Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 5

[p. 745]

[Dirk Lenting]

LENTING (Dirk of Didericus), geboren te Arnhem in 1789, overleden te Voorst den 2en Jan. 1877, studeerde aan de Utrechtsche hoogeschool (ingeschr. in het Album studiosorum 24 Sept. 1808). Den 7en Sept. 1813 werd hij na afgelegd praeparatoir examen door de Classis van Haarlem toegelaten als proponent. Benoemd tot predikant in Oost-Indië in Aug. 1815 (niet 1816 zooals Troostenburg de Bruyn, Biogr. Wdb. O.I. Pred. t.a.p. aangeeft), legde hij met den hoogsten lof den 2en Oct. d.a.v. het peremptoir examen af voor de Classis van 's-Gravenhage. Kort daarop vertrok hij met de ‘Evertsen’ naar Java, waar hij in 1816 (niet: 1817 zie v. Tr. de Bruyn t.a.p.) zijn dienstwerk te Semarang aanvaardde. In 1819 ondernam hij een belangrijke reis door de Molukken en was hij werkzzaam op Banda. In Maart van hetzelfde jaar bezocht hij ook de Minahassa en behartigde hij o.a. de belangen van de oude vervallen gemeente van Amoerang.

In 1823 verwisselde hij zijn standplaats Semarang met Batavia. Nog in hetzelfde jaar werd hem opgedragen de gemeente en de scholen te Tjanjor (Preanger Regentschappen) en Cheribon te bezoeken. Nadat in 1825 uit de gemeente te Batavia een ‘Kommissie’ was benoemd tot het ontwerpen van een ‘Verbeterd Reglement van Kerkelijk Bestuur’, werd deze al spoedig aangevuld door de benoeming van Lenting als haar medelid. In 1829 kreeg hij de opdracht voor een bezoekreis naar de residentie Bantam. In 1832 werd hij met een drietal ouderlingen door zijn Kerkeraad aangewezen om zitting te nemen in een ‘Gecombineerde Kommissie uit de Kerkeraden der Hervormde en Evangelisch-Luthersche Gemeenten te Batavia voor den opbouw eener gemeenschappelijke kerk aan de nakomelingschap’. De eerste steen van dit kerkgebouw, waarvan de kosten geraamd waren op f 192.000, werd door Z. Exc. den Gouverneur-Generaal J.Chr. Baud gelegd den 24en Aug. 1835 (geboortedag van Z.M. Koning Willem I). (Zie over de aanleiding tot en bijzonderheden betreffende den bouw: Bijdragen tot de Geschiedenis der Prot. Kerk te Batavia, in: Nav. VII (1857), blz. 132-134). Inmiddels was Lenting als Kommissaris afgetreden en door een ander vervangen. In 1835 toch vertrok hij met verlof naar Nederland, vanwaar hij niet meer naar O.-Indië zou terugkeeren. In 1838 werd hij eervol ontslagen en gepensioneerd.

Buiten de bediening bleef hij echter niet. Weldra nam hij een beroeping aan naar Zeist ter vervulling van de pas gestichte tweede predikantsplaats, die voor de eerste maal door hem werd bezet. Den 26en Mei 1839 werd hij aldaar bevestigd door zijn ambtgenoot ter plaatse Ds. J.E. Kist (m. 1 Thess. V:25; intr. m. 2 Cor. XII:19b). Hij diende de gemeente van Zeist tot aan het ingaan van zijn emeritaat, en hield den 22en Apr. 1855 zijn afscheidsprediking (t.: Hebr. VII:25). In veler hart verwierf hij zich daar een eereplaats. Hij onderscheidde zich als degelijk en trouw catecheet en als warm vriend der armen. Als emeritus vestigde hij zich metterwoon te Voorst.

In Indië had hij ook de belangen der Zending op het oog. In 1820 was hij benoemd tot lid eener commissie te Batavia, die krachtens opdracht van de N.I. Regeering het Maleisch-Nederlandsch Woordenboek gedeeltelijk in handschrift samengesteld door Melchior Leidekker (overl. 1701) voor den druk had gereed te maken. Volgens het Prospectus (dd. Batavia 1 Juni 1832 onderteek, door Lenting en J.D.G. Schaap) lag het in de bedoeling dit Woordenboek in 5 deelen uit te geven. Tot aan zijn vertrek uit Indië werkte Lenting eraan mede. Blijkens een manuscript van laatstgen. (dd. Voorst 18 Oct. 1868) bewaard bij het in de U. Bibl. te Leiden aanwezige eerste deel

[p. 746]

van deze bewerking (het eenige dat verschenen is) werd deze later door anderen voortgezet, maar ten slotte in hs. afgekeurd door een commissie, bestaande uit drie deskundigen (onder wie Lenting), van Regeeringswege aangewezen om het werk te keuren.

Onder toezicht van Lenting en van den Engelschen Zendeling Medhurst verscheen in 1835 de uitgave van een Nieuw Testament in het Laag-Maleisch, die wèl zeer geschikt was voor Oost-Java, maar voor de Molukken minder bruikbaar was vanwege de vele Javaansche woorden en uitdrukkingen, die erin voorkomen.

Na zijn terugkeer in Nederland in Maart 1835 werd hij toegevoegd aan de in dat jaar in het leven geroepen ‘Commissie tot bevordering der studie van de Maleische taal’ met de bedoeling dat de zendelingen vóór hun vertrek zich reeds hier te lande in die taal zouden oefenen. ‘Met ongemeene vaardigheid’ had Lenting uitvoerige rapporten uitgebracht omtrent alles wat op de in het Maleisch verschenen Christelijk godsdienstige letterkunde betrekking had. De Commissie maakte zich al aanstonds verdienstelijk door op een bij Wyt en Zonen te Rotterdam opgestelde Maleische pers duizenden schoolboekjes en ‘Kleine Stukjes’ te laten drukken. Voor deze laatste leverde ook Lenting ijverig copie.

De Utrechtsche hoogeschool bevorderde hem d^o 20 Juni 1828 tot Doctor honoris causa in de Godgeleerdheid. De Regeering erkende zijn verdiensten door zijn benoeming tot Ridder in de Orde van den Ned. Leeuw.

Voorts was hij President van het Genootschap van Kunsten en Wetenschappen te Batavia, Secretaris van het medewerkend Javasche Zendeling-Genootschap (zie Verslag 1830) en ‘Aalmoezenier bij het Genootschap van Waterloo’ te Batavia.

Hij was gehuwd met mej. Arnoldine Adriana Buyskes, die hem op bijna 86-jarigen leeftijd den 26en Mei 1874 te Voorst door den dood ontviel, hem nalatende een zoon, mr. L. Ed. Lenting, rechter in de Arrond. Rechtbank te Zutphen, lid van de Tweede Kamer der Staten-Gener., enz., kinderloos overl. te 's-Gravenhage 20 Nov. 1881, en een dochter overl. te 's-Gravenhage 20 Oct. 1904, geh. m. Mr. F.M.C. Pels Rycken.

Gegraveerde portretten van D. Lenting zijn niet bekend.

Van zijn hand zagen het licht: Twee gelegenheidsleerredenen, de eene bij de jaarl. feestviering van het Genootschap van Waterloo te Batavia gevestigd, op den 19. Juny 1826, en de andere bij de viering v. 's Konings geboortedag invallende op Zondag den 24. Aug. 1823. Bat. Z.j. - Leerr. over het onwaardeerbaar Voorregt hetwelk kinderen genieten, wanneer God hun deugdzame ouders geschonken heeft (n. aanl. v. Spr. XX vs. 7), in: Boekz. 1827a, 433-452; in afzond. uitg. Batavia. Z.j.

Ook in een bundel van 14 Leerredenen (1838) van W.L. Krieger, J.H. Worst e.a. komt van Lenting een leerrede voor.

De door hem met Medhurst bezorgde uitgave van het N. Testament in het Maleisch (met Romeinsche letters gedrukt) is getiteld: Segala Soerat Perdjandjian Bahroe maha toehan Kita-orang Jesus Kristus, tersalin kapada bahara Malajoe. Bat. 1835. 8^o (Bibl. N. Lett.). Zie Tijdschr. v. N.-I., II, 2, blz. 107. Voorts bewerkte hij een tweede uitgave, door hem voorzien van taalkundige en kritische aanmerkingen en van conjecturen, van een Maleisch geschrift, waar van de eerste, minder kritische uitgave in 1822 bezorgd was door P.P. Roorda van Eysinga. Die van Lenting is getiteld: Geschiedenis van Sulthan Ibrahiem, zoon van Adaham, Vorst van Irakh. Breda 1846. 4^o (Univ. Bibl. Leiden).

Litteratuur: v. Troostenburg de Bruyn, Biogr. Wdb. O.I. Pred., blz. 260. -

[p. 747]

Dez., De Herv. Kerk in N.O.I., reg. - S.A. Buddingh, Proeve eener Chronol.-histor. Schets v.d. lotgevallen der Prot. Kerk in N.O.I., blz. 47, 48, 49, 52. - Kruyf, Gesch. Ned. Zendel. Gen., reg. - v.d. Chys, Proeve eener N.I. Bibliographie [In: Verhandel. v/h. Bataviaasch Gen. Dl. 37, blz. 89]. - Tijdschr. v. N.I. 2e Jrg., 2e dl., blz. 99, 107. - St. v. W. en Vr. Jrg. 1877, blz. 247. - Alb. Stud. Rh.-Traj., k. 205. - Utr. Stud. Almanak v. 1830, blz. 77. - Dominé Lenting te Zeyst en zijne advertentie in de Utrechtsche Courant. Een kort, maar zakelijk woord aan Protestanten en Katholieken. Utr. 1855. 8^o.

In het nr. van 8 Febr. 1855 van gen. crt. komt een advertentie voor, waarbij Lenting financieelen steun inroept voor den bouw van een bescheiden kerkje ten behoeve van de Hervormden te Erp (Meijerij v. 's Hertogenbosch). Bovenvermelde brochure is blijkbaar opgesteld door een R.-K. schrijver.