Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 3

[Bartel van Geuns]

GEUNS (Bartel van), zoon van Matthias van Geuns, Doopsgezind leeraar te Haarlem, en geboren aldaar den 5^en Augustus 1805, studeerde sinds 1822 aan de Kweekschool der Doopsgezinden te Amsterdam, werd in 1828 leeraar te Akkrum en 16 Mei 1830 te Zaandam-Westzijde (Oude Huis of Vriesche gemeente). In 1841 had de samensmelting van deze gemeente en die van het ‘Nieuwe Huis’ (vereenigde Vlamingen en Waterlanders) onder den naam ‘Friesch-Doopsgezinde gemeente’ plaats; de toespraken, daarbij door de beide predikanten B.v. Geuns en C. Leendertz gehouden, werden uitgegeven als: Leerredenen bij de godsdienstige viering der Vereeniging van de Vereenigde en Vriesche Doopsgezinde gemeenten te Zaandam- Westzijde op 21 Februari 1841 (1841). Van Geuns diende deze vereenigde gemeente nog tot zijn emeritaat, dat den 7^en Augustus 1870 inging en overleed op 24 Februari 1871.

In de Letteroefeningen van 1837 is een Preek van hem opgenomen over 1 Petr. 1:17b, tot godsdienstige viering van 's Konings verjaardag, één der zeer weinige over dit onderwep, die in druk zijn uitgegeven. Bovendien verschenen van zijn hand:

Herinneringen aan Taedse Jakles de Hoop, leeraar te West-Zaandam (Amst. 1838).

Beschrijving van Zaandam. Description de la ville de Zaandam (Nederl. en Fransch) Amst. z.j. (omstreeks 1842). Dit werk wordt zeer gunstig gerecenseerd in de Boekzaal (Jaarg. 1843a, blz. 462, 463).

[p. 237]

Gods openbaringen aan den mensch (Zaand. 1851, 2^e uitgebr. dr. Krommenie 1860).

Eindelijk met J. Groot: Herinneringen aan D. Donker Hz. (Zaand. 1841).

Zijn oudere broeder Cornelis Sytse van Geuns (geboren 14 Augustus 1794, overleden als Doopsgezind leeraar te Leeuwarden op 27 Februari 1827) schreef een kerkhistorische verhandeling: Over den oorsprong der Doopsgezinden van de oude Waldenzen, die na zijn dood opgenomen werd in de Vaderlandsche Letteroefeningen van 1829.

Litteratuur: Sepp, Bibl. Kerkgesch., blz. 389, 399. - Blaupot ten Cate Holland, dl. II, blz. 141, 165, 192. - Hartog, Gesch. Predikk. blz. 387. - Cat. Letterk., dl. I, kol. 75; dl. II, kol. 566. - Cat. Doopsgez, Bibl., dl. II, blz. 110, 298. - Doopsgez. Bijdr., Jaarg. 1870, blz. 181.