Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 5

[Martinus Laurman Hugozoon]

LAURMAN Hugozoon (Martinus), behoorde tot een merkwaardig Friesch predikantengeslacht, dat juist drie en een halve eeuw in de rechte nederdalende linie de Ned. Hervormde Kerk heeft gediend. De stamvader Martinus Laurman (Lauerman(nus), Lauriman(nus)) was eerst Roomsch priester in het land van Münster, maar werd in 1580 ‘om zijn omhelzing van de genadeleer door den Aarts-diaken des Doms tot Münster uit zijne gemeente verdreven’. Hij begaf zich toen naar de Nederlanden, waar hij zonder vaste gemeente korten tijd in Noord-Holland predikte. De synode te Hoorn besloot den 9en Mei 1580 hem voor zes weken naar Friesland te laten gaan, waarna hij zelf beslissen mocht of hij dààr voortaan werkzaam zou zijn dan wel in een Hollandsche gemeente, die hem beroepen zou. In Friesland predikte hij voorloopig, zonder vaste standplaats, een tweetal jaren in de grietenij Hennaarderadeel, maar was op de Friesche synode te Franeker van 6 tot 9 Mei 1583 als predikant van IJlst tegenwoordig. Hier was hij vermoedelijk reeds in 1582 bevestigd. Volgens besluit van gen. synode is hij nog een maand daarna te IJlst werkzaam geweest, en toen naar Sneek verplaatst. Op de Friesche synode aldaar gehouden 18-22 Apr. 1587 was hij scriba en medeonderteekenaar van het request, aan Koningin Elisabeth van Engeland gericht, om zich ‘die elendigheit der Nederlandtschen kercken’ aan te trekken. Latere berichten over hem ontbreken. Waarschijnlijk kort daarna is hij overleden.

De vijfde in de onafgebroken volgreeks der predikanten Laurman heette evenals drie zijner voorvaderen Martinus. Geboren te Oosterlittens den 13en Mei 1708 uit het huwelijk van Hugo Laurman, predikant aldaar, en diens tweede echtgenoote Maria Riemersma ontving hij onderwijs in het Latijn, Grieksch en Hebreeuwsch achtereenvolgens te Bolsward, Workum en Franeker, waarna hij in de godgeleerdheid studeerde aan de hoogeschool te Franeker. Den 6en Oct. 1727 werd hij na afgelegd praeparatoir examen door de Classis Franeker bevorderd tot proponent. Nog in hetzelfde jaar verbond hij zich tot het waarnemen van den predikdienst in de gemeente te Huins, die sedert 1722 niet meer in combinatie, maar op zichzelf bediend werd door predikanten in die buurt of door candidaten. Zes jaar lang vervulde hij dezen dienst totdat hij den 6en Dec. 1733 intrede deed te Jorwerd, de eerste standplaats van zijn vader (1692-1701). Een week te voren was hij er bevestigd door de predikanten D.A. Winkler te Weidum en H.C. Noordbeek te Mantgum (resp. m. Zach. III:6, 7 en Zach. VIII:23; intr. m. Jer. I:4-7). Den 3en Mei 1734 werd hij lid van de Classis Leeuwarden. Als predikant van gen. gemeente in Baarderadeel herdacht hij den

[p. 645]

7en Dec. 1783 zijn vijftigjarige bediening (t. Ps. LXXI:17, 18). Emeritus verklaard wegens toenemende verzwakking en vermindering van zijn geheugen hield hij 17en Mei 1785 zijn afscheidsprediking, waarna hij zich metterwoon vestigde in zijn geboorteplaats Oosterlittens, waar zijn zoon Hugo Martinides destijds predikant was. Aldaar overleed hij den 18en Oct. 1789.

In 1736 maakte hij deel uit van de Synode te Harlingen, in 1741 was hij Deputatus Synodi ad causas, in 1743 scriba van de Synode te Harlingen, in 1748 correspondent naar Gelderland en in 1750 lid van de Synode te Harlingen.

Hij huwde te Sneek den 20en Maart 1740 met Alida Huydekoper, gedoopt te Leeuwarden 1 Dec. 1715, die hem als weduwe overleefde († te Oosterlittens 27 Aug. 1798) met één zoon (zie boven) en twee dochters.

Van hem zijn geen portretten bekend.

In de kleine gemeente van ruim 300 zielen en een behoorlijk tractement, die hij bijna 52 jaar diende, was hij wel de aangewezen persoon, om rustig het werk samen te stellen, dat in 1751 te Leeuwarden het licht zag onder den titel: Naamlijst der Eerw: Heeren Predikanten, Dewelke zedert den tydt der Reformatie tot in den jare 1751 den H. Dienst des Euangeliums, zo binnen de Stad Leeuwarden als ten platten Lande in de Dorpen, behorende onder het Ressort van de Eerw: Classis van Leeuwarden, hebben waargenomen. Met aanwysinge van hare Standplaatsen, den tydt harer Bedieningen, Verroepingen, Versterven en andere Aantekeningen meer. Alles uit de Echte stukken zo veel doenlijk was opgestelt, in ordere gebragt, en in 't ligt gegeven. Waar nog bykoomt een volkomen Register der Namen volgens het A, B, C, 8^o. (Nat. Bibl.) Met ‘Opdragt aan het Eerw. Classis v. Leeuwarden en Voorberigt’.

Litteratuur: Laurman, Pred. Cl. Leeuw., blz. 95. - Romein, Pred. Friesl., reg. (i.v. Martinus L. en Martinus L. Hugoz). - v. Veen, Aanv. en Verb. Romein, blz. 33. - J. Loosjes, Het Friesche predikantengeslacht Laurman, 1580-1930. In: N. Rott. Crt. 19 Juli 1931. Ocht. Bl. A, p. 1. - Reitsma en v. Veen, Acta. VI, reg. - Boekz. 1789b, 606; 1790b, 57-60. - Nederl. Patriciaat XI (1920), blz. 136-140.