leiden, 1587. VII. (154) 270.

Pest in Nederland, 1664. IX. 151.

Pestel, Hoogleeraar te Leiden. Zijne leer aangaande het Groot Privilegie. III. 366 v. - Zijn gezegde over het verlies van Brasil. VIII. 247. - Hij was de leermeester van Bilderdijk, niet Kluit. XIII. 195 v. - Zijne Commentarii de Rep. Batava. 196.

Peter (Czar) (Peter I). X. 183.

Peter III, Keizer van Rusland, 1762. XII. 17. - Afgezet en vermoord. ald.

Petronella (ook Gertrude genaamd) van Lotharingen, gemalin van Graaf Floris. II. 33. Z. verder over haar, bl. 37, 38, 44.

Pfaffenhoven (van), 1794, 1795. XII. 306.

Pfau (von), Over de Pruissische expeditie in Holland, 1787. XII. 205-208, 210 v.

[p. 151]

Phalen. Z. Falen.

Phallus. III. 272, 275, 280, 282.

Philibert de Chalons. Z. Oranje.

Philochoristen. III. 291, 307.

Philosophe (Le) sans fard (R.M. van Goens). XII. 159.

Pichegru, Generaal. Verovert Nederland, 1794, 1795. XII.100.

Piek als krijgswapen, verdedigd door Bild. VII. 271 v. - Bestreden door den Heer Van Drachstett. X. 299 v. - Z. ook Prof. Moll. XI. 279.

Piëmontezen. Z. Waldenzen.

Pier (Groote of lange.) V. 11 v., 48.

Piëra (Astrucho de), Spaansch ongeloovige in de 14^de eeuw. V. 205.

Pierlapont, (slot) in Bar. IV. 342.

Pieter de Koning te Brugge, verdrijft de Franschen. III. 31.

Piet Hein neemt de Zilvervloot, 1627. VIII. 99, 105, 113. IX. 303 v. - Sneuvelt, 1629. VIII. 113.

Pieterszoon, Haagsch Predikant, 1584. VII. 112.

Piles (de), Fransch geleerde en intriguant. X. 170.

Pilik-recht, pilike lieden (crimineel gevangenen). II. 290.

Piscari, Veldoverste van Karel V in Italië. V. 42.

Pise (de la), Over Oranje. VII. 248-259. - Over Filip Willem van Oranje. VI. 243-256. - Over Maurits. VIII. 238.

Pius IV, Paus. Voleindigt de Synode van Trente. V. 164. - Voert de nieuwe Bisdommen in de Nederlanden in. 214.

Pius V, Paus. Begiftigt Alva. VI. 106.

Pivavet of Piquacet te Brugge. IV. 291.

Pizarro (in Amerika). V. 181.

Placaat op de Politie van Karel V, 1531. V. 79.

Placaat van 1^o Maart 1616. VIII. 24.

Planetaria van J. van Dam. XI. 173.

Plantennamen. X. 243 aant. Z. Helvetius.

Plato's leer verwant aan die der Gnostiken. III. 272 v.

Plectrude, Gemalin van Pepijn Herstal. Begiftigt Willebrord. I. 71. - Neemt na Pepijns dood het rijksbestuur aan. 73.

[p. 152]

Plooi (oude, nieuwe, en stulp-) in Gelderland na den dood van Prins Willem III. XI. 16, 204 v.

Ploos (Adr.) in Utrecht onder Frederik. Hendrik. X. 309.

Ploos van Amstel, Advocaten te Amsterdam. Vader en Zoon. XII. 4.

Plundering te Amsterdam, 1786. XII. 74.

Po (d.i. volk), en daarvan afgeleide woorden. I. 44.

Poelgeest, slot in Rhynland, vernield door Jan van Beieren. IV. 73.

Poelgeest (Aleid van). Z. Aleid.

Poena extraordinaria. X. 23, 218.

Pokken (Spaansche). V. 66-68, 185.

Pol (Graaf van S^t.), Ruwaard van Brabant, tegen Jan van Beieren. IV. 75, 92. - Overlijdt, 1431. 128

Pol (Capellen van de). Z. op C.

Polanen (Diedrik van), Hoeksch edelman onder Hertog Aalbrecht. III. 197. - Zijn slot gesloopt. ald.

Polariteit. III. 243, 322.

Polen (Twisten over het koningschap van). X. 183. XI. 75 v.

Politieke Geuzen. VIII. 24.

Politieke schrijvers. VII. 106, 262. - Weekbladen. XII. 45, 63 v., 65.

Politieke uitzetting. Z. Uitzetting.

Politiek Systema van Amsterdam, door M^r. II. Calkoen. XII. 47. - Daartegen het Politiek Vertoog van R.M. van Goens. ald. en bl. 155 en volg.

Poll (van de), Amsterdamsch koopman. Harangueert de Prinses Gouvernante. XII. 14.

Polyander, Contra-remonstrantsch Prof. Theol. te Leiden. VIII. 19, 246.

Pomeranii. I. 44.

Poppo, Friesch Koning, zoon van Radbout. Wordt gekerstend. I.75. - Overwonnen door Karel den Groote, en sneuvelt. 76.

Porceleinen kommen te barsten lezen. XI. 173, 196.

Portland. Z. Bentinck.

[p. 153]

Port-Mahon, afgestaan aan Engeland. XI. 39.

Portocarrero Kardinaal, Spaansch Staatsminister. Begunstigt Frankrijk. X. 191, 193.

Porto-franco, voorgeslagen door Willem IV. XI. 159.

Portugal komt onder Filip II van Spanje. VII. 30. - Valt af, 1644. VIII. 147. - In oorlog met Nederland, herneemt Brasil. IX. 53. - De vrede gesloten, 1661, 1663. 139. - Het Hof van Portugal ontwijkt Napoleon naar Brasil. XII. 117 v.

Portugal (Prinsen van). Z. Emilia van Nassau.

Possessie. Wat al beteekenen kan. XIII. 152 v.

Post van den Neder-Rhyn, opruiend weekblad voor 1787. Z.P. 't Hoen.

Postel (Egidius van). Wil Filip van Bourgondië vermoorden. IV. 121.

Posterijën. XI. 53. - Aan het gemeene land gebracht door Willem. IV. 122 (enz.) - 143.

Posthumus, Postumus. IV. 371.

Potsdam. XII. 291.

‘Praatje van den ouden en nieuwen Admiraal.’ Lezenswaardige brochure van 1663. IX. 320 v.

Praedestinatie. VIII. 75 v. Z. Verkiezing en verwerping. Z. ook Supralapsarii.

Praemia militiae. Z. Militiae.

Praeventie. IX. 96.

Pragmatieke sanctie. XI. 71 (enz.), 80 (enz.), 231.

Predikanten (Staatkundige bemoeiïngen van). VII. 132, 143, 152, 166, 181, 210. IX. 13, 42, 77, 88, 94, 126 v., 222. XI. 70. XII. 16.

Predikanten (Vereischte ouderdom der). IX. 327.

Predikatiën, historische. XI. 284.

Predikheeren, d.i. Dominicanen. II. 123.

Préséance, recht van voorrang (of vóórgang). VII. 238 v. - IX. 266^(*).

Pretendent van Engeland, zoon van Jacob II(?). Over zijne

(*) Ald. wordt verwezen naar D. VIII. bl. 239, doch moet zijn D. VII.

[p. 154]

wettigheid. X. 130-135, 140, 147, 200, 269-273. Bemoeiïngen van en voor hem. XI. 50-52, 57, 58. - Zijn zoon Karel Eduard. XI. 91, 101 v., 239.

Priam? Koning der Franken. I. 46.

Princes Royal, dochter van Karel I van Engeland, echtgenoote van Prins Willem II, moeder van Willem III. De voogdij aan haar betwist. IX. 121-123. - Sterft, 1662. 123. Z. nog 262.

Princes van Oranje (gemalin van Willem V), geboren Princes van Pruissen (doorgaans gelaakt door B.). XII. 30 v., 50 v., 66, 74-76, 85-87, 104, 143, 197, 207, 214, 219, 221.

Princessen (Gebrek aan Protestantsche). XII. 30.

Princen-vlag, weggenomen na Willem II. IX. 58.

Privilegiën. IV. 23. VII. 128. - Privilegie-K-kk-r (Hertog Albrecht). IV. 23, 339.

Privilegie (Groot) van Maria van Bourgondië. IV. 209, 366 v.

Proces (Ordinair en extraordinair). X. 206 v.

Procopius, Geschiedschrijver. I. 63, 290. (Z. Hermegiskel.)

Procuratie. Z. Trouwen.

Profetiën. VII. 230.

Projecten. Z. Emigranten.

Propaganda. III. 322. (IX. 261 v.)

Prosper (S^t.). VIII. 178.

Protestanten (1530). V. 76, 78. - Vervolgd in de 18^de eeuw. XI. 58, 63. - In Frankrijk in hunne rechten hersteld door Lodewijk XVI, 1788. XII. 90. - Algemeene Protestantsche Kerk. 216. Z. Bacot.

Prounink, Burgemeester van Utrecht onder Léycester. VII. 123 v., 131 v., 134, 141, 151, 171 v. X. 219.

Pro-vasallus. I. 326, 329.

Provence. I. 76.

Provinciën (Oppermacht in de). VIII. 54.

Provinciën (Drie) (na 1672). X. 53-55.

Provisioneele Representanten in Holland. XII. 101.

Pruilkerk onder Frederik Hendrik (de Fransche Kerk). VIII. 110.

[p. 155]

Pruissen. Hoe koningrijk geworden. I. 336. Z. XI. 82. XII. 30, 143. Z. ook Frederik enz.

Pruissische invasie van 1787. XII. 76 v., 205-209. Z. ook IX. 134.

Publiek crediet. Z. op C.

‘Publiek gebed’ (het boek). IX. 134 v., 265. X. 320, 321.

Punt, Tooneelspeler. XI. 173.

Potten (Nicolaas van), onder Graaf Jan II. III. 38, 41, 43, 65.

Pyman, Generaal en Minister na 1795, Oordeel over zijn boekje. XII. 216.

Pijnigen, pijnbank, wijze en trappen daarvan. X. 19-22, 215 v.

Pyns (Nicolaas). Z. Korf.

Pyrenesche vrede, 1659. IX. 115.