Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 3

[Johannes Fredrik Freyer]

FREYER (Johannes Fredrik), in 1785 geboren, studeerde te Erlangen in Beieren en werd na zijn terugkomst hier te lande den 17^en Januari 1807 als predikant bij de Luthersche gemeente te Leeuwarden beroepen. Toen in den Franschen tijd het kerkgebouw in beslag werd genomen en moest dienen tot berging van goederen, die door de douanen waren aangehouden, werd Freyer, daar rechtmatig beklag nutteloos bleek, naar den Minister van Binnenlandsche Zaken, baron Van de Capellen, afgevaardigd. Hij slaagde zóó gelukkig in zijn zending, dat hij niet alleen een bevelschrift medebracht tot onmiddellijke ontruiming van het kerkgebouw, maar ook tot oplevering in denzelfden staat, waarin het tijdens de inbezitneming had verkeerd.

Bij het derde eeuwfeest der Hervorming in 1817 hield Freyer in de Hervormde kerk een Leerrede over Rom. 13:12, die in datzelfde jaar te Leeuwarden werd uitgegeven in één bundel met de leerredenen, door de Hervormde predikanten N. Lobry en W.A. van Hengel, den Doopsgezinden leeraar J. Brouwer en den Waalschen predikant G.H.M. Delprat bij dezelfde gelegenheid gehouden. Deze gelegenheidspreeken, ook die van Freyer, onderscheidden zich daarin, dat zij het gebeurde vooral beschouwden uit een godsdienstig oogpunt, wat men vroeger bij dergelijke leerredenen te veel verzuimde.

[p. 132]

Omdat de opkomst bij de godsdienstoefeningen des namiddags talrijker was dan des voormiddags, zag Freyer ook niet ertegen op, van den gewonen regel af te wijken en in den winter niet des voor-, maar des namiddags te preeken. Sinds 1829 werd hij door een keelziekte verhinderd, zijn dienstwerk waar te nemen, zoodat de proponent Schultz Jacobi hem moest vervangen, tot hij den 13^en Mei 1831 te Leeuwarden aan zijn ziekte bezweek.

Behalve bovengenoemde leerrede zagen naamloos van hem het licht: Een vertaling van H. Zschokke, Geschiedkundig tafereel van den tegenwoordigen toestand des Christendoms over den geheelen aardbodem. Uit het Hoogd., met Aanmerkingen van G.H.M. Delprat (Fran. 1823).

De godsdienst naar den Bijbel. (Leeuw. 1827).

Bovendien liet hij in handschrift na: Een beknopt verhaal van de opkomst en bloei der Ev. Luth. Gemeente te Leeuwarden, dat door zijn opvolger Ds. H. Schutte, gebruikt werd bij zijn artikel over De Luthersche gemeente te Leeuwarden, in deel V der Bijdragen tot de Geschiedenis der Evangelisch-Luthersche kerk in de Nederlanden (blz. 185-204).

Litteratuur: V.d. Aa, Biogr. Wdb., i.v. - Hartog, Gesch. Predikk., blz. 386. - Oud en Nieuw, dl. I, blz. 146, 201; dl. V, blz. 181, 195. - Bijdr. Gesch. Luth. kerk, dl. V, blz. 185, 200-203, 222; dl. VI, blz. 78.