Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 2

[p. 318]

[Jacobus Cremer]

Cremer Jacobus was geboren te Scherpenzeel als zoon van Jodocus Isaäc, predikant aldaar van 1727-1739. (Hij stierf te Hattem den 28sten Mei 1741). Hij studeerde in de godgeleerdheid aan de academie te Groningen, alwaar hij den 22sten Mei 1754, onder voorzitting van prof. Gerdes, in het openbaar verdedigde een disputatio exegetica VIII in Cap. XV Ep. prioris ad Corinthios. Praeparatoir geëxamineerd in de classis van Amsterdam (aangetrouwde zoon van den Amsterdamschen predikant Ern. Phil. Gerardus van Essen¹⁾ den 7den April 1755, werd hij den 3den Maart 1757 beroepen te Vuren en Dalen en hier, na afgelegd peremptoir-examen op den 13den April, den 22sten Mei bevestigd door zijn stiefvader met Titus II:7 en 8. Hij aanvaardde zijn dienstwerk met Josua V:14b en 15. Achtereenvolgens vinden we hem als predikant te Leerdam (ber. den 5den April 1763 tot tweeden predikant, bev. den 26sten Juni door ds. Claessen met Luc. XII:34-36, intree-tekst 2 Cor. 12:15); Hulst (beroepen den 13den Maart 1773; afscheid 11 Juli; intree 18 Juli) en te Middelburg (ber. den 24sten Mei 1783, in de plaats van Leonardus Theodorus van Brederode, intree den 14den September, bevestiger ds. Johannes de Fremery). Het schijnt Cremer aan bekwaamheden niet te hebben ontbroken, en zoo is het te begrijpen dat zijn naam voorkomt op het grostal, den 21sten April 1763 door curatoren der Geldersche hoogeschool opgemaakt, om daaruit een opvolger te benoemen voor den naar Groningen vertrokken hoogleeraar F.L. Cremer.

‘Cremer is een voor zijn tijd zeer verlicht godgeleerde geweest, die een schrander doorzigt had in vele bijbelplaatsen, betrekkelijk tot de dogmatiek, wiens schriften daarvan uitmuntende blijken dragen en duidelijk toonen, hoe ongedwongen en onbekrompen zijn denkwijze was, als een vrucht van waardig bijbelonderzoek.’ Hij overleed te Middelburg den 14den Januari 1797. Sedert 1793 was hij lid van het Zeeuwsch genootschap van Kunsten en Wetenschappen.

Van hem zag het licht:

Tafel der heilige godgeleerdheid. 1763.

Gods engelen verblijd, maar zijn Zoon bedroefd; of redevoeringen over Luc. II:13, 14 en Matth. XXVI:36-46, met de gelijkluidende Euangelie texten, met een aanhangsel, tegen het mede- of beurtzingen van verheerlijkte menschen in het veld bij Bethlehem. Uitgegeven door.... 2de uitgave, met de oude voorrede over Luc. II:1-3 en een nieuwe zeer nodige, over het werk zelve. Dordrecht 1775.

De Mozaïsche offerhanden in XII tafelen.. Middelb. 1792.

Redevoering over Luc. IV:13 en 14 en Matth. 26:36-46. Utr.

De vier Euangelische verhalen van Jezus lijden, sterven, begrafenis en opstanding tot een gebragt met aanteekeningen. Middelb. 1796.

Litteratuur: v.d. Aa, ll. dl. III. blz. 841. - Nagtglas, Levensberichten van Zeeuwen enz. blz. 1069 en 1070. (Uitgebreid).

1) De weduwe van Jodocus Isaäc Cremer was gehuwd met E.Ph.G. van Essen. In de Boekzaal 1749b vindt men op blz. 226 dit bericht: ‘Den 14 (Augustus 1749) is hier (Hattem) het gewone examen gehouden, na dewelke Jacob Cremer, zoon van D.E.Ph.G. van Essen, predikant te Amsteldam, een redevoeringe gedaan hebbende, de cursus certamine, van de loopbane, waarop de Apostel doelt 1 Cor. IX:24, met een goede praemie begiftigt, naar de Hoge schole vertrokken.’ Hier blijkt dus, dat Cremer aan de Lat. school te Hattem voor de academie is opgeleid.