Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 3

[Willem Haverkamp]

HAVERKAMP (Willem), geboren te Amsterdam den 7^en Maart 1851, werd aldaar in het Album van het Athenaeum ingeschreven in 1869 en in dat van de Leidsche Universiteit den 29^en Sept. van datzelfde jaar en vervolgens den 26^en Sept. 1871 en den 17^en Nov. 1873. Hij werd den 25^en Sept. 1876 te Leiden tot Theol. Doctor bevorderd op een proefschrift over het Universalisme van den tweeden Jesaya. In datzelfde jaar proponent geworden bij het Prov. Kerkbestuur van Overijsel werd hij den 25^en Febr. 1877 bevestigd te Geervliet door Ds. J.W. Assink Calkoen, pred. te Sloterdijk (m. Hebr. X:9a; intr. m. Mt. VI:33). Hij nam afsch. te Geervliet 16 Jan. 1881 (m. Joh. XII:27a), vertrekkend naar Venhuizen, waar hij den 6^en Maart d.a.v. bevestigd werd door Ds. J.F.L. Boonacker, pred. te Plem (m. 1 Thess. V:12, 13; intr. m. Genes. XXII:1b). Zijn derde gemeente was Bergen-op-Zoom, waar hij den 13^en Maart 1887 bevestigd werd door Ds. J.C. Tersteeg, pred. ald. (m. Mt. V:16; intr. m. Ps. XXXIX:8; afsch. te Venhuizen 6 Maart m. Fil. II:12b, 13). Vandaar vertrok hij naar Purmerend, waar den 24^en Nov. 1895 als zijn bevestiger optrad Ds. H. Fortuyn, pred. ald, (m. 2 Cor. XII:19b; intr. m. 2 Petr. I:19; 27 Nov. afsch. te Bergen-o.-Z.). Nog geen twee jaren was hij te Purmerend; den 25^en Juli 1897 preekte hij er afscheid (m. Luc. XVII:21b), om te vertrekken naar Nijmegen, waar hij den 1^en Aug. d.a.v. door den emer. pred. B. ter Haar, wiens vacante plaats hij kwam innemen, bevestigd werd (m. 2 Tim. IV: 2a; intr. m. Mt. V:14b). Hij bleef aldaar ijverig werkzaam tot hij 1 Maart 1917 eervol emeritaat moest vragen; hij was toen lijdend en had al eenige maanden geen dienst meer kunnen doen. Den 17^en April 1917 overleed hij.

Haverkamp, die na zijne dissertatie nooit meer iets schreef van wetenschappelijktheologischen aard, ging op in de practijk van het leven, waarop hij blijkens de voorrede van zijn academisch proefschrift al van den beginne het oog had gericht. Voor de Huisvlijt, uitgaande van den Volksbond, heeft hij te Nijmegen en elders

[p. 586]

geijverd; de jaarlijksche tentoonstellingen, op dat gebied te Nijmegen gehouden, waren, mede door zijn toewijding, een succes; om die reden werd hij gekozen in het Bestuur der te Scheveningen gehouden Nationale Huisvlijttentoonstelling. De commissie voor Wijkverpleging, uitgaande van de Nijmeegsche afdeeling van den Ned. Protestantenbond, had bijna van de oprichting af, in hem haar voorzitter. Van de Vereeniging Tot Steun was hij een krachtig medewerker om jonge menschen terechttebrengen. In zijn laatste jaren hield hij op verschillende plaatsen een voordracht over Herinneringen en ervaringen uit hef herderlijk leven.

Zijn zin voor het practische kwam ook uit in wat hij schreef. Evenals in zijn prediking en in heel zijn streven kwam hij ook daarin uit als overtuigd aanhanger van de moderne richting, en tevens als idealist, die sterke neiging vertoonde om ideaal en werkelijkheid te vereenzelvigen, zonder dit zichzelf bewust te zijn. Hij zag allen en alles liefst van den zonnigsten kant.

Hij was met hart en ziel predikant. Als begaafd redenaar wist hij zijn gehoor te boeien, door zijn voordracht, en reeds door zijn uiterlijke verschijning.

Hij was ongehuwd.

Een portret van hem komt voor in den 2^en jrg. v. Briët en v.d. Flier, Jaarboek v.d.N.H. Kerk.

Tal van bijdragen verschenen van zijn hand in het Weekblad Nieuw Leven en in de Stichtelijke Blaadjes; aan deze beide werkte hij vrij geregeld mee. In Boon's Geïllustreerd Magazijn schreef bij over enkele schilders, o.a. over Munkacszy.

Afzonderlijk zag van hem het licht:

Onderzoek naar het universalisme v.d. tweeden Jesaja. Amst. 1876. 8^o. (acad. proefschr.) - Paasch-cantate. Amst. 1888. post 8^o. - ‘De stem des volks, de stem van God’. Feestr. op den tienden verjaardag v.H.K.H. de Kroonprinses der Nederlanden, (uitg. t. voord. v.e. ongelukkige). Tholen. 1890. gr. 8^o. - Het eene noodige. Bijbelplaatsen, welke ieder kennen moet, verzameld. Nijmegen. 1898. post 8^o. - De ure van stilheid op den dag der gelofte. Een woord v. godsd. wijding op Neerlands Feestdag 31 Aug. 1898. Uitgespr. 31 Aug. 1898 voor de Remonstr. Gem. te Groningen, Nijm. 1898. 8^o (eenige dagen tevoren op verzoek van Nijmeegsche vrienden gedrukt en op 31 Aug. aan dezen ter lezing aangeboden). - Jozef Israëls het evangelie predikende met zijn penseel. Indrukken Nijmegen. 1899. 4^o. - Wij zijn niet geboren om te sterven. 1912. In de uitg.: Voor denkende menschen. II^e serie N^o 7. - Zondagsviering. 1915. In de uitg.: Onderzoekt alle dingen. Uitg. v.d. Ned. Protest. bond (voortzetting v: Voor denkende menschen). 1^ste Serie N^o. 4. - Sophocles of Jezus. In: Vrijzinnige Godsdienstprediking. 8^ste Jrg. N^o 23.

Door de Vereen. v. Stichtelijke Blaadjes werd een geschriftje van zijn hand uitgegeven getiteld: U groeten al de heiligen, ter uitreiking aan de nieuwe leden der gemeente bij hunne bevestiging.

Litteratuur: Alb. Ath. Amst., blz. 165. - Alb. Stud. L.B., k. 1416, 1422, 1434. - Briët en v.d. Flier, Jaarb. voor de Ned. Herv. Kerk. 2^de Jrg. (1918), blz. 390, 391 (Necrol. door Dr. I.M.J. Hoog). - I.M.J. Hoog, Dr. W. Haverkamp herdacht. Gedachteniswoord uitgespr. in de Gr. Kerk te Nijmegen 22 Apr. 1917. In: Mededeelingen. Maandbl. v.d. Afd. ‘Nijmegen’ v.d. Ned. Protestantenbond. 12^de Jrg. 19 Mei 1917 (N^o 2). - Brinkman's Cat. (1885-'91), blz. 228; id. (1891-1900), blz. 288; id. (1911-'15), blz. 271, 490, 727. - Cat. Burgersd. en Nierm., N^o 6358.